Khi Bhavish Aggarwal đến thăm nhà máy sản xuất xe điện hai bánh lớn nhất thế giới là Ola Futurefactory, ông phát hiện một lỗi nhỏ tại lối ra vào và người quản lý lập tức bị phạt chạy ba vòng quanh nhà máy. Chính thái độ cứng rắn như vậy đã làm nên một trong những doanh nhân gây nhiều sự chú ý nhất Ấn Độ.

Ở tuổi đôi mươi, người sáng lập công ty gọi xe chia sẻ lớn nhất Ấn Độ đã loại bỏ đối thủ Uber để giữ vững thương hiệu hàng đầu của đất nước tỷ dân. Giờ đây, ông Aggarwal muốn Ola Electric Mobility thay thế Tesla của Elon Musk và BYD của Trung Quốc trở thành công ty dẫn đầu ngành về xe điện bằng cách tạo ra các thiết kế có chi phí thấp hơn. 

Tuy vậy, phong cách quản lý cứng rắn của Aggarwal đã khiến một số thành viên hội đồng quản trị tại Ola Electric phật ý, bày tỏ những lo ngại về sự an toàn và mô hình kinh doanh, tờ Bloomberg dẫn lời một nhóm nhân viên giấu mặt.

Các vấn đề về chuỗi cung ứng đã khiến sản xuất xe điện hai bánh bị đình trệ. Doanh số bán hàng đã chậm lại. Một số khách hàng phàn nàn rằng xe tay ga bốc cháy, pin bị lỗi hoặc phần mềm gây tai nạn, thúc đẩy việc thu hồi sản phẩm và những lời xin lỗi xuất hiện nhiều hơn trên Twitter.

Khoảng ba chục giám đốc điều hành cấp cao làm việc tại hai công ty trị giá hàng tỷ đô la của Aggarwal là Ola Electric và ANI Technologies Pvt - đơn vị điều hành hoạt động gọi xe của Ola, đã nghỉ việc trong vòng một hoặc hai năm sau khi gia nhập.

Cuối năm ngoái, khi những thách thức nội bộ gia tăng và môi trường đầu tư toàn cầu hạ nhiệt, CEO Aggarwal đã tạm dừng kế hoạch IPO cho ANI Technologies, công ty được định giá lần cuối là 7,5 tỷ USD, theo nhà nghiên cứu CB Insights.

Hiện tại, khi các dấu hỏi đặt ra trước Ola Electric, nhiều cựu nhân sự cấp cao của công ty cho rằng Aggarwal có thể trở thành đối trọng của Elon Musk hoặc ông có thể sụp đổ dưới sức nặng của tầm nhìn đầy tham vọng. 

Đối mặt với những nghi ngờ, Aggarwal vẫn tự tin: “Tôi không muốn chọn một hành trình dễ dàng hơn cho bản thân hay Ola." Ông chủ nhà sản xuất xe điện hai bánh Ola muốn đưa Ấn Độ là nhà sản xuất xe hai bánh lớn nhất thế giới và là thị trường toàn cầu lớn nhất.

Và các nhà đầu tư đang tìm kiếm các giải pháp thay thế cho Trung Quốc, thành công của Ấn Độ trong việc chế tạo các phương tiện chạy điện giá cả phải chăng có thể cung cấp lời giải cho các nền kinh tế đang phát triển loại bỏ động cơ đốt trong và giảm lượng khí thải mà không cần đến xe ô tô điện đắt đỏ. Ở Ấn Độ, trợ cấp của chính phủ và lao động rẻ đang giúp làm cho giá của xe điện bằng hoặc rẻ hơn so với các mẫu xe động cơ đốt trong. 

“Chiếc Tesla rẻ nhất có giá 50.000 USD, mà hầu hết thế giới không thể mua được. Chúng tôi có cơ hội dẫn đầu cuộc cách mạng xe điện với một loạt tùy chọn khác nhau có giá từ 1.000 đến 50.000 USD”, ông chủ Ola nói.

