Bắc Mỹ và châu Âu rót hàng chục tỷ USD, kỳ vọng phá vỡ sự thống trị thị trường pin xe điện toàn cầu của Trung Quốc
Thị trường pin xe điện toàn cầu đã mở rộng đáng kể trong năm qua, khi sự chuyển dịch từ ô tô chạy xăng sang ô tô điện được thúc đẩy mạnh mẽ. Vậy, các thị trường pin mới nổi sẽ vượt qua những thách thức trong chuỗi cung ứng như thế nào để đảm bảo tương lai phát triển pin xe điện được an toàn?
Theo Oil Price, chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi các hạn chế về đại dịch COVID-19 cũng như xung đột tại Ukraine. Điều này có nghĩa là các dự án năng lượng tái tạo đang bị trì hoãn kéo dài và việc sản xuất các thành phần cốt lõi đang bị quá tải do nhu cầu ngày càng tăng.
Tuy nhiên, các công ty năng lượng và sản xuất trên thế giới vẫn lạc quan về việc tăng cường sản xuất pin để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng khi nhu cầu sử dụng xe điện tăng lên trong thập kỷ tới.
Châu Âu và Bắc Mỹ nỗ lực mở rộng thị trường pin xe điện
McKinsey ước tính thị trường pin toàn cầu sẽ tăng trưởng hơn 20% mỗi năm cho đến năm 2030, đạt ít nhất 360 tỷ USD, thậm chí có thể lên tới 410 tỷ USD trong điều kiện thuận lợi. Ngoài ra, việc phát triển một nhà máy có công suất từ 30 đến 40 GWh mỗi năm sẽ tạo ra khoảng 3.200 việc làm mới.
Châu Âu và Bắc Mỹ là những thị trường nắm nhiều lợi thế, với tiềm năng tăng trưởng đáng kể trong thập kỷ tới. Tuy nhiên, Trung Quốc và Hàn Quốc đã có những thị trường pin lâu đời và sẽ tiếp tục mở rộng, tạo nên sự cạnh tranh.
Dựa trên các ngành tương tự, McKinsey dự đoán rằng thị trường pin xe điện toàn cầu sẽ hợp nhất khoảng 10 đến 15 công ty sản xuất pin, có nghĩa là thời gian để phát triển các dự án cạnh tranh đang nhanh chóng đi đến hồi kết. Hiệu suất của pin, quy mô sản xuất và khả năng cạnh tranh về chi phí sẽ là những yếu tố thúc đẩy sự cạnh tranh của các công ty.
Với ảnh hưởng từ xung đột Nga - Ukraine, rõ ràng là châu Âu và Bắc Mỹ phải giảm bớt sự phụ thuộc vào hai quốc gia này để đảm bảo sự ổn định trong tương lai của các ngành công nghiệp chính và cung cấp năng lượng của họ.
Ngoài ra, sự gián đoạn chuỗi cung ứng liên quan đến đại dịch đã chỉ ra sự phụ thuộc của Châu Âu và Mỹ vào hàng hóa sản xuất của Trung Quốc cho nhiều lĩnh vực công nghiệp. Khi Mỹ và Châu Âu phát triển các ngành công nghiệp sản xuất pin, đây có thể là cơ hội để hai khu vực này vượt qua những thách thức trong chuỗi cung ứng và thiết lập an ninh năng lượng mạnh mẽ hơn.
Tuy nhiên, các thị trường mới nổi đang vấp phải rào cản đầu tiên. Theo các báo cáo gần đây, Anh có thể không thiết lập được một ngành công nghiệp ô tô điện ổn định vào cuối thập kỷ này, nếu quốc gia này không thể tăng tốc phát triển ngành sản xuất pin.
Việc giới hạn nhập khẩu pin giá rẻ của châu Á có nghĩa rằng Anh sẽ phải tự phát triển ngành công nghiệp sản xuất pin để đáp ứng nhu cầu. Trở ngại chính là thiếu các địa điểm thích hợp cho sự phát triển của ‘gigafactories’, cũng như xu hướng nhập khẩu pin từ các nước châu Âu khác.
