Thế hệ học đầu tư từ kiến thức trên TikTok

Đầu tư vào cổ phiếu có thể là một hoạt động phức tạp, đòi hỏi sự hướng dẫn chuyên sâu từ các chuyên gia. Nhiều nhà đầu tư cá nhân tự tìm hiểu, nghiên cứu các chỉ số tài chính để nhận diện cơ hội tiềm năng, trong khi số khác tìm đến các cố vấn đầu tư có kinh nghiệm trên thị trường.

Theo CNBC, có một nhóm nhà đầu tư lại chọn hướng tiếp cận mới mẻ hơn: tìm kiếm lời khuyên từ các “finfluencer” trên mạng xã hội - những người có tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực tài chính, với hy vọng gia tăng tài sản.

Những “finfluencer” này ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là đối với giới trẻ, khi họ tìm kiếm các lời khuyên đầu tư trên các nền tảng như TikTok. Mặc dù việc dựa vào những người không có chứng chỉ chính thức để đưa ra quyết định đầu tư có vẻ rủi ro, thực tế cho thấy các “finfluencer” này đã ghi nhận một số kết quả khá ấn tượng trong nửa đầu năm 2024.

Theo báo cáo từ BestBrokers, chủ đề đầu tư trong nửa đầu năm 2024 chủ yếu xoay quanh các cổ phiếu trong ngành công nghệ, đặc biệt là những cổ phiếu liên quan đến chuỗi giá trị trí tuệ nhân tạo. Trang tổng hợp môi giới này đã phân tích 20 video chọn cổ phiếu được xem nhiều nhất trên TikTok trong năm 2023, trong đó đề xuất những cổ phiếu có khả năng tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024. Nhóm nghiên cứu đã theo dõi giá của các cổ phiếu được đề xuất từ ngày các video này được đăng tải cho đến ngày 21/6/2024.

Kết quả cho thấy, hơn 64% trong số 87 dự đoán cổ phiếu trong các video này đã chính xác, bao gồm cả những đợt tăng giá mạnh mẽ của các cổ phiếu AI như Nvidia và Qualcomm. Tuy nhiên, khoảng 36% số đề xuất đã dẫn đến thua lỗ.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng phần lớn các "finfluencer" khuyên đầu tư vào các cổ phiếu ổn định như Google, Nvidia và Amazon - những cái tên thường được các chuyên gia tài chính truyền thống khuyến nghị cho những người tìm kiếm các khoản đầu tư ít rủi ro. Trong số các cổ phiếu được đề xuất, Nvidia mang lại lợi nhuận cao nhất, với mức tăng 63,08% trong khoảng thời gian được khảo sát.

Một khoản đầu tư 1.000 USD vào cổ phiếu này sẽ tăng lên đáng kể, đạt 1.630,79 USD. Ngược lại, nếu đầu tư vào cổ phiếu có hiệu suất kém nhất - công ty công nghệ sinh học Ginkgo Bioworks Holdings niêm yết tại New York, nhà đầu tư sẽ chịu lỗ 74,74%.

Nếu một người quyết định giảm rủi ro bằng cách đầu tư vào tất cả các cổ phiếu được đề xuất trong một video, khoản đầu tư 1.000 USD vào mỗi cổ phiếu trong video có nhiều dự đoán đúng nhất sẽ mang lại lợi nhuận lên tới 4.860 USD.

Tuy nhiên, điều này đòi hỏi một khoản đầu tư ban đầu 23.000 USD vào 23 cổ phiếu khác nhau. Ngược lại, nếu đầu tư vào tất cả các cổ phiếu được đề xuất trong video có nhiều dự đoán sai nhất, nhà đầu tư sẽ lỗ 1.517 USD.

Mặc dù các “finfluencer” đã có những kết quả ấn tượng, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu việc theo dõi lời khuyên từ họ có phải là một phương pháp đáng tin cậy để tăng trưởng tài sản hay không? Các chuyên gia tài chính cho rằng, việc đầu tư dựa trên lời khuyên từ các “finfluencer” không phải là một lựa chọn thay thế hợp lý cho các nhà phân tích và môi giới chuyên nghiệp.

Gerald Wong, nhà sáng lập và Giám đốc điều hành của nền tảng tư vấn đầu tư Singapore Beansprout, nhấn mạnh rằng không nên vội vàng kết luận rằng những “finfluencer” này đáng tin cậy chỉ vì họ đã có nhiều dự đoán chính xác trong một khoảng thời gian ngắn. 

Jeremy Tan, Giám đốc điều hành của công ty quản lý tài sản Tiger Fund Management, nhận định rằng độ chính xác của các dự đoán từ “finfluencer” là “ngẫu nhiên” và một kết quả trùng khớp trong một khoảng thời gian ngắn không đồng nghĩa với sự chính xác trong dài hạn.

Jiang Zhang, Trưởng bộ phận cổ phiếu tại First Plus Asset Management, cho rằng các “finfluencer” này phần lớn không được kiểm soát và có trình độ chuyên môn không rõ ràng. Do đó, tính khách quan của họ có thể bị đặt dấu hỏi. Ông cũng cảnh báo rằng các “finfluencer” có thể được các công ty trả tiền để quảng bá cổ phiếu hoặc thậm chí sử dụng chiến thuật “front-running” - khuyến nghị cổ phiếu mà họ đã sở hữu nhằm tăng giá cổ phiếu và sau đó bán ra để kiếm lợi nhuận. Điều này có thể xung đột với lợi ích của những người tìm kiếm lời khuyên trên các nền tảng này.

Mặc dù có những lo ngại về tính tin cậy của các "finfluencer", các chuyên gia cũng đồng ý rằng những người sáng tạo nội dung trên mạng xã hội, đặc biệt là trên TikTok, đang đóng vai trò quan trọng trong việc lan tỏa kiến thức tài chính đến với các nhà đầu tư trẻ tuổi.

Ông Gerald Wong nhận định rằng, các nhà đầu tư Gen Z có "mong muốn mạnh mẽ" trong việc tự học hỏi về đầu tư hơn là tìm đến các nhà lập kế hoạch hoặc cố vấn tài chính. Tuy nhiên, một cuộc khảo sát của Beansprout cho thấy hơn một nửa số người tham gia không tự tin về quyết định đầu tư của họ, điều này phản ánh sự thiếu hụt trong các kênh tư vấn đầu tư.

Theo Emelia Tan, Giám đốc nghiên cứu và giáo dục tài chính tại Sở giao dịch chứng khoán Singapore, các “finfluencer” có thể đóng vai trò cầu nối bằng cách biến các nghiên cứu và nội dung phức tạp thành các nội dung ngắn gọn, dễ hiểu và dễ tiếp cận cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Trong khi đó, ông Jiang Zhang cho rằng, so với các phương tiện truyền thông tài chính truyền thống thường chỉ đưa tin về các sự kiện thực tế, các câu chuyện đầu tư của “finfluencer” mang lại giá trị cho nhà đầu tư nhỏ lẻ bằng cách giúp họ biết cách xây dựng một quan điểm đầu tư dựa trên thông tin có sẵn. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng “finfluencer” và các cố vấn chuyên nghiệp không nên được coi là những con đường độc lập để nắm bắt kiến thức đầu tư.

Dù các “finfluencer” có thể là điểm khởi đầu, các nhà đầu tư nên tìm kiếm lời khuyên tài chính chuyên nghiệp từ các tổ chức tài chính uy tín và được kiểm soát, bởi họ cung cấp sự bảo vệ tốt hơn cho nhà đầu tư.