Trình Quốc hội chủ trương đầu tư dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trị giá 8,3 tỷ USD

Chiều 13/2, trong chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, thừa uỷ quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Trần Hồng Minh đã trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết, dự án có điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc, Trung Quốc và điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, TP Hải Phòng, đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố, gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng

Đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có chiều dài tuyến chính khoảng 390,9 km và ba tuyến nhánh khoảng 27,9 km. Trong đó, tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai Mới - ga Nam Hải Phòng tốc độ thiết kế 160 km/h; đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội tốc độ thiết kế 120 km/h; các đoạn nối, tuyến nhánh tốc độ thiết kế 80 km/h.dự án sử dụng công nghệ đoàn tàu động lực tập trung cho tàu khách và tàu hàng.

Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, sơ bộ tổng nhu cầu sử dụng đất khoảng 2.632 ha, số dân tái định cư khoảng 19.136 người. Dự án được đề xuất đầu tư theo hình thức đầu tư công, với sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 203.231 tỷ đồng, tương đương khoảng 8,37 tỷ USD.

Về phương án đầu tư, Chính phủ đề xuất phân kỳ đầu tư dự án theo quy mô đường đơn và thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy mô quy hoạch đường đôi và sẽ đầu tư hoàn thiện trong giai đoạn sau.

Rà soát kỹ hướng tuyến để giảm thiểu tác động tiêu cực do thu hồi đất

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị làm rõ hơn sự phù hợp của dự án với Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và việc phân bổ, khoanh vùng đất đai cho dự án tại các quy hoạch tỉnh của địa phương có dự án đi qua.

Về phạm vi, quy mô đầu tư, tiêu chuẩn kỹ thuật, tốc độ thiết kế, Uỷ ban Kinh tế cho biết, có ý kiến đề nghị làm rõ hơn việc chuyển giao công nghệ, vận hành, khai thác dự án sau khi hoàn thành để tránh việc phụ thuộc công nghệ và việc xây dựng dự án đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng.

Về hướng tuyến, để giảm diện tích đất thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và hạn chế để đất xen kẹp giữa tuyến đường sắt và đường bộ cao tốc, Uỷ ban Kinh tế đề nghị trong bước nghiên cứu khả thi, Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan rà soát kỹ lưỡng, lựa chọn phương án hướng tuyến tối ưu, bảo đảm việc kết nối của dự án với mạng lưới đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị, hệ thống giao thông khác và giảm thiểu tác động tiêu cực do thu hồi đất phục vụ dự án đối với doanh nghiệp và người dân.

Về công trình ga, trạm tác nghiệp kỹ thuật, có ý kiến cho rằng, Luật Đường sắt quy định ga đường sắt là nơi để phương tiện giao thông đường sắt dừng, tránh, vượt, đón, trả khách, xếp, dỡ hàng hoá, thực hiện tác nghiệp kỹ thuật và các dịch vụ khác. Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ khác biệt giữa khái niệm ga và trạm tác nghiệp cũng như sự cần thiết và nguyên tắc bố trí các trạm tác nghiệp này.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị nghiên cứu, rà soát, mở rộng quy mô các ga Lào Cai, Bảo Thắng và bố trí ga Yên Viên phù hợp với quy hoạch của địa phương để đáp ứng nhu cầu phát triển.

Về phương án đầu tư, Uỷ ban Kinh tế cho rằng trong điều kiện nguồn lực còn hạn chế, nhu cầu vận tải của tuyến này còn chưa cao và hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đã có tuyến đường bộ cao tốc và đường sắt hiện hữu cùng khai thác thì việc đề xuất đầu tư phân kỳ dự án là phù hợp và việc đầu tư hoàn thiện sẽ được nghiên cứu khi có nhu cầu.