Thế giới đang đối mặt với cơn sốt khẩu trang vì virus corona như thế nào?

Tiếng máy móc hoạt động không ngừng tại một nhà máy Pháp tuần này là kết quả có phần bất ngờ khi một virus chết người đang lây lan và làm đóng băng nhiều thành phố ở Trung Quốc. 

Kolmi Hopen đang sản xuất một trong những món đồ được săn đón nhất trên thế giới: khẩu trang y tế.

Nằm ở Angers, Kolmi Hopen thường sản xuất khoảng 170 triệu khẩu trang mỗi năm, song số lượng đơn hàng công ty nhận được tuần qua lên tới nửa tỉ đơn vị. Phòng bán hàng của Kolmi Hopen ngập trong đơn hàng mới mỗi 1-2 phút.

Kolmi Hopen đang chạy đua với chúng bằng cách tuyển dụng thêm nhân công và vận hành 24 giờ mỗi ngày, 7 ngày mỗi tuần.

"Chúng tôi đang sản xuất khẩu trang nhanh nhất có thể", ông Guillaume Laverdure, giám đốc vận hành Medicom, công ty mẹ của Kolmi Hopen, nói khi một công nhân lái xe nâng chuyển thùng khẩu trang vừa xuất xưởng vào xe tải.

"Dù vậy, nhu cầu không ngừng tăng thêm", ông nhấn mạnh.

Virus corona chủng mới (nCoV) bùng phát đã kích hoạt nhu cầu khẩu trang bảo vệ trên khắp Trung Quốc nói riêng và nhiều quốc gia khác nói chung. Để kiềm hãm sự lây lan, chính phủ Trung Quốc yêu cầu người dân luôn đeo khẩu trang khi ra ngoài.

Các chuyên gia y tế cho biết sau khi sử dụng, khẩu trang phải được thay mới. Nó thúc đẩy nhu cầu cho loại mặt hàng này thời dịch bệnh. Hình ảnh dòng người xếp hàng đợi mua khẩu trang song phải thất vọng khi nhà thuốc thông báo hết hàng trở nên quen thuộc.

"Tôi không thể mua khẩu trang dù chỉ một chiếc", Sandy Lo, 60 tuổi, chia sẻ tại Hong Kong. "Tôi chẳng biết cửa hàng nào còn hàng". Bà nói mình buộc phải dùng lại khẩu trang cũ "vì chẳng thể làm gì khác".

Phần lớn khẩu trang trên thế giới được sản xuất ở Trung Quốc và Đài Loan, theo New York Times. Thế nhưng, nhiều nhà máy tại đây đã được yêu cầu dừng xuất khẩu để phục vụ nhu cầu trong nước.

Hồi đầu tuần, chính phủ Trung Quốc thừa nhận đang có nhu cầu khẩn cấp cho các mặt hàng như khẩu trang y tế và các thiết bị bảo vệ khác. Chính phủ nước này nói sẽ bắt đầu nhập khẩu từ Mỹ, Nhật Bản và Châu Âu để bù đắp thiếu hụt.

Tất cả khiến cái tên Kolmi Hopen trở thành một điểm nóng. Điện thoại tại nhà máy rung lên không ngừng khi các khách hàng thiết bị y tế toàn cầu tìm đến các nhà máy sản xuất khẩu trang.

Nhu cầu dành cho mặt hàng khẩu trang độ lọc cao đặc biệt mạnh vì chúng có thể ngăn các giọt bắn chứa virus hiệu quả hơn so với khẩu trang y tế, ông Laverdure nói.

Một nhà máy khác của Medicom sản xuất khẩu trang ở Angusta, Ga., cũng đang đẩy mạnh sản xuất. Ông Laverdure từ chối chia sẻ các thông tin về tài chính, trong đó có cả chi phí sản xuất khẩu trang.

Các nhà khoa học ở thời điểm hiện tại cho biết chưa có nhiều bằng chứng khẳng định khẩu trang thực tế có thể bảo vệ những người khoẻ mạnh khỏi virus corona. Theo đó, rửa tay có thường xuyên và đúng cách có thể là một biện pháp quan trọng hơn.

Dù vậy, khi virus corona lây lan với hàng chục nghìn bệnh nhân và hàng trăm trường hợp tử vong, các chuyên gia nhận định nguồn cung khẩu trang và các sản phẩm vệ sinh khác sẽ tiếp tục khan hàng tại nhiều quốc gia. Các hiệu thuốc ở Mỹ thậm chí cũng đang báo cáo thiếu hụt.

Cơn sốt đơn hàng dành cho các nhà máy như Kolmi Hopen cho thấy sự gián đoạn trên quy mô lớn mà Trung Quốc có thể tạo ra cho chuỗi cung ứng toàn cầu, ngay cả đối với một sản phẩm chuyên dụng, có tính đặc thù cao, nếu như các nhà máy của họ không hoạt động hết công suất.

Sản xuất ở Trung Quốc thực tế đã chậm lại xung quanh thời điểm kì nghỉ Tết Nguyên đán vào đầu tháng 1. Một số nhà máy ở Vũ Hán, tâm dịch virus corona chủng mới, vẫn chưa khôi phục hoàn toàn hoạt động và chỉ đang vận hành ở 60% công suất, theo thông tin từ chính phủ.