Theo Research and Markets, thị trường xe điện của Ấn Độ dự kiến ​​sẽ đạt hơn 150 tỷ USD vào cuối thập kỷ này, gấp khoảng 400 lần quy mô hiện tại. Chỉ vài tháng sau khi chiếc xe hai bánh chạy điện của Ola tung ra thị trường vào tháng 12 năm ngoái, Aggarwal đã bắt đầu đăng lên Twitter nói về những mẫu thiết kế xe hơi của công ty và một trung tâm cải tiến về pin mới. Ông cũng nhiệt tình thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp ô tô truyền thống đã bị thống trị bởi các tập đoàn như Tata và Mahindra, trong nhiều năm qua.

Neha Singh, đồng sáng lập của Tracxn Technologies, một công ty chuyên theo dõi các công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Bengaluru, cho biết: “Bằng cách tìm cách tạo ra một điều gì đó lớn lao trong ngành công nghiệp xe điện, Bhavish Aggarwal mong muốn vươn ra sân khấu thế giới. Tuy nhiên, sau một số thành công ban đầu, Ola vẫn còn phải vượt qua một khoảng cách rất lớn để đưa xe điện trở thành thị trường đại chúng ở Ấn Độ”.

Trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg, Aggarwal cho biết ông muốn xây dựng những công ty có tác động lâu dài. Ông cho biết Ấn Độ có thể vượt qua các đối thủ không chỉ bằng cách sản xuất xe điện rẻ hơn mà còn bằng cách xây dựng dấu ấn toàn cầu trong 5G, năng lượng xanh và di chuyển bền vững.

Ông nói: "Tiến bộ trong việc đạt được những mục tiêu đó là thước đo mà thế giới nên đánh giá chúng ta. Không có thành công nào lớn mà không có mồ hôi và nước mắt".

Hành trình khởi nghiệp của tài phiệt Ấn Độ

Aggarwal bắt đầu sự nghiệp kinh doanh của mình cách đây hơn một thập kỷ trong lĩnh vực gọi xe chia sẻ. Sau khi hoàn thành bằng kỹ sư và làm việc tại Microsoft Corp., ông thành lập Ola vào năm 2010 cùng với Ankit Bhati, một người bạn cùng lớp tại Học viện Công nghệ Mumbai của Ấn Độ. Công ty, được hợp nhất với tên ANI Technologies Pvt, ban đầu cung cấp xe taxi cho các nhóm du lịch, nhưng nhanh chóng chuyển hướng sang dịch vụ gọi xe.

Vào thời điểm đó, hầu hết người Ấn Độ tin dùng vào các dịch vụ taxi hàng xóm. TVG Krishnamurthy, 78 tuổi, thành viên hội đồng quản trị của ANI Technologies, đã gọi Aggarwal là “a quick learner” (tạm dịch: người học hỏi nhanh).

“Vào một ngày Chủ nhật, chúng tôi đang trò chuyện và anh ấy hỏi: Thị phần của Ola sẽ như thế nào trong lĩnh vực vận chuyển ở Ấn Độ? ’” Krishnamurthy nói, nhớ lại cuộc trò chuyện cách đây một thập kỷ với Aggarwal.

Mô hình kinh doanh của Ola phát triển mạnh khi người Ấn Độ thành thị nhanh chóng tiếp cận dịch vụ đi lại. Khi đối thủ toàn cầu Uber Technologies bắt đầu hoạt động tại Ấn Độ vào năm 2013, Aggarwal đã khuyến khích nhân viên của Ola cố gắng vượt qua công ty ở Thung lũng Silicon trên mọi phương diện với ưu tiên tiếp cận với các quan chức chính phủ, quan hệ công chúng và dịch vụ hỗ trợ cho tài xế.

Các cựu nhân viên cho biết công ty khởi nghiệp là một nơi thú vị để làm việc vào thời điểm đó. Ola đã thu hút hơn một triệu tài xế và mở rộng ra hàng chục thành phố. Vào cuối năm 2014, hoạt động của Uber tại Ấn Độ đã bị ảnh hưởng khi một tài xế bị bắt và kết tội cưỡng hiếp một hành khách.

