Nikkei: Dịch virus corona phơi bày mặt trái khi kinh tế thế giới phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc

Hiện nay, tỉ trọng của Trung Quốc trong thương mại toàn cầu đã tăng gấp đôi so với khi đại dịch SARS bùng phát vào năm 2003, đồng thời tầm ảnh hưởng của đất nước tỉ dân dự kiến sẽ còn tiếp tục lớn lên.

Nikkei Asian Review dẫn một ước tính cho thấy nếu sản lượng công nghiệp của Trung Quốc giảm 10 tỉ USD, sản lượng của phần còn lại của thế giới sẽ giảm 6,7 tỉ USD. Riêng Hàn Quốc, Nhật Bản và Mỹ là ba nền kinh tế có thể cảm nhận tác động nghiêm trọng nhất.

Trong đó, nếu chỉ tính riêng hiệu ứng dây chuyền lên các ngành công nghiệp ngoại vi, hoạt động chế tạo có thể thiệt hại 65 tỉ USD.

Trong bối cảnh dịch virus corona bùng phát, hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc cũng do đó mà bị đình trệ đến hết ngày 9/2, tuy nhiên dù doanh nghiệp và nhân viên đã làm việc trở lại trong hôm nay (ngày 10/2) thì cũng chưa chắc chắn khi nào mọi thứ sẽ quay về trạng thái ổn định như trước.

Nếu tình trạng hiện tại kéo dài hơn, nền kinh tế toàn cầu có thể bị vạ lây hơn nữa.

Nikkei đã hợp tác cùng Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Nhật Bản để tiến hành phân tích Bảng số liệu Đầu ra - Đầu vào của Ủy ban châu Âu (EC). Qua đó, hai cơ quan này nhận thấy nếu sản lượng công nghiệp của Trung Quốc giảm 10 tỉ USD, sản lượng các mặt hàng mà Hàn Quốc xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ giảm 300 triệu USD.

Không nền kinh tế lớn nào tránh khỏi bị vạ lây nếu Trung Quốc suy yếu vì dịch virus corona

Ngoài ra, nếu nguồn cung ứng linh kiện từ Trung Quốc giảm, số lô hàng thành phẩm của Hàn Quốc xuất ra nước ngoài sẽ giảm 200 triệu USD. Gộp cả hai chi phí nêu trên, ngành công nghiệp Hàn Quốc sẽ bị "quét sạch" 500 triệu USD.

Trong khi đó, tổng thiệt hại của toàn bộ quốc gia và vùng lãnh thổ khác (không tính Trung Quốc) sẽ đạt ngưỡng 6,7 tỉ USD.

Tuy nhiên, tác động trên thực tế có thể lớn hơn. Chẳng hạn, Hyundai Motors lắp ráp khoảng 34.000 xe hơi/tuần tại ba cơ sở ở Hàn Quốc. Hoạt động sản xuất sẽ tạm dừng cho đến hết hôm 11/2 vì gián đoán nguồn cung linh kiện điện tử từ Trung Quốc.

Theo Nikkei, Hyundai có thể khởi động sản xuất trở lại vào ngày 12/2, tuy nhiên khó mà đoán trước chuyện gì sẽ xảy ra.

Một nhà phân tích tại Hàn Quốc lưu ý rằng việc Hyundai ngưng sản xuất trong một tuần có thể khiến hãng lỗ 700 tỉ won (tương đương 587 triệu USD).

Tại Đài Loan, TSMC - một nhà cung ứng lớn của Apple, và Largan Precision - công ty chuyên sản xuất ống kính camera, đã chứng kiến giá cổ phiếu của họ lao dốc. Mặc dù hai hãng vận hành ở Đài Loan, TSMC và Largan đều chịu ảnh hưởng của Hon Hai Precision (hay Foxconn), đối tác quan trọng bậc nhất của Apple tại đại lục.

