Các ngân hàng sẽ hưởng lợi như thế nào sau động thái điều chỉnh lãi suất của NHNN?
Bộ phận phân tích chứng khoán KB Securities (KBSV) vừa có báo cáo nhận định tác động của việc Ngân hàng nhà nước Việt Nam (NHNN) điều chỉnh một loạt lãi suất điều hành từ ngày 17/3.
Đánh giá về việc hạ lãi suất mua kì hạn (reverse repo) từ 4,0% xuống 3,5%/năm và các lãi suất chính sách khác như lãi suất tái cấp vốn và lãi suất tái chiết khấu, KBSV cho rằng động thái này không có nhiều tác động ở thời điểm hiện tại do tái cấp vốn và tái chiết khấu không phải là nghiệp vụ được sử dụng thường xuyên, chỉ ̉diễn ra khi một số ngân hàng gặp khó khăn lớn về thanh khoản, buộc phải vay vốn từ NHNN khi không vay được thông qua kênh liên ngân hàng.
Bên cạnh đó, tác động của việc cắt giảm này cũng không nhiều khi thanh khoản hệ thống đang dồi dào, kênh reverse repo trên thị trường OMO không được sử dụng trong 3 tháng gần đây.
Đối với việc hạ trần lãi suất huy động của các kì hạn dưới 6 tháng, KBSV cho rằng tác động trực tiếp đến các NHTM là có, tuy nhiên không nhiều do lãi suất huy động kì hạn trên 6 tháng vẫn được điều chỉnh theo cung cầu của thị trường, đặc biệt mức giảm đối với trần lãi suất huy động lần này chỉ ở mức 0,25 điểm %.
Theo KBSV, điểm đáng chú ý trong động thái lần này là NHNN đã tăng lãi suất đối với tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng VND lên 1,0%/năm (từ mức 0,8% trước đó) nhằm hỗ trợ lợi nhuận các ngân hàng trong bối cảnh thu nhập các NHTM bị ảnh hưởng khi triển khai các gói tín dụng ưu đãi (trị giá 285.000 tỉ đồng), dành cho doanh nghiệp bị tác động bởi COVID-19.
Theo số liệu từ BCTC các NHTM, tính đến cuối năm 2019, tổng giá trị tiền gửi tại NHNN của các NHTM vào khoảng 330 nghìn tỉ đồng. Như vậy, mức hỗ trợ từ NHNN thông qua việc tăng lãi suất đối với tiền gửi dự trữ bắt buộc là gần 660 tỉ đồng.
Trước những động thái điều chỉnh mới của NHNN, KBSV đánh giá mặt bằng lãi suất cho vay trong nền kinh tế sẽ có xu hướng giảm trong thời gian tới (kì vọng 0,5 điểm phần trăm) do tác động của COVID-19 khiến nhu cầu tín dụng các doanh nghiệp có sự sụt giảm mạnh (thể hiện qua tăng trưởng tín dụng 2 tháng đầu năm chỉ ở mức 0,06% so với cuối năm 2019, thấp nhất trong vòng 6 năm), trong khi thanh khoản hệ thống vẫn ở trạng thái dồi dào.
Bên cạnh đó, chi phí huy động vốn trên thị trường liên ngân hàng giảm, kết hợp với các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của Chính phủ cũng là yếu tố giúp mặt bằng lãi suất giảm xuống.
Theo KBSV, với việc lạm phát vẫn đang ở mức cao, dư địa để NHNN tiếp tục hạ lãi suất trong thời gian tới là không lớn. Thay vào đó, KBSV kì vọng Chính phủ sẽ đẩy mạnh các chính sách kích thích tài khóa bao gồm giãn, hoàn nộp thuế, phí, lãi suất, bảo hiểm... có tác động trực tiếp nhằm hỗ trợ thanh khoản các doanh nghiệp đang gặp khó khăn mà không ảnh hưởng tới yếu tố lạm phát.