|
 Thuật ngữ VietnamBiz
Hàng hóa

Vì sao giá vàng tăng phi mã hơn một tháng qua

20:23 | 08/04/2024
Chia sẻ
Việc giá vàng tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại có vẻ dễ dàng giải thích, do môi trường địa chính trị khó khăn và triển vọng u ám của nền kinh tế toàn cầu. Kim loại quý này nổi tiếng là “nơi trú ẩn an toàn” và quan điểm chung là giá vàng thỏi sẽ tăng khi lãi suất giảm - điều mà nhiều nhà đầu tư kỳ vọng sẽ xảy ra vào cuối năm nay.

 

Tuy nhiên, theo Bloomberg, khi nhìn kỹ hơn, nhiều người sẽ thắc mắc tại sao vàng lại đột ngột tăng giá vào thời điểm này?

Sau khi giao dịch ở mức khá ổn định trong nhiều tháng, giá vàng thỏi bắt đầu tăng vọt vào đầu tháng 3. Kim loại quý này đã tăng 14% kể từ đó, sau chuỗi ngày liên tục phá đỉnh. 

Nhưng căng thẳng địa chính trị đã tăng cao trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Ngoài ra, triển vọng về thời điểm cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang đã trở nên mờ mịt hơn trong những tuần gần đây. Vậy đâu là yếu tố khiến giá vàng tăng mạnh đến vạy. 

Các nhà điều hành và nhà phân tích dày kinh nghiệm đưa ra những câu trả lời rất khác nhau cho câu hỏi ai hoặc điều gì đã đưa vàng lên mức cao chưa từng có: Có phải ngân hàng trung ương đang lo lắng về vai trò của đồng USD như một vũ khí kinh tế? Các quỹ đang đặt cược rằng kế hoạch giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang sắp xảy ra? Một đội quân các nhà giao dịch thuật toán bị thu hút bởi vàng chỉ vì nó tăng giá? Lạm phát dai dẳng và nỗi lo hạ cánh cứng? Đồng tiền suy yếu? Cuộc bầu cử sắp tới? Hoặc tất cả những điều kể trên?

Bí ẩn này đã khiến những người trong ngành tìm hiểu hệ thống giao dịch vàng khổng lồ trên toàn cầu trải dài trên các hợp đồng tương lai và các quỹ giao dịch trao đổi (ETF) từ New York đến Thượng Hải,…

Đó là một thế giới mờ mịt và phức tạp mà về mặt lịch sử rất khó để mở ra. Tuy nhiên, thị trường và các cơ quan quản lý đã nỗ lực trong nhiều năm để tăng cường tính minh bạch, khả năng tiếp cận dữ liệu giúp làm sáng tỏ hơn một chút về xu hướng tăng giá mạnh mẽ đang diễn ra của loại tài sản được xem là một trong những kênh lưu trữ tài sản lâu đời nhất thế giới.

 Diễn biến giá vàng trong một tháng qua (Nguồn: tradingeconomics)

Ai đang mua vàng?

Đầu tiên, câu trả lời dễ dàng: các ngân hàng trung ương nói riêng cũng như các tổ chức và nhà giao dịch lớn đang chuẩn bị cho thời kỳ nới lỏng lãi suất. Người tiêu dùng Trung Quốc lo lắng về lợi nhuận giảm sút từ các tài sản khác và đồng tiền mất giá. Trên nền tảng của Reddit Inc., nhiều người đang “khoe” những khoản lãi từ việc tích trữ vàng thỏi và vàng xu.

Nhưng những nhóm đó đóng vai trò là động lực tăng giá nhất quán trong nhiều tháng - hoặc nhiều năm trong trường hợp của các ngân hàng trung ương. 

Các nhà phân tích được trang bị dữ liệu thị trường tốt hơn những gì họ từng có trước đây.

Tuy nhiên câu trả lời cho câu hỏi “ai đã mua vàng” lại rất mơ hồ. Có thể là tất cả đối tượng cùng mua một lúc, và không có ai cụ thể.

 Lượng mua ròng của các ngân hàng trung ương (Đơn vị: Tấn, Nguồn: IMF IRS, WGC, các ngân hàng trung ương, Bloomberg)

Vì sao quỹ ETF bán ròng vàng?

Một điều rõ ràng nhưng cũng rất khó hiểu: Các nhà đầu tư chưa mua quỹ ETF, trong khi đây lại là một trong những cách dễ dàng nhất để mua vàng. Việc các quỹ ETF vàng liên tục bán ròng cho tới gần đây cho thấy một lực lượng lớn nhà đầu tư đã bỏ lỡ cơ hội, hoặc cũng có thể là đã chốt lời khi giá vàng đi lên.

Ông Nate Geraci , chủ tịch của ETF Store cho biết: “Đây là một trong những hiện tượng kỳ lạ nhất mà tôi từng thấy trong quỹ ETF. Điều đặc biệt thú vị là nhu cầu vàng rất mạnh ở các kênh khác như ngân hàng trung ương và các nhà đầu tư cá nhân”.

