Bộ Công Thương khẳng định 'không quay xe' chính sách trong quy định về điện mặt trời mái nhà

Khi nhận được Công văn số 4844/VPCP-CN ngày 10/7 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Công Thương đã mời Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tới họp. Sau cuộc họp này, Bộ Công Thương đã có báo cáo giải trình làm rõ ý kiến gửi Phó Thủ tướng. 

Báo cáo nêu rõ để khuyến khích phát triển nguồn điện sạch sẽ nghiên cứu thí điểm việc sản xuất điện dư không dùng hết thì được bán lên lưới điện quốc gia không quá 10% tổng công suất. 

Trên cơ sở ý kiến của EVN, Bộ đã gợi ý xây dựng cơ chế về xác định điện dư không dùng hết được bán lên lưới điện quốc gia theo ba phương án.

Trong đó, Bộ đề xuất thực hiện theo hướng điện mặt trời tự sản, tự tiêu được thanh toán 10% sản lượng điện trên tổng sản lượng điện dư phát lên lưới điện quốc gia được ghi nhận bởi hệ thống đo đếm điện năng mua bán với khách hàng.

Đối với việc xác định giá mua bán điện dư, Bộ Công Thương cũng đưa ra ba phương án thực hiện. Trong đó, Bộ Công thương đề xuất trước mắt tạm áp dụng giá mua điện dư phát lên lưới từ 600 đến 700 đồng/kWh.

Giá này sẽ được xem xét, điều chỉnh (nếu có) hàng năm để đảm bảo khuyến khích phù hợp với từng thời kỳ phát triển của hệ thống điện quốc gia. Giá đề xuất cụ thể là 671 đồng/kWh (theo EVN tính toán chi phí tránh được bình quân năm 2023).

Tại báo cáo gửi Phó Thủ tướng ngày 11/7, Bộ Công Thương cho biết tại cuộc họp, lãnh đạo EVN thống nhất thực hiện theo ý kiến chỉ đạo về việc mua sản lượng điện dư của điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu phát vào hệ thống điện quốc gia.

Bộ Công Thương cũng thông tin thêm rằng tại cuộc họp, đại diện Bộ Tư pháp cho rằng Nghị định và các quy định hiện hành, trong đó có Quy hoạch điện VIII cần thẩm định trong trường hợp Thủ tướng, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà thống nhất phương án đề xuất của Bộ Công Thương. Việc mua bán điện dư trên hệ thống điện quốc gia là chưa phù hợp với Quy hoạch điện VIII.

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và ý kiến của Bộ Tư pháp, EVN, Bộ Công Thương hoàn thiện Dự thảo nghị định theo các phương án đã đề xuất.

Không có chuyện “quay xe” chính sách

Trước đó, liên quan đến việc xây dựng nghị định này, ngày 19/6, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp để nghe báo cáo dự thảo nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn (cơ chế DPPA); cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu.

Tại cuộc họp trên, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu phương án khuyến khích, hỗ trợ tài chính (thuế, lãi suất, chi phí …) cho người dân lắp đặt điện mặt trời mái nhà kết hợp đầu tư thiết bị lưu trữ điện để bán cho EVN với giá điện nền huy động vào giờ cao điểm.

Đồng thời, đơn giản hóa thủ tục; quy định lắp đặt điện mặt trời mái nhà trên công trình sử dụng vốn đầu tư công; tính toán giải pháp bảo đảm an toàn lưới điện đối với công trình lắp đặt điện mặt trời mái nhà trong khu, cụm công nghiệp có công suất lớn… Bộ Công Thương cũng cần nghiên cứu, tính toán lợi nhuận của phương án Nhà nước đầu tư nguồn điện mới, làm cơ sở cho chính sách hỗ trợ người dân lắp đặt điện mặt trời mái nhà.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Xây dựng để xây dựng trình tự, thủ tục lắp đặt điện mặt trời mái nhà theo tinh thần đơn giản hóa tối đa; quản lý chặt chẽ các đơn vị, doanh nghiệp thực hiện lắp đặt điện mặt trời mái nhà.

Ngoài ra, Bộ Công Thương được yêu cầu nghiên cứu xây dựng nghị định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa các đơn vị phát điện và khách hàng sử dụng điện lớn, nghị định khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu ...

Bộ Công Thương khẳng định đã và đang tuân thủ nghiêm sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng, Phó Thủ tướng về việc xây dựng dự thảo nghị định điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu trên tinh thần bảo đảm tính khuyến khích, đơn giản trong thực hiện, tiết kiệm chi phí đầu tư nhưng vẫn đảm bảo không xảy ra tiêu cực và lãng phí nguồn lực xã hội. 

Vì vậy, Bộ Công thưởng khẳng định những thông tin cho rằng Bộ đã không nhất quán trong việc ban hành, xây dựng cơ chế, chính sách trong vấn đề này là hoàn toàn không chính xác.