Nhà máy của Medicom ở Vũ Hán, vốn sản xuất găng tay y tế, là một trong số các nhà máy đang hoãn lại lịch mở cửa. Cùng thời điểm, nhà máy khẩu trang ở Đài Loan được lệnh dừng xuất khẩu.

Và tại nhà máy Thượng Hải của Medicom, chính phủ đã cử đội ngũ giám sát tới và yêu cầu đặt hàng 3 triệu khẩu trang mỗi ngày ngay khi chúng hoàn thiện, ông Laverdure tiết lộ thêm.

Nguồn cung thiếu hụt còn có thể trầm trọng hơn vì thực tế thành phần, linh kiện cho thiết bị hỗ trợ hô hấp và khẩu trang được sản xuất ở nhiều quốc gia khác nhau.

Hơn 90% khẩu trang phẫu thuật bán ở Mỹ được sản xuất ở nước ngoài, theo Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ. Những cấu phần trong sản phẩm, và đôi khi là công đoạn cuối cùng, không chỉ được thực hiện ở Trung Quốc, Đài Loan mà còn ở Nhật Bản, Việt Nam, Mexico và Colombia.

"Những quốc gia này có thể dễ dàng làm ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng", Laurie Garrett, một chuyên gia chính sách và nhà báo từng nhận được giải thưởng Pulitzer, nhận định.

Khi đường dẫn từ Trung Quốc với thế giới bên ngoài cạn kiệt, các nhà cung ứng thiết bị y tế toàn cầu, có cả những "ông lớn" như Honeywell hay 3M, đang nỗ lực tìm kiếm các phương án thay thế.

Cả hai công ty đều nói họ đang đón nhận lượng đặt hàng lớn và đang đẩy mạnh sản xuất ở bất kì nơi nào có thể.

Prestige Ameritech, một nhà sản xuất khẩu trang ở North Richland Hills, Texas, cũng nhằm trong số các công ty nhận được nhu cầu lớn trong vài tuần trở lại đây, trong đó có cả các đơn hàng từ cơ quan chức năng Hong Kong, Singapore và Đài Loan.

"Tôi  nhận được hàng nghìn email từ các khách hàng Châu Á", Mike Bowen, Chủ tịch công ty, chia sẻ. "Tuần trước tôi xuất khẩu một triệu khẩu trang sang Trung Quốc. Vốn chưa từng xuất khẩu sản phẩm sang Trung Quốc, đây là điều tôi chưa từng dự đoán được".

Cơn sốt không chỉ dành cho các công ty lớn.

Pardam, một công ty ở Cộng hoà Czech chuyên sản xuất sợi nano, thiếu chút nữa đã bỏ kế hoạch sản xuất khẩu trang y tế thử nghiệm hồi năm ngoái vì nhu cầu quá nghèo nàn.

Thế nhưng, sau khi virus corona lây lan, Pardam đã bán hết 2.000 đơn vị hàng còn tồn kho chỉ trong hai ngày vào tuần trước. Công ty này đang áp dụng tự động hoá để đẩy mạnh sản xuất, ông Jiri Kus, Chủ tịch Hiệp hội Ngành công nghiệp công nghệ nano Cộng hoà Czech, chia sẻ với New York Times.

Ở Medicom, lãnh đạo đưa ra một kế hoạch khẩn cấp vào tuần này cho nhà máy Angers bao gồm việc bổ sung 30 nhân công vào định biên 100 người trước đó. Công ty đang xuất xưởng hơn 1 triệu khẩu trang mỗi ngày, gấp đôi sản lượng thông thường.

Medicom từng có kinh nghiệm với các dịch bệnh như SARS, H1N1 và Ebola. Khi đón nhận thông tin về dịch virus corona hồi tháng 12, lãnh đạo công ty đã tổ chức một cuộc họp khẩn tại trụ sở ở Montreal để lên kế hoạch phát triển và sản xuất ở nhà máy tại Châu Âu, Bắc Mỹ, Vũ Hán, Thượng Hải và Đài Loan.

"Khi chúng tôi thấy nhiều thành phố ở Trung Quốc đóng cửa, chính phủ kéo dài kì nghỉ Tết Âm lịch và dừng xuất khẩu khẩu trang", ông Laverdure chia sẻ. "Chúng tôi đã gọi cho các nhà máy và nói: "Một bệnh dịch mới đang phát triển. Hãy làm những gì có thể để đảm bảo nguồn hàng"."

Kolmi Hopen có thể đẩy mạnh sản xuất vì các đơn vị cung ứng của hãng nằm ở Pháp và các quốc gia Châu Âu khác. Dù vậy, các công ty này cũng đang phải hoạt động thêm giờ và tuyển thêm người để kịp đáp ứng nhu cầu. "Chuỗi cung ứng đang căng thằng và không dễ quản lí", ông Laverdure thừa nhận.

"Cầu thị trường không ngừng nghỉ", ông nói thêm. "Tình hình đang biến chuyển nhanh chóng".