Citigroup Inc cho rằng việc các quỹ ETF bán ròng là do họ chốt lời đối với khoản đầu tư dài hạn từ nhiều năm trước. 

Ông Joe Cavatoni , chuyên gia tại Hội đồng Vàng Thế giới cho rằng thực tế dòng tiền lớn rút ra nhưng vẫn không ảnh hưởng đến giá vàng cho thấy lực cầu từ các nhà đầu tư khác đang rất mạnh mẽ. Trong đó, có lẽ các ngân hàng trung ương là đối tượng hấp thụ nguồn cung lớn từ các quỹ ETF. 

 Các quỹ ETF bán ròng khi giá vàng tăng mạnh (Nguồn: Bloomberg)

Nhà đầu tư mua ở đâu?

Trong thị trường tương lai và phi tập trung, hoạt động giao dịch đang tăng mạnh, báo hiệu rằng những nhà đầu tư tổ chức bao gồm ngân hàng trung ương, ngân hàng đầu tư, quỹ hưu trí, quỹ đầu tư quốc gia - đều tham gia. Hoạt động giao dịch quyền chọn cũng đang tăng lên và có những kỳ vọng rằng giá vàng thỏi có thể vẫn tăng cao hơn khi các nhà giao dịch quyền chọn đẩy mạnh mua vào. 

Số lượng hợp đồng tương lai chưa thanh toán ở New York đang tăng lên, một dấu hiệu cho thấy các khoản đặt cược dài hạn của các nhà quản lý tiền tệ đang tăng lên. Nhưng khối lượng giao dịch tổng thể đã vượt xa số lượng hợp đồng mở - cho thấy sự gia tăng mạnh mẽ của các quỹ thuật toán.

Khi nào họ mua?

Chủ yếu vào thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu. Thị trường vàng nổi tiếng nhạy cảm với những thay đổi trong dữ liệu kinh tế Mỹ và điều đó càng trở nên đúng hơn kể từ khi giá tăng vọt vào đầu tháng 3. Các dữ liệu kinh tế quan trọng được công bố vào những ngày đó cung cấp các thông tin về sức mạnh của sản xuất, việc làm, GDP và lạm phát…

Nhưng bản thân điều đó đã khiến các nhà phân tích bối rối, bởi vì dữ liệu gần đây đang trở nên nóng hổi và các nhà đầu tư trên thị trường tiền tệ và trái phiếu đã phản ứng bằng cách đặt cược rằng chính sách xoay trục của Fed sẽ diễn ra muộn hơn và nông hơn so với dự kiến ​​vài tháng trước.

Về lý thuyết, điều đó sẽ là tiêu cực đối với vàng vì lãi suất cao làm giảm sức hấp dẫn của mặt hàng này so với các tài sản mang lại lợi suất như trái phiếu. Các nhà đầu tư cũng đang đẩy đồng USD lên giá, khiến vàng trở nên đắt hơn nhiều đối với người mua ở các thị trường tiêu dùng hàng đầu: Trung Quốc và Ấn Độ.

Tại sao họ lại mua vào thời điểm này?

Đó là câu hỏi lớn. Trong 5 tuần qua, dù thị trường tin rằng Fed sẽ giảm lãi suất trong năm nay nhưng nhiều ngày càng nhiều nhà đầu tư có vẻ hoài nghi về thời điểm Fed sẽ thực hiện điều này so với vài tháng trước. 

Có thể, một số nhà đầu tư đồ xô mua vàng vì vai trò của nó như một kênh trú ẩn an toàn vì viễn cảnh nền kinh tế Mỹ hạ cánh cứng dựa trên những dữ liệu gần đây.

Ý tưởng đó cũng có thể đưa ra lời giải thích cho một chuyển động kỳ lạ khác trên thị trường vàng trong những tuần gần đây là mối quan hệ giữa chênh lệch giá vàng và lãi suất của Fed.

Tỷ lệ phần trăm chênh lệch giữa giá vàng giao ngay tại London và kỳ hạn 3 tháng đã giảm xuống dưới mức lãi suất của Fed trong những tuần gần đây vì giá vàng giao ngay tăng vọt. Điều này hiếm khi xảy ra. Trong lịch sử, điều đó chỉ xảy ra trên cơ sở bền vững khi lãi suất ở mức thấp hoặc sắp giảm mạnh.

Sự đảo ngược của chênh lệch giá có thể báo hiệu rằng các nhà đầu tư lo lắng đang kêu gọi nắm giữ vàng giao ngay ngay bây giờ, như một biện pháp bảo vệ trước tình trạng hỗn loạn tiềm ẩn.

Ông Ole Hansen, người đứng đầu chiến lược hàng hóa tại Saxo Bank AS, cho biết: “Đà tăng đang thách thức nhiều suy nghĩ thông thường, đặc biệt là khi lãi suất vẫn ở mức cao. Tôi nghĩ câu chuyện đang thay đổi theo hướng lạm phát dai dẳng và có lẽ là một cuộc hạ cánh cứng, kèm theo nhiều bất ổn địa chính trị và xu hướng phi toàn cầu hóa đang thúc đẩy nhu cầu của ngân hàng trung ương.”

 

H.Mĩ