Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Không có khái niệm quy hoạch treo

Theo chia sẻ của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà tại chương trình Landshow số 18 của VTV Money, dự thảo Luật Đất đai sửa đổi lần này có nhiều điểm mới,đảm bảo lợi ích một người hài hòa với mọi người và lợi ích mọi người cũng sẽ hài hòa với một người.

Bên cạnh thu hẹp việc giao đất không qua đấu thầu, đấu giá, nhà nước cũng xác định khi chuyển dịch đất đai từ người này sang người khác, từ người dân sang nhà nước thì phải đảm bảo như trong Nghị quyết 18 của Ban chấp hành Trung ương Đảng đã nhấn mạnh: Sau khi bị thu hồi, người dân sẽ có điều kiện sống tốt hơn. 

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, hiện nay trong luật đã chế định nhà nước giao đất thông qua đấu giá và đấu thầu để tạo giá đất thị trường và nguồn lực phát triển kinh tế xã hội. Nhà nước cũng xác định rất rõ trường hợp nào giao đất thông qua đấu giá, đấu thầu.

"Nói một cách chính xác, chỉ nhà nước mới có đầy đủ công cụ theo quy định pháp luật để thu hồi. Còn các doanh nghiệp chỉ là thỏa thuận, chuyển nhượng, nhận chuyển nhượng các quyết định thu hồi của nhà nước", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng thông tin trong dự thảo Luật đất đai sửa đổi lần này sẽ quy định rất rõ điều kiện, tiêu chí, loại dự án mà nhà nước sẽ thu hồi. Đặc biệt, nhà nước sẽ điều tiết các giá trị tăng lên thêm.

"Trường hợp thu hồi đất để làm một dự án hạ tầng có khả năng không tạo địa tô chênh lệch tại dự án đó nhưng nhà nước sẽ tính toán để quy hoạch theo hướng tuyến phát triển giao thông, hạ tầng để tạo ra những quỹ đất phát triển đô thị, thương mại, công nghiệp,… và tiến hành đấu giá những quỹ đất này, qua đó tạo ra giá trị địa tô chênh lệch thu về ngân sách, từ đó lấy nguồn lực tái đầu tư hạ tầng và hỗ trợ người dân", Bộ trưởng ví dụ.

Để cụ thể hoá như thế nào là cuộc sống tốt hơn cho người dân, Bộ trưởng cho rằng việc này phải có sự trao đổi, thống nhất với người dân về phương án chuyển dịch ngay từ khi xây dựng quy hoạch và kế hoạch.

"Khi xác định khu vực này sẽ chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thu hồi đất thì phải tính đến địa điểm làm nơi tái định cư, sinh kế cho người dân từ thời điểm bắt đầu làm quy hoạch.

Vấn đề đền bù, hỗ trợ tái định cư phải đi trước một bước. Phương án đó phải được đa số người dân thống nhất thì mới thực hiện việc thu hồi đất của người dân. Đây là vấn đề quan trọng, một mặt phù hợp với thể chế thị trường, mặt khác đảm bảo người dân được thừa hưởng và phân phối công bằng những nguồn lực của đất nước, trong đó có nguồn lực của đất đai", Bộ trưởng nói.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng lưu ý tong từng bước thực hiện các dự án, các cơ quan liên quan phải có trách nhiệm tính toán đánh giá các tác động và xác định chính sách an sinh, công ăn việc làm, đặc biệt đối với những người không có khả năng lao động, tuổi cao, yếu thế,… 

Theo phản ánh của người dân, nhà ở của nhiều người nằm trong khu vực quy hoạch làm công viên nhưng hàng chục năm qua dự án không được triển khai, người dân không được xây sửa, không được mua bán nhà.

Bộ trưởng cho biết nếu sau thời hạn quy hoạch có kế hoạch thu hồi trên 2 năm thì người dân được hưởng tất cả quyền lợi như đối với dự án không thu hồi và không nằm trong quy hoạch.

Bộ trưởng cũng nói thêm: "Đương nhiên hiện nay vẫn có một số nơi địa phương áp dụng chưa đúng. Và chúng tôi cho rằng không có khái niệm quy hoạch treo. Quy hoạch có thể có thời hạn rất dài nhưng kế hoạch sử dụng đất và dự án thì phải đảm bảo chính xác.

Ví dụ, khi có quy hoạch làm dự án công viên thì kế hoạch thu hồi đất phải tính toán được 4 nhóm vấn đề: Tính khả thi, nguồn lực đầu tư, phương án tái định cư và các vấn đề liên quan đến môi trường.

Nếu một kế hoạch trong vòng 3 năm liên tục phá sản, tức là lập kế hoạch không đúng thì cơ quan nhà nước phải đứng ra công bố vô hiệu kế hoạch này. Còn nếu cơ quan nhà nước không có quyết định thì bộ luật này cũng thừa nhận việc vô hiệu."