Trung Quốc khôi phục thuế than, đe dọa các nhà xuất khẩu Nga

Trước đó, thuế quan đã được dỡ bỏ vào tháng 5/2022 để đề phòng rủi ro về nguồn cung sau khi căng thẳng Nga - Ukraine bùng nổ, làm rung chuyển thị trường năng lượng toàn cầu. Điều đó đã khiến lượng nhập khẩu than của Trung Quốc đạt ngưỡng kỷ lục vào năm ngoái, trong đó có phần than của Nga bị các khách hàng khác xa lánh. Giờ đây, chính sách đã chuyển sang bảo vệ các công ty khai thác mỏ của Trung Quốc khỏi hậu quả của tình trạng dư thừa sau khi sản lượng trong nước cũng tăng lên mức cao nhất mọi thời đại.

Nga trở thành quốc gia cung cấp than lớn lớn thứ hai cho Trung Quốc. Mục tiêu dài hạn của hai nước là đẩy nguồn cung than hàng năm đạt 100 triệu tấn. Tuy nhiên, con số này có thể đạt được ngay trong năm 2023 sau khi số liệu chính thức của tháng 12 được công bố. Để duy trì con số đó trong tương lai, giá than của Nga sẽ phải giảm xuống. 

Ông Su Huipeng, nhà phân tích của Hiệp hội phân phối và vận chuyển than Trung Quốc, phát biểu trong một cuộc họp báo vào tuần trước: “Không quốc gia nào khác có thể tiếp nhận nguồn cung lớn như vậy, trừ khi các nhà xuất khẩu giảm giá và chịu chi phí thuế bổ sung.”

Doanh số bán than hàng tháng của Nga sang Trung Quốc đã giảm kể từ khi đạt đỉnh hơn 10 triệu tấn vào tháng 6 do các lô hàng của nước này trở nên kém cạnh tranh hơn so với các nước xuất khẩu khác. Động lực xuất khẩu than của Nga sang Trung Quốc sẽ càng giảm đi khi lệnh thuế được áp dụng trở lại. 

Trong khi đó, các đối thủ như Australia và nhà cung cấp hàng đầu Indonesia được miễn thuế nhờ các hiệp định thương mại tự do với Bắc Kinh. Moscow cũng đã áp thuế đối với than xuất khẩu nhằm tăng ngân sách. 

Mức thuế ưu đãi nhất của Trung Quốc dành cho các quốc gia, bao gồm Nga, Mông Cổ, Nam Phi và Mỹ, đã quay trở lại mức 6% đối với than dùng cho điện và sưởi ấm và 3% đối với than cốc được sử dụng bởi các nhà máy thép. Trung Quốc có nguồn than nhiệt dồi dào nhưng nhìn chung lại thiếu loại than để sản xuất thép, điều này sẽ giúp hạn chế tác động của thuế đối với những mặt hàng nhập khẩu đó.

Than từ các nước khác không được hưởng ưu đãi sẽ bị đánh thuế 20%.

Chỉ số quản lý mua hàng sản xuất Caixin của Trung Quốc trong tháng 12 đã tăng lên 50,8 trong tháng trước từ mức 50,7 trong tháng 11, mức chỉ số mạnh nhất kể từ tháng 8 và cao hơn ước tính trong cuộc khảo sát của các nhà kinh tế của Bloomberg. Chỉ số trên 50 cho thấy hoạt động sản xuất đang mở rộng, ngược lại, dưới mức đó cho thấy sự suy giảm. 

Theo Bloomberg Economics, các cuộc khảo sát các doanh nghiệp của Trung Quốc trong tháng 12 cho thấy lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ đang ngày càng suy yếu. Điều này củng cố niềm tin của giới đầu tư rằng khả năng Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sẽ cắt giảm lãi suất ngay sau tháng 1.