Chính phủ Vương quốc Anh đã cam kết hỗ trợ 1,2 tỷ USD cho chuỗi cung ứng pin xe điện của quốc gia này, nhưng gần như chưa làm gì để hỗ trợ cho các nhà sản xuất pin. Các nhà nghiên cứu của Benchmark Mineral Intelligence ước tính rằng Vương quốc Anh sẽ cần lượng pin với công suất khoảng 175 GWh vào năm 2035 để cung cấp cho khoảng 3 triệu xe điện. Con số này dự kiến sẽ đạt 56,9 GWh vào năm 2030, dựa trên những phát triển hiện tại. Trong khi đó, phần còn lại của châu Âu dự kiến sẽ đạt sản lượng 821,3 GWh, trong đó Đức là quốc gia dẫn đầu.
Trung Quốc, người thống trị thị trường pin xe điện toàn cầu
Một số ý kiến cho rằng những quốc gia khác chỉ đơn giản là không thể lặp lại thành công của Trung Quốc khi nói đến pin lithium. Một phần nguyên nhân dẫn đến điều này là vì Trung Quốc có khởi đầu tốt hơn so với các đối thủ cạnh tranh. Hiện tại, nhiều quốc gia vẫn còn đang tìm kiếm địa điểm thích hợp cho các nhà máy sản xuất pin khổng lồ trước khi họ có thể xem xét xây dựng chúng.
Mặc dù thiếu nguồn dự trữ lithium, nhưng Trung Quốc đã khẳng định mình là nhà sản xuất pin lithium lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 72% thị phần toàn cầu năm 2020. Trong khi đó, Mỹ chỉ chiếm khoảng 8,5% thị phần.
Trung Quốc đã đạt được vị thế thống trị về pin bằng cách đầu tư số tiền khổng lồ vào thị trường xe điện. Chính phủ Trung Quốc đã đầu tư từ 60 tỷ đến 100 tỷ USD vào sản xuất xe điện để nhanh chóng mở rộng thị trường và tạo ra nhu cầu lớn hơn đối với pin lithium. Quốc gia này cũng đã giảm chi phí sản xuất pin để tăng sản lượng.
Phần còn lại của thế giới chỉ đơn giản là không thể cung cấp năng lực tài chính tương tự, đặc biệt là vào thời điểm các quốc gia đang chạy đua để đảm bảo an ninh năng lượng của họ trước tình trạng thiếu hụt nguồn cung dầu khí.
Một trở ngại lớn khác đối với các nhà sản xuất pin mới nổi là giá nguyên liệu đầu vào tăng. Giá pin xe điện đã giảm trong những năm gần đây do quy mô sản xuất tăng lên. Hiện tại, các cell pin có giá khoảng 128 USD/KWh. Nhưng giá có thể tăng 22% trong khoảng thời gian từ năm 2023 đến năm 2026 do chi phí nguyên liệu thô tăng lên, đạt 138 USD/KWh.
Sam Jaffe, Phó chủ tịch phụ trách giải pháp pin tại E Source cho biết: “Cơn sóng thần của nhu cầu đang đến, nhưng tôi không nghĩ rằng ngành công nghiệp pin đã sẵn sàng đối mặt với nó”.
Sự thiếu hụt nguyên liệu thô trên toàn cầu, chẳng hạn như lithium, đã bộc lộ điểm yếu của ngành sản xuất pin và nhu cầu khai thác ở mức độ lớn hơn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trên toàn cầu. Đây chỉ là một thách thức nữa mà các nước sản xuất mới nổi phải đối mặt khi họ cố gắng phát triển ngành sản xuất pin của mình để cạnh tranh với Trung Quốc.
Khi nhu cầu về pin tăng lên, cùng với nhu cầu ngày càng tăng của xe điện, một số quốc gia trên thế giới có tiềm năng đã thành lập ngành công nghiệp sản xuất pin để cạnh tranh với Trung Quốc. Tuy nhiên, các công ty trên khắp châu Âu và Bắc Mỹ phải vượt qua những thách thức lớn nếu họ muốn củng cố danh tiếng của mình với tư cách là những công ty mới nổi tiềm năng trên thị trường pin.