Thái Lan lo ngại việc Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo

Trang Bangkok Post dẫn lời ông Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, cho biết lệnh cấm có thể khiến các nhà máy sản xuất và nhà xuất khẩu gạo của Thái Lan trì hoãn các đơn đặt hàng để đánh giá tác động, vì Ấn Độ là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới.

Ấn Độ, chiếm 40% xuất khẩu gạo thế giới, hôm thứ Năm (20/7) đã ra lệnh dừng xuất khẩu tất cả các loại gạo tẻ thường để giảm giá nội địa, vốn đã tăng lên mức cao nhất trong nhiều năm trong những tuần gần đây do thời tiết thất thường đe dọa sản xuất.

Hiện diện tích ruộng được cấy lúa tại Ấn Độ ước tính thấp hơn 6% so với cùng kỳ năm 2022. Thông thường, mùa mưa với lượng mưa trung bình mang lại nguồn nước thiết yếu cho nông dân canh tác lúa ở Ấn Độ. Tuy nhiên, năm nay, mùa mưa bắt đầu muộn, lượng mưa bất thường, phân bổ không đều lại đang gây ra nhiều vấn đề cho hoạt động canh tác.

Trước đó, hồi 9/2022, nước này từng cấm xuất khẩu loại gạo tấm và áp đặt mức thuế 20% với gạo không phải gạo basmati xuất khẩu với lo ngại về sản lượng thu hoạch giảm do cắt giảm diện tích trồng. Tháng 11 năm đó, Ấn Độ đã dỡ bỏ lệnh cấm này.

Theo Reuters, giá lúa mì toàn cầu đã tăng hơn 10% trong tuần vừa qua, mức tăng hàng tuần lớn nhất trong hơn 16 tháng do xung đột Nga - Ukraine làm dấy lên lo ngại về nguồn cung toàn cầu.

Gạo là lương thực chính của hơn 3 tỷ người và chiếm gần 90% cây trồng sử dụng nhiều nước được trồng ở châu Á, nơi mà hiện tượng khí hậu El Nino gây khô hạn có khả năng hạn chế nguồn cung. 

"Các thương nhân gạo Thái Lan đang theo dõi chặt chẽ tình hình, vì ban đầu chúng tôi kỳ vọng rằng chính phủ Ấn Độ có thể áp dụng các biện pháp thay thế thay vì cấm xuất khẩu. Tuy nhiên, sau khi lệnh cấm được công bố, rất khó đoán được tác động đối với thị trường gạo toàn cầu nói chung. Chúng tôi cần theo dõi chặt chẽ và đánh giá lại tình hình để xem liệu Ấn Độ có nới lỏng lệnh cấm hay không", ông Chookiat nói.

Ông cho biết do lệnh cấm của Ấn Độ, xuất khẩu gạo của Thái Lan dự kiến ​​sẽ bị ảnh hưởng đáng kể, đặc biệt liên quan đến việc định giá các loại gạo khác nhau mà các hợp đồng mua vẫn đang chờ xử lý.

Các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan và các thương nhân trong nước có thể phải hoãn các hợp đồng mua bán vì họ cho rằng động thái của Ấn Độ có thể đẩy giá toàn cầu lên cao hơn.

Việc tiếp thị gạo Thái Lan trong nửa cuối năm nay dự kiến ​​sẽ gặp nhiều thách thức. Tuy nhiên, nhiều người tin rằng trong thời gian ngắn hạn này, cả các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan và thị trường gạo trong nước có thể phải báo giá gạo một cách thận trọng, theo ông Chookiat.

"Dự đoán giá gạo trong nước có thể phải điều chỉnh tăng ít nhất 10%. Tuy nhiên, nhìn chung, chúng ta không muốn thấy mức tăng như vậy. Cả khu vực tư nhân và các cơ quan chính phủ phải đẩy nhanh việc tìm kiếm các giải pháp thay thế để trì hoãn việc điều chỉnh giá trong nước", ông nói.

"Hiện tại, việc trồng lúa của Thái Lan đang phải đối mặt với vấn đề hạn hán ở một số khu vực, điều này làm dấy lên lo ngại rằng sản lượng gạo trong năm nay có thể giảm. Tất cả các bên liên quan sẽ phải nhanh chóng tìm cách giải quyết những thách thức này”, ông nói.

Trước đó,  Bộ trưởng Bộ Thương mại Thái Lan Jurin Laksanawisit đã chỉ đạo khu vực tư nhân và các tùy viên thương mại Thái Lan tại Ấn Độ điều tra các chi tiết của lệnh cấm, đặc biệt liên quan đến việc miễn trừ gạo basmati. Bộ Thương mại sẽ tổ chức một cuộc họp chung với khu vực tư nhân vào tuần tới để chuẩn bị kế hoạch đối phó với tác động, nếu lệnh cấm là đúng.