Một nhà phân tích khác tại Đài Loan cho hay: "TSMC và một số công ty khác được dự đoán là sẽ thắng lớn nhờ nhu cầu cho smartphone 5G.

Tuy nhiên, sự gián đoán trong hoạt động sản xuất smartphone ở Trung Quốc nhiều khả năng sẽ buộc họ phải tạm hoãn kế hoạch vận hành".

Gã khổng lồ Samsung Electronics của Hàn Quốc, nhà cung ứng linh kiện cho Apple và Huawei, cũng khó có thể tránh được tác động kinh tế do dịch virus corona gây ra. Giá cổ phiếu của LG Electronics - một ông lớn khác đến từ Hàn Quốc, đã giảm 7% kể từ cuối năm ngoái.

Là những nền kinh tế tương đối nhỏ so với Mỹ hay Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan chắc chắn sẽ chịu thiệt hại nặng nề hơn.

Tuy nhiên, Nhật Bản cũng không thể tránh khỏi hiệu ứng dây chuyền do dịch virus corona gây ra. Honda Motor đã tiết lộ hãng sẽ trì hoãn việc tái khởi động hoạt động ở nhà máy tại tỉnh Hồ Bắc.

Toyota Motor cũng sẽ kéo dài thời gian đóng cửa của các nhà máy ở Trung Quốc. Những động thái này được cho là sẽ tác động đến các nhà sản xuất phụ tùng chính của Nhật Bản.

Tình trạng đình đốn sản xuất linh kiện ở Trung Quốc cũng sẽ gây ảnh hưởng đến Mỹ. Apple phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc cho các sản phẩm như smartphone, do đó hoạt động sản xuất ở đất nước tỉ dân tạm dừng sẽ gây thiệt hại trực tiếp đến doanh số bán hàng.

Khi hiệu ứng dây chuyền tác động gián tiếp đến các ngành công nghiệp ngoại vi ở Trung Quốc, chẳng hạn như sản lượng ở các ngành này tiếp tục giảm sâu hơn, con số thiệt hại sẽ chạm mốc 65 tỉ USD, gấp khoảng 6,5 lần so với trường hợp sản lượng giảm do tác động trực tiếp.

Trung Quốc cũng là nước nhập khẩu hàng đầu thế giới. Tổ chức Thương mại Quốc tế (ITC) ước tính tỉ trọng thương mại Trung Quốc trong tỉ trọng toàn cầu là 12%, vượt qua cả Mỹ. Năm 2003, con số trên là chưa tới 6%.

Đài Loan - nhà cung ứng linh kiện điện tử chính cho Trung Quốc, nhận thấy hoạt động thương mại với thị trường đại lục chiếm 36% trong tổng kim ngạch thương mại của họ. Ở trường hợp của Hàn Quốc, tỉ trọng này chiếm 28%.

Thế giới từng nói khi Mỹ hắt hơi, Nhật Bản sẽ bị cảm lạnh. Tuy nhiên hiện nay, tỉ trọng thương mại của Nhật Bản với Trung Quốc đạt 22%, vượt xa 15% với Mỹ.

Trong khi đó, với Đức - một nước xuất khẩu máy móc công nghệ lớn, tỉ lệ này là 6%. Cả Nhật Bản và Đức đều đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh về tỉ trọng thương mại với Trung Quốc kể từ năm 2003.

Mức tăng trưởng trong hoạt động đầu tư của Trung Quốc đặc biệt dễ thấy ở Đông Nam Á, khi mà sự hiện diện của đất nước tỉ dân ở Malaysia và Indonesia đã gia tăng đáng kể từ năm 2003.

Tùy thuộc vào diễn biến dịch virus corona trong thời gian tới, hoạt động đầu tư nước ngoài của Trung Quốc có thể sẽ mất đà, từ đó gây ra sự đảo ngược trong dòng tiền của doanh nghiệp Trung Quốc ở nước ngoài.