Chân dung Wang Chuanfu: Tỷ phú xe điện Trung Quốc vừa đánh bại Tesla của Elon Musk

Chừng 20 năm về trước, tỷ phú Trung Quốc Wang Chuanfu có kế hoạch mua lại một nhà sản xuất ô tô trong nước đang phá sản và thay thế động cơ đốt trong bằng pin để khởi nghiệp dự án kinh doanh xe điện của mình, theo South China Morning Post.

Hiện tại, công ty BYD của ông đã soán ngôi Tesla với tư cách là nhà sản xuất ô tô điện lớn nhất thế giới, theo dữ liệu từ Financial Times. Tháng 7, Forbes thậm chí còn cho biết cổ phiếu của BYD đã tăng 90% bất chấp các giới hạn mà COVID-19 gây ra, giúp tỷ phú Wang kiếm thêm 7 tỷ USD Mỹ. Ông đang nắm giữ khối tài sản ròng trị giá 25 tỷ USD Mỹ, và là người giàu thứ 22 tại Trung Quốc, theo FT.

Nhận được sự ủng hộ từ Warren Buffett

Công ty BYD - build your dreams (dựng xây những ước mơ) của Wang đã được tỷ phú người Mỹ Warren Buffett đầu tư. Năm 2003, BYD chuyển từ nhà sản xuất pin điện thoại di động sang lĩnh vực ô tô.

Mặc dù vậy, BYD ít được mọi người biết tới bên ngoài Trung Quốc, bất chấp việc công ty này đã bán được hơn 641.000 xe điện trong nửa đầu năm nay, theo Forbes. Trong khi đó, số liệu từ CNBC cho thấy BYD đã bán được khoảng 130.000 xe trong năm ngoái. Thành công của BYD bắt nguồn từ việc có thể chế tạo pin sử dụng lâu hơn và rẻ hơn so với các nhà sản xuất đến từ Mỹ, Nhật, theo Fortune.

Năm 2008, Buffett chi 232 triệu USD để mua 10% cổ phần tại BYD. Tháng 7 năm nay, lợi nhuận thu về đã tăng 33 lần sau 13 năm đầu tư, theo Nikkei. Tuy nhiên, có thông tin cho rằng số cổ phần nắm giữ của tỷ phú Mỹ hiện được rao bán và tin đồn này ảnh hưởng tới giá cổ phiếu của BYD.

Tài sản ròng 25 tỷ USD

Tháng 7, Wang nắm giữ khối tài sản ròng 27 tỷ USD, tuy nhiên, con số này đã giảm nhẹ vào thời điểm hiện tại xuống 25 tỷ USD, theo dữ liệu thời gian thực của Forbes. Ông đứng đầu danh sách những người giàu nhất Trung Quốc năm 2009, sau khi nhận khoản đầu tư từ Warren Buffett, tờ China Daily đưa tin. Vào thời điểm đó, Wang đã kiếm được 5,1 tỷ USD và đứng đầu danh sách người giàu nhất hàng năm do Hurun, một công ty tư vấn có trụ sở tại Thượng Hải, tổng hợp.

Năm 2021, Forbes báo cáo rằng tài sản của Wang đã tăng lên 23,5 tỷ USD và giúp ông trở thành người giàu thứ 14 tại Trung Quốc, vào thời điểm đó, nhờ giá cổ phiếu tăng gấp đôi.

Hành trình soán ngôi Tesla

BYD hiện đang cạnh tranh với Tesla của Musk để trở thành nhà sản xuất ô tô điện lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, vào năm 2011, trong một cuộc trả lời phỏng vấn với Bloomberg, Elon Musk đã tỏ ra không coi BYD là đối thủ. “Bạn đã thấy xe của họ chưa? Tôi không nghĩ rằng họ sẽ tạo ra một sản phẩm tốt”, Musk nói.

