Tôm hùm Mỹ lao đao trong chiến tranh thương mại với Trung Quốc

Một nhân viên đóng hộp tôm hùm sống để xuất sang Hong Kong tại doanh nghiệp hải sản ở Arundel, bang Maine, Mỹ. Ảnh: AP

Cách đây một năm, Trung Quốc bắt đầu áp đặt một loạt mức thuế trả đũa khiến các chủ kinh doanh hải sản Mỹ, đặc biệt là các nhà xuất khẩu tôm hùm như Mortillaro Lobster ở thành phố Gloucester, bang Massachusetts, dần hết đường tiếp cận với thị trường tiêu thụ khổng lồ ở quốc gia châu Á này.

Mortillaro ước tính chỉ trong 6 tháng đầu năm nay, mức thuế 25% đã khiến doanh nghiệp này thiệt hại gần 230 tấn tôm hùm xuất sang Trung Quốc trị giá khoảng 6 triệu USD.

"Tác động là rất lớn", Vince Mortillaro, một trong những người đứng đầu của Mortillaro Lobster, cho hay. "Chúng tôi đã phải cho nhân viên nghỉ việc. 

Chúng tôi chưa phá sản nhưng chúng tôi thực sự không kiếm được tiền. Thật khó để tiếp tục làm việc khi công ty thực sự không kiếm ra tiền".

Không chỉ Trung Quốc, hoạt động xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) của Mortillaro và các nhà xuất khẩu tôm hùm khác cũng bị ảnh hưởng nặng nề, chủ yếu là do thỏa thuận thương mại độc quyền giữa Canada và EU. 

Theo thỏa thuận này, EU miễn thuế cho các nhà xuất khẩu tôm hùm Canada trong khi vẫn đánh thuế 8% với mặt hàng của Mỹ.

"Chúng tôi từng xuất sang EU nhiều hơn sang Trung Quốc", Mortillaro nói. "Bây giờ chúng tôi bị chặn cả đôi đường. Chúng tôi không thể bán hàng sang 28 nước EU và chúng tôi cũng không thể bán cho Trung Quốc".

Ngành công nghiệp xuất khẩu tôm hùm của Mỹ chủ yếu tập trung tại hai bang Massachusetts và Maine và Mortillaro không phải là chủ doanh nghiệp duy nhất trong khu vực gặp lao đao trước đòn áp thuế của Trung Quốc.

Theo tạp chí Reporter do công ty phân tích về hải sản Urner Barry xuất bản, sản lượng tôm hùm Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc đã giảm 34% trong 6 tháng cuối năm 2018 và trong ba tháng đầu năm nay đã giảm 76% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xưởng xuất khẩu tôm hùm của doanh nghiệp Mortillaro Lobster ở thành phố Gloucester, bang Massachusetts, Mỹ. Ảnh: Gloucester Times

Vào tháng 9 tới, Ủy ban Hỗn hợp về Phát triển Xuất khẩu thuộc cơ quan lập pháp bang Massachusetts dự kiến tổ chức một cuộc điều trần tại Gloucester nhằm xem xét lại tác động của thuế quan Trung Quốc với ngành công nghiệp tôm hùm.

Lãnh đạo phe thiểu số trong thượng viện bang, ông Bruce Tarr, cho hay Gloucester là địa điểm phù hợp để diễn ra cuộc điều trần này. Cảng Gloucester là nơi tiếp nhận nhiều tôm hùm nhất của bang, năm 2017 là gần 1.360 tấn, tương đương 17,71% lượng đánh bắt thương mại của toàn bang, và là nơi có nhiều chủ kinh doanh tôm hùm được cấp phép nhất.

Ông Tarr cho hay cuộc điều trần sẽ giúp giới chức hiểu được tổng thể vấn đề và hình dung ra những giải pháp đối phó như hỗ trợ tài chính cho ngành công nghiệp tôm hùm hoặc mở rộng thị trường nội địa.

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nổ ra sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp thuế 25% đối với 200 tỷ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc, khiến Bắc Kinh đáp trả bằng cách tăng thuế 25% với 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ. 

Các cuộc đàm phán giữa hai nước đã được nối lại hồi đầu tháng sau khi Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình thống nhất "đình chiến" thương mại tại hội nghị G20 ở Nhật Bản hồi cuối tháng 6. 

Tuy nhiên, thông tin này cũng không khiến Mortillaro lạc quan lên nhiều.

"Tôi không biết có gì khác sẽ diễn ra", ông nói. "Khi bạn có một vị tổng thống cứng đầu đàm phán phán với một vị chủ tịch cứng rắn không kém. Ai mà biết kết quả sẽ thế nào?".