Ở chiều ngược lại, Ola tăng trưởng thị phần đều đặn. Công ty đã thu hút các nhà đầu tư từ Temasek và Warburg Pincus và mở rộng ra quốc tế sang Anh, Úc và New Zealand. 

Vào năm 2017, Aggarwal thành lập Ola Electric và bắt đầu sản xuất xe điện. Việc ông sử dụng thương hiệu Ola cho dự án riêng đã khiến nhiều nhà đồng sáng lập bất bình và gần như tất cả các nhà đầu tư ban đầu vào ANI Technologies đều không thuộc công ty mới.

Ông Aggarwal đã dành phần lớn thời gian của mình để xây dựng Điện Ola. Thông thường, các công ty xe điện phải mất ít nhất vài năm để thành hình. Aggarwal muốn cắt giảm thời gian biểu đó để cạnh tranh với các đối thủ địa phương như Ather Energy, công ty đã dành vài năm để phát triển pin và hàng tháng trời kiểm định chất lượng trên 100 chiếc xe tay ga đầu tiên trước khi sản xuất hàng loạt thiết kế của họ.

Aggarwal đã nghĩ ra một lịch trình ngắn hơn nhiều. Vào tháng 3/2021, Aggarwal đã lên kế hoạch cho 10 dây chuyền với công suất hàng năm là 10 triệu xe tay ga trong vòng hai năm. Ông hy vọng sẽ xuất khẩu xe sang châu Âu và châu Mỹ Latinh. 6 tháng sau, Ola Futurefactory ra đời. Vào cuối năm 2021, chiếc xe tay ga đầu tiên của công ty được tung ra thị trường. 

Thay vì sử dụng mô hình đại lý, Ola Electric tiếp cận người mua thông qua phương tiện truyền thông xã hội, một chiến thuật mà chưa nhà sản xuất ô tô nào từng thử trước đây. Tuy nhiên, mạng xã hội luôn là con dao hai lưỡi, những lời phàn nàn bắt đầu xuất hiện.

Người mua thường phàn nàn về sự khó chịu trong việc giao hàng chậm trễ, pin quá nóng và xe tay ga bốc cháy. Thậm chí, họ mỉa mai xe điện của Ola cần thềm bình cứu hỏa.

Những thách thức kinh doanh của Ola Electric đã trở nên rõ ràng hơn trong những tháng gần đây. Doanh số bán xe tay ga vẫn chưa tăng. Theo báo Business Standard, lượng xe đăng ký giảm 35% trong tháng 7 so với tháng 6.

Ola Electric đã bán được hơn 45.000 chiếc vào tháng 7 năm nay, ít hơn nhiều so với những gì nhà máy có thể sản xuất. Dẫu vậy, Aggarwal vẫn đang lạc quan. Ông cho biết sản lượng hiện đang tăng lên tại Futurefactory. Ông cũng nói về kế hoạch đưa Ola thành người dẫn dắt cuộc chơi, từ đầu đến cuối trong lĩnh vực chia sẻ xe, trong đó co tài trợ bán lẻ ô tô và bảo hiểm xe cộ.

Tại một sự kiện của công ty vào giữa tháng 8 để giới thiệu chiếc xe điện của mình, Ola Electric đã tự đặt thương hiệu cho mình là công ty EV “lớn nhất Ấn Độ”, mục tiêu trở thành chiếc xe tay ga điện “tốt nhất thế giới”. 

Cho dù Ola Electric có thành công hay không, những người ngưỡng mộ của Aggarwal dường như đồng ý rằng ông đã thúc đẩy thị trường xe điện, thu về hàng triệu đô la đầu tư cho Ấn Độ.

Ông nói: “Ngày còn bé, chúng tôi liên tục nghe rằng Ấn Độ là một quốc gia đang phát triển. Định mệnh của thế hệ chúng tôi là thay đổi điều này và bây giờ là thời điểm đó. Tôi coi trọng cả trách nhiệm và cơ hội".