SARS gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho nền kinh tế Trung Quốc vào năm 2003, dịch virus corona thì sao?

Hai dịch bệnh trên đến từ cùng một họ virus lớn, thường lây nhiễm cho động vật nhưng đôi khi có thể tiến hóa và lây sang người.

Thị trường và giới chuyên gia thường so sánh virus corona gây bệnh viêm phổi Vũ Hán và virus SARS để đánh giá tác động kinh tế tiềm tàng của đợt bùng phát lần này.

Hiện nay, chính phủ Trung Quốc đã quyết liệt ngăn chặn dịch virus corona hơn so với trong quá khứ. CNBC nhận định đây là một trong các lí do tại sao ngày càng có nhiều nhà kinh tế dự đoán bệnh viêm phổi Vũ Hán sẽ khiến nền kinh tế Trung Quốc và toàn cầu thiệt hại nặng nề hơn so với dịch SARS năm 2003.

Dưới đây là 4 biểu đồ cho thấy dịch SARS đã tác động đến nền kinh tế Trung Quốc 17 năm về trước như thế nào.

Kinh tế giảm tốc nghiêm trọng trong quí II/2003

Theo dữ liệu từ Tổng cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, tăng trưởng GDP quí I/2003 của quốc gia châu Á này tăng 11,1% so với cùng kì năm trước. Sự gián đoạn trong hoạt động kinh tế do dịch SARS gây ra đã kéo tụt tăng trưởng của Trung Quốc xuống còn 9,1% trong quí II.

Theo Refinitiv, Trung Quốc khi đó là nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới đã phục hồi trong các quí tiếp theo của năm 2003 để ghi nhận tốc độ tăng trưởng GDP thường niên là 10%, cao hơn so với mức tăng trưởng 9,1% của năm 2002.

Tuy nhiên, nhiều ước tính cho thấy tốc độ tăng trưởng GDP năm 2003 của Trung Quốc có thể cao hơn 0,5 - 1 điểm phần trăm nếu nền kinh tế này không bị gián đoạn vì dịch SARS.

Lần này, nhiều nhà kinh tế nhận định dịch virus corona sẽ chủ yếu gây ảnh hưởng đến tăng trưởng quí I của Trung Quốc. Một số ngân hàng và công ty tư vấn đã hạ dự báo tăng trưởng năm 2020 của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới khoảng 0,2 - 0,7 điểm phần trăm, tức cho rằng tăng trưởng GDP năm nay của nước này sẽ đạt 5%.

Lĩnh vực bán lẻ điêu đứng

Bán lẻ là một trong các ngành chịu thiệt hại nghiêm trọng nhất bởi dịch SARS ở Trung Quốc. Vào tháng 5/2003, doanh số bán lẻ tại nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới khi đó chỉ tăng trưởng khiêm tốn 4,3%, tốc độ chậm nhất từng ghi nhận.

Các nhà phân tích dự đoán lĩnh vực bán lẻ một lần nữa có khả năng bị ảnh hưởng nhiều nhất trong dịch virus corona, đặc biệt là sau khi chính phủ Trung Quốc phong tỏa hàng loạt tỉnh thành và hạn chế người dân di chuyển trong nước.

Tuy nhiên, với kinh nghiệm từng có trong dịch SARS, nhiều chuyên gia kinh tế cho biết doanh số bán lẻ ở Trung Quốc có thể phục hồi trở lại sau khi dịch bệnh đã được kiểm soát. Đó là khi người tiêu dùng tăng chi tiêu sau một thời gian bị kìm hãm bởi dịch virus corona.

Lĩnh vực công nghiệp không tránh khỏi bị vạ lây

Theo Refinitiv, lĩnh vực công nghiệp cũng bị vạ lây bởi dịch SARS khi mà tăng trưởng sản lượng công nghiệp của Trung Quốc chững về mức 13,7% trong tháng 5/2003 - mức tăng trưởng chậm nhất từng thấy trong cả năm 2003.

Một số nhà phân tích cho hay ảnh hưởng của dịch virus corona đối với sản lượng công nghiệp của đất nước tỉ dân có thể còn nghiêm trọng hơn. Nguyên nhân được cho là nhiều nhà máy ở các tỉnh thành lớn vẫn còn đang đóng cửa do chính phủ Trung Quốc đẩy mạnh công tác ngăn chặn virus nCoV lây lan.

Các nhà kinh tế từ ngân hàng Pháp - Societe Generale dự đoán Trung Quốc sẽ kiểm soát được dịch virus corona trong nửa sau của quí I/2020. Từ đó, các nhà máy sẽ có thể "nâng cao năng suất để đáp ứng nhu cầu đơn hàng".

Tuy nhiên, nhóm chuyên gia trên cũng cảnh báo rằng tình hình ở đất nước tỉ dân có thể sẽ không cải thiện nhiều như họ giả định.

Nhập khẩu chững lại, xuất khẩu ổn định

Tăng trưởng trong hoạt động nhập khẩu của Trung Quốc đã chững lại sau khi dịch SARS bùng phát, tuy nhiên xuất khẩu của nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới khi đó vẫn tăng trưởng ổn định trong suốt năm 2003.

Trong giai đoạn 2001 - 2002, nền kinh tế toàn cầu đã thoát khỏi nguy cơ suy thoái và nhu cầu đối với hàng hóa Trung Quốc bắt đầu tăng đúng thời điểm dịch SARS nổ ra. Điều đó đã giúp nền kinh tế Trung Quốc phục hồi từ dịch, ngân hàng Australia Macquarie thông tin.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế của S&P Global Ratings cho biết hoạt động xuất - nhập khẩu của Trung Quốc sẽ bị tác động bởi dịch virus corona vì "nguồn cung hàng hóa cạn kiệt và mạng lưới logistics bị gián đoạn".