Bác sĩ gốc Việt trở thành 'ngôi sao chống dịch COVID-19' ở vùng biên giới Mỹ

Điểm dừng chân cuối cùng trong đêm của bác sĩ Tiến Võ là nhà một phụ nữ 35 tuổi, Cynthia Reyes bị tiểu đường, hen suyễn, viêm khớp dạng thấp và cả COVID-19. Đại dịch đã giết cha cô vài ngày trước, con cả 15 tuổi của cô cũng vừa nhận tin đã nhiễm bệnh.

Tựa lưng trên ghế cạnh giường cùng thiết bị trợ thở, Cynthia Reyes nói với bác sĩ rằng cô không thể tự đứng dậy được nữa. “Tôi không thể thở được. Mất nhiều thời gian để vào phòng vệ sinh. Tôi cảm thấy như mình sắp ngất đi”, cô lo lắng nói.

Bác sĩ Tiến Võ là người trao đổi với Reyes hàng giờ và thăm hỏi với cô ấy gần như hàng ngày.

“Tôi đã cố gắng hết sức rồi, nhưng đôi khi, bạn biết đấy, chúng tôi không thể làm tất cả”, bác sĩ Võ nói với AP sau khi rời đi. 

Bác sĩ gốc Việt trở thành 'ngôi sao chống dịch COVID-19' ở thị trấn biên giới gặp nhiều khó khắn của California

Reyes sống ở quận Imperial, một vùng làm nông thường bị "lãng quên" của California ở  dọc biên giới Mexico. Gần đây, tỉ lệ nhiễm COVID-19 ở quận này đã tăng cao nhất bang, hai bệnh viện địa phương cũng đã bị quá tải. Quận phần lớn là người Latinh và người có thu nhập thấp, hai nhóm bị ảnh hưởng nặng hơn bởi dịch bệnh.

Alex Cardenas, cựu thị trưởng của El Centro, thủ phủ của hạt Imperial, nói: “Bác sĩ Võ như là một ngôi sao nhạc rock”. Hai phòng khám của bác sĩ Võ đã thực hiện hơn 27.000 xét nghiệm COVID-19 từ ngày 23/3, với tỉ lệ dương tính từ 25-30%.

Bác sĩ Võ và vợ là một y tá, đã rời Việt Nam sang Mỹ từ thời thiếu niên. Họ định cư tại quận Imperial từ 10 năm trước. Bác sĩ 43 tuổi nói rằng ông ở lại vì mọi người thân thiện và trân trọng ông. Ông Võ nhìn thấy niềm hạnh phúc trong mắt người dân nơi đây khi họ chào ông.

“Họ thực sự cần một bác sĩ ở đây,” ông nói từ ghế trước của ôtô khi đang đi thăm khám từ nhà này sang nhà khác. “Họ không quá khó tính. Họ trò chuyện, nhắn tin cho tôi mỗi ngày”.

Cho đến nay, tại quận Imperial, cứ mỗi 100.000 người thì có hơn 5.200 trường hợp nhiễm COVID-19, gần gấp ba lần so với quận Los Angeles, quận lớn nhất của Mỹ. Số người chết đã lên tới 244 ca trên tổng dân số khoảng 180.000 người. San Francisco có dân số gấp 5 lần nhưng có số ca tử vong vì COVID-19 chỉ bằng 1/3.

Trung tâm Y tế Khu vực El Centro quá tải tới mức phải dựng lều trong bãi đậu xe phục vụ bệnh nhân COVID-19. Việc thiếu giường bệnh đã buộc hơn 600 bệnh nhân COVID-19 phải chuyển đến các bệnh viện ở những nơi khác ở California.

Không có lí do duy nhất nào cho tình trạng này, nhưng quận này từ trước giờ đã tồn tại nhiều khó khăn: sự bất bình đẳng, tỉ lệ thất nghiệp cao nhất trong số 389 khu vực đô thị của Mỹ, 85% là người Latinh với tỉ lệ mắc bệnh tiểu đường và béo phì tăng cao, tỉ lệ nghèo đói cao nhất California (21%).

Quận Imperial có ba mặt được bao quanh bởi sa mạc và Mexicali (Mexico), thành phố công nghiệp 1 triệu dân, tình trạng vượt biên để tìm kiếm sự chăm sóc y tế đã gây thêm sức ép cho địa phương. Bên cạnh đó, lượng nước chảy về hồ Salton ở địa phương ngày càng ít, làm cá chết, đồng thời khiến bụi từ bờ của hồ bay lên và làm giảm chất lượng không khí góp phần gây ra bệnh hen suyễn.

Một số người dân quận Imperial hàng ngày phải vượt biên để ban ngày đi làm ở Mỹ, nhưng tối về ngủ ở Mexico do mức lương ở Hoa Kỳ cao hơn nhiều so với chi phí sinh hoạt của Mexico.

"Bác sĩ, chúng tôi thực sự rất biết ơn những gì ông làm cho thung lũng này"

Phòng khám của bác sĩ Võ ở bên ngoài khu trung tâm. Bãi đỗ xe nhà ông chật kín khi ông tổ chức dịch vụ “lái xe qua để xét nghiệm COVID-19” (xét nghiệm cho người dân mà họ không cần rời khỏi xe) từ tháng 3. Các xe xếp thành những hàng dài quanh nhà ông.

Bác sĩ Võ và vợ ông gặp nhau khi bà đang học đại học ở New York. Họ thích sống tại đây cũng vì gần với quận Cam ở Nam California, nơi tập trung đông người Việt nhập cư. Cả hai vợ chồng cũng lớn lên ở đó những năm 1990, và cha mẹ họ vẫn sống ở đó.

Vị bác sĩ không biết mệt mỏi này thường di chuyển để thăm khám trong trang phục màu xanh da trời, ngay cả sau khi phòng khám của ông đóng cửa lúc 6 giờ chiều. Ông chỉ giảm bớt một chút công việc vào chiều chủ nhật.

Cardenas, cựu thị trưởng của El Centrol, cùng bác sĩ Võ lái xe đi đưa cơm cho những người bị cách li nhưng không có ai hỗ trợ.

Điểm đến đầu tiên là ngôi nhà di động của một người đàn ông 62 tuổi bị tiểu đường và hen. Sau đó là ngôi nhà hai tầng khiêm tốn của Judith Aguirre, 55 tuổi, bị bệnh tiểu đường, mà nhà có tới 7/12 thành viên nhiễm SARS-CoV-2. Bà Aguirre cho rằng chồng bà nhiễm bệnh từ trung tâm chạy thận vì nhiều bệnh nhân khác ở đó cũng mắc COVID-19. Sau đó đến lượt bà, con gái bà đang mang bầu, và 4 trên 8 người cháu cũng bị lây, vì ở cùng một nhà.

“Bác sĩ, chúng tôi thực sự rất biết ơn những gì ông làm cho thung lũng này”, Aguirre nói, sau khi bác sĩ Võ đưa những hộp thịt bò nướng, mì ống, pho mát, bánh mì và xà lách trộn. “Tôi nghe là ông cũng thăm khám vào giữa đêm. Ông còn đến tận nhà”.

Quay trở lại điểm đến cuối ngày của ông Võ, Cynthia Reyes kể về người cha 69 tuổi vừa mất vì COVID-19, và nói ông là “người đàn ông rất mạnh mẽ”.

“Đột nhiên, ông nhập viện và không thở được”, cô Reyes nói.

Một tuần sau đó, các triệu chứng của Reyes đã cải thiện, nhưng cô vẫn cần sử dụng máy thở và mất một thời gian dài để bình phục hoàn toàn.