Vậy cuối cùng Wang đã đánh bại Musk như thế nào? Vị doanh nhân này dường như ít gặp phải các khó khăn trong đại dịch và thậm chí còn kiếm được lợi nhuận cao hơn nhờ đa dạng hoá chuỗi cung ứng và cơ sở sản xuất của công ty. Điều này trái ngược với Tesla khi hãng này phải đóng cửa nhà máy tại Trung Quốc để tuân thủ quy định giãn cách của chính phủ.

BYD cũng sở hữu một mô hình kinh doanh độc đáo, đó là họ không mua các linh kiện từ những nhà sản xuất chuyên dụng. Thay vào đó, họ tự sản xuất chip và pin cũng như xe điện, chiếm 90% phụ tùng xe hơi của BYD. Do vậy, họ tránh được những căng thẳng về nguồn cung và hậu cần, Forbes giải thích.

Năm nay, BYD đã đánh bại Tesla về doanh số sau khi họ bán được 641.350 xe năng lượng mới trong nửa đầu năm, trong khi công ty của Elon Musk chỉ giao được khoảng 564.740 xe. 

Khi được hỏi tại sao Wang lại muốn xây dựng một công ty sản xuất ô tô điện, ông nói với CNBC rằng: “vì xăng có thể gây ra vấn đề với môi trường, chúng tôi cần bắt đầu phát triển ô tô điện. Tương lai của ô tô điện tại Trung Quốc là rất sáng”.

BYD cũng liên doanh với Mercedes-Benz để sản xuất xe tải điện, giá khởi điểm 50.000 USD nhưng trọng tâm chính vẫn là xe du lịch, xe bus, xe tải, xe đạp điện và pin.

Sản xuất 5 triệu khẩu trang y tế mỗi ngày

Không chỉ sản xuất xe điện, theo Fortune, BYD còn tuyên bố là nhà sản xuất khẩu trang lớn nhất thế giới với công suất 5 triệu chiếc/ngày. Wang là một trong những doanh nhân đầu tiên chuyển hướng làm khẩu trang khi nhu cầu tăng lên do COVID-19.

Ông đã thành lập một nhóm đặc biệt để thiết kế và xây dựng dây chuyền sản xuất mới nhằm sản xuất khẩu trang, nước sát khuẩn. Với sự giúp đỡ của 30.000 kỹ sư, công ty chế tạo máy làm khẩu trang trong vòng 7 ngày. Giờ đây, hàng chục chiếc máy như vậy có thể được sản xuất theo ngày, tờ China Daily đưa tin.

“Với tư cách là đại diện của ngành sản xuất Trung Quốc, chúng tôi cảm thấy mình nên góp một tay và sử dụng tất cả nguồn lực để sản xuất ra những chiếc khẩu trang cần thiết”, Wang nói hồi năm 2020.

Vượt qua đói nghèo

Sinh ra tại An Huy trong một gia đình nông dân nghèo, vị doanh nhân 56 tuổi được anh chị em nuôi dưỡng sau khi cha mẹ họ qua đời. Ông theo học ngành hoá học tại Đại học Trung Nam và lấy bằng Thạc sĩ tại Viện nghiên cứu Bắc Kinh vào những năm 90.

Wang phải đối mặt với những khó khăn trong giai đoạn đầu do thiếu tài trợ từ Chính phủ cho những nhà nghiên cứu và phải vay tiền từ người thân để thành lập cơ sở sản xuất pin niken của mình, tờ Financial Times viết.

Ông đã đi một chặng đường dài. Khi được đài CNBC hoi rằng tại sao ông lại tham gia vào ngành này, ông trả lời rằng: “Tôi nghĩ nó bắt nguồn từ sự tò mò. Khi chúng ta nhận ra điều gì đó tốt, chúng ta tự hỏi tại sao nó tốt vậy, và chúng ta muốn tìm hiểu lý do tại sao và như thế nào để làm ra nó, tìm ra nguyên nhân gốc rễ của sự tốt đẹp đó”.

Wang cũng bày tỏ sự tự hào về đất nước mình. Ông chia sẻ với FT rằng: “Tôi tin các doanh nghiệp Trung Quốc có thể trở thành người dẫn đầu trong lĩnh vực kinh doanh ô tô điện, thay vì chỉ đi sản xuất pin”.