Sau một năm thắt chặt tiền tệ, lạm phát vẫn tiếp tục gây sức ép lên chính sách lãi suất toàn cầu

Lạm phát vẫn cao

Giá năng lượng và hàng hóa đã tăng vọt do sự gián đoạn nghiêm trọng của chuỗi cung ứng trong thời kỳ đại dịch và hậu quả của cuộc chiến tại Ukraine.

Theo một phân tích của tạp chí Financial Times (FT) dựa trên các thống kê chính thức, lạm phát lõi (không bao gồm những thay đổi về giá lương thực và năng lượng) tại phần lớn trong số 33 quốc gia được FT theo dõi vẫn gia tăng và duy trì trên ngưỡng mục tiêu 2% mà hầu hết các ngân hàng trung ương nhắm tới.

Bà Susannah Streeter, nhà phân tích cấp cao tại công ty quản lý tài sản Hargreaves Lansdown, nói: “Vẫn còn nhiều khó khăn phía trước và tình trạng giá tăng kéo dài tiếp tục gây đau đầu cho các nền kinh tế.”

Lạm phát dịch vụ, một thước đo khác cho thấy sức ép về giá, tại một số nền kinh tế lớn như Anh, Mỹ và các nước Khu vực đồng euro (Eurozone) vẫn gần mức cao nhất trong nhiều thập kỷ.

Với sự ổn định của giá hàng hóa, lạm phát toàn phần tại một số nền kinh tế như Mỹ, Anh và Eurozone đã giảm mạnh. Tuy nhiên, lạm phát lõi vẫn ở mức cao kỷ lục 5% tại Eurozone.

Bà Silvia Ardagna, nhà kinh tế trưởng về châu Âu tại Barclays, nhận định các nhà hoạch định chính sách của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đang lo lắng lạm phát lõi khó giảm.

Lạm phát dịch vụ tại Anh tháng 11 cũng tiếp tục tăng, duy trì ở mức cao nhất trong 20 năm, dù lạm phát toàn phần đã giảm từ 11,1% trong tháng 10 xuống 10,7% trong tháng 11. Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) cho biết mức cao dai dẳng của lạm phát dịch vụ cho thấy ngân hàng này cần phản ứng mạnh mẽ hơn nữa trong chính sách tiền tệ.

Trong khi đó, tại Mỹ, lạm phát dịch vụ vẫn ở mức cao nhất trong 40 năm, dù lạm phát toàn phần đã giảm 2 điểm phần trăm kể từ mùa hè.

Ông Ben May, Giám đốc nghiên cứu vĩ mô toàn cầu tại Oxford Economics, lưu ý: “Lạm phát dịch vụ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định lộ trình cho chính sách lãi suất”.

Bà Jennifer McKeown, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Capital Economics nói: “Các ngân hàng trung ương tại các thị trường phát triển vẫn còn nhiều việc phải làm”.

Bà Streeter cho rằng: “Lạm phát có thể đã đạt đỉnh, nhưng điều đó không có nghĩa là nó sẽ đi xuống một cách suôn sẻ từ đây.”

Lãi suất tiếp tục tăng

Các nhà hoạch định chính sách đã tăng lãi suất mạnh mẽ trong năm nay để kiềm chế lạm phát, nhưng gần đây đã bắt đầu giảm tốc chính sách này.

Tuần trước, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), ECB và BoE đều đã giảm mức tăng lãi suất từ 0,75 điểm phần trăm xuống còn 0,5 điểm phần trăm, để ứng phó với đà tăng của giá cả tại nhiều quốc gia.

Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho biết ngân hàng này “vẫn còn một chặng đường dài” trên con đường thắt chặt chính sách tiền tệ. ECB lên kế hoạch tiếp tục tăng lãi suất 50 điểm cơ bản trong những tháng tới.

Bà Lagarde thừa nhận sức ép về giá đã tăng lên và sẽ kéo dài trong một thời gian. Đây là nhận định giống với Chủ tịch Fed Jerome Powell và Thống đốc BoE Andrew Bailey.

Tại Mỹ, các nhà hoạch định chính sách của Fed thừa nhận rằng việc kiểm soát lạm phát lõi sẽ khó khăn hơn so với dự kiến ban đầu, đồng thời điều chỉnh nâng dự báo tỷ lệ này cho năm tới lên 3,5%, so với mức 3,1% được đưa ra vào tháng 9.

Trong một phát biểu, Chủ tịch Fed chi nhánh New York, ông John Williams nhận định sức ép giá cả đã dịu bớt, song lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ sẽ khó “chinh phục” hơn.

Trả lời Bloomberg Television, ông Williams nói: “Chúng tôi có một số công cụ có thể giúp giảm lạm phát xuống 3 - 3,5% trong năm tới, nhưng sau đó, vấn đề thực sự là làm thế nào để đưa lạm phát xuống 2%”.

Chủ tịch Fed chi nhánh San Francisco, bà Mary Daly nhấn mạnh rằng Fed vẫn còn “một chặng đường dài phía trước” trước khi tuyên bố chiến thắng lạm phát và cho biết rủi ro vẫn nghiêng về hướng sức ép lạm phát tăng cao hơn.

Theo một số dự đoán, hầu hết các quan chức kỳ vọng lãi suất tăng lên 5,1% sẽ đủ để giảm lạm phát, trong khi một số người cảnh báo tỷ lệ này có thể phải vượt qua mức 5,25%. Nhắc lại thông điệp của “thuyền trường” Powell, ông Williams nói: “Chúng tôi sẽ phải làm những gì cần thiết để giảm lạm phát xuống 2%”.