Liệu xe điện Trung Quốc có thể chinh phục thị trường quốc tế?
Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất trên toàn thế giới, đã sản sinh ra nhiều thương hiệu xe điện trong vài năm qua. Các nhà sản xuất ô tô này đang đưa những mô hình kinh doanh của họ ra nước ngoài nhằm xây dựng sự hiện diện toàn cầu. Câu hỏi đặt ra lúc này là liệu người dùng toàn cầu có chấp nhận các loại xe điện có xuất xứ từ Trung Quốc?
Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM), nước này đã xuất khẩu 389.000 xe năng lượng mới (NEV) trong 9 tháng đầu năm 2022, tăng hơn 100% so với năm ngoái. NEV bao gồm xe hybrid, plug-in, pin nhiên liệu và xe thuần điện, theo Digi Times.
Gã khổng lồ Tesla có nhà máy ở Thượng Hải đã đóng góp một phần lớn vào lượng NEV xuất khẩu từ Trung Quốc. CnEVPost báo cáo rằng Gigafactory Thượng Hải của Tesla đã xuất khẩu 97.182 xe trong nửa đầu năm 2022, tương đương khoảng 48% lượng NEV xuất khẩu của Trung Quốc.
Ba thị trường xuất khẩu NEV lớn nhất của Trung Quốc là Bỉ, Anh và Thái Lan, theo CAAM. Lượng xe xuất khẩu cũng đã chứng kiến sự phát triển theo cấp số nhân ở Mexico.
Các mẫu NEV cao cấp đã làm tăng giá trị xuất khẩu ô tô của thị trường tỷ dân. Dữ liệu từ Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc (CPCA) cho thấy giá trị trung bình của một chiếc ô tô Trung Quốc xuất khẩu là 12.900 USD trong năm 2018, đã tăng lên 18.900 USD vào tháng 8.
BYD tiến vào Nhật Bản, châu Âu và Ấn Độ
Một số nhà sản xuất xe điện có trụ sở tại Trung Quốc đang tăng tốc phát triển kinh doanh ở nước ngoài trong năm nay. Ông lớn BYD được Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett hậu thuẫn, là đơn vị dẫn đầu với việc mở rộng quy mô lớn. Vào tháng 7, công ty đã giới thiệu ba mẫu xe điện chở khách tại Nhật Bản, nhằm mục đích bán ra thị trường vào năm 2023.
Theo Asia Nikkei, Seiji Sugiura, nhà phân tích tại Viện nghiên cứu Tokai Tokyo, cho biết BYD nhắm đến các mẫu xe sản xuất hàng loạt thay vì xe giá rẻ hoặc xe sang trong nước.
Nhật Bản là nơi có sự hiện diện của nhiều nhà sản xuất ô tô lớn trên toàn cầu, tiêu biểu như Toyota. Để cạnh tranh tại đây, BYD có thể tận dụng lợi thế từ việc các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đang chậm lại trong quá trình điện khí hóa.
Nhà sản xuất ô tô có trụ sở tại Trung Quốc bắt đầu mở rộng ra nước ngoài vào những năm 1990 với các phương tiện thương mại như xe buýt điện. Theo BYD, họ đã bán được 5.092 NEV bên ngoài Trung Quốc vào tháng 8 năm nay, tăng 26,5% so với tháng 7.
Vào cuối tháng 9, BYD đã ra mắt ba mẫu xe BEV tại châu Âu. Được trang bị pin tự phát triển, xe sẽ được chuyển đến Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch, Hà Lan, Bỉ, Luxembourg và Đức. Công ty cho biết khách hàng tại Pháp và Anh sẽ có thể sử dụng ô tô của BYD vào cuối năm nay.
BYD cũng đã đạt được tiến bộ trong thị trường xe hơi cho thuê tại châu Âu. Theo Reuters, gần đây BYD đã đảm bảo bán 100.000 xe điện cho Sixt, một công ty cho thuê xe hơi của Đức. Sixt cho biết việc mua bán sẽ được hoàn thành theo từng giai đoạn trước năm 2028.
Ngày 11/10, BYD thông báo đã gia nhập thị trường xe du lịch Ấn Độ với một mẫu SUV chạy điện có tên Atto 3. BusinessToday.In đưa tin rằng công ty đặt mục tiêu bán 15.000 chiếc Atto 3 tại nước này trong năm tới.
Ketsu Zhang, Giám đốc điều hành BYD Ấn Độ cho biết những chiếc xe này sẽ được lắp ráp tại nhà máy của công ty gần Chennai. BYD cũng có kế hoạch xây dựng một cơ sở sản xuất xe điện tại Ấn Độ vào thời điểm thích hợp.
NIO ra mắt xe điện ở châu Âu
Công ty khởi nghiệp xe điện hàng đầu của Trung Quốc là NIO vừa tổ chức một sự kiện ra mắt châu Âu tại Berlin vào đầu tháng 10. Công ty lần đầu đặt chân ra thị trường nước ngoài vào tháng 5/2021 và đưa mô hình của mình đến Na Uy.
Sẵn sàng trở thành một công ty mạnh ở châu Âu, NIO đã tung ra ba loại xe ở Đức, Hà Lan, Đan Mạch và Thụy Điển, cùng với các mô hình đăng ký.
Công ty dự định sử dụng mô hình đăng ký để khuyến khích sử dụng xe điện. Nio cho biết chiếc xe sẽ đi kèm với các kỳ hạn từ một tháng đến 60 tháng. Người dùng sẽ nhận được bảo hiểm, bảo dưỡng, lốp xe thay thế vào mùa đông, gói thay pin và các dịch vụ khác.
Là một startup ủng hộ việc hoán đổi pin xe điện, NIO đã đưa dịch vụ này đến châu Âu. Công ty đã sản xuất trạm hoán đổi pin đầu tiên do châu Âu sản xuất tại nhà máy ở Hungary và gửi nó đến lắp đặt ở Đức.
Công ty cho biết họ có kế hoạch xây dựng 20 trạm hoán đổi pin ở châu Âu vào cuối năm nay và nâng con số này lên 120 trạm vào năm tới. Theo InsideEVs, NIO sẽ triển khai các trạm hoán đổi ở Hà Lan, Thụy Điển và Đan Mạch, bên cạnh Na Uy và Đức.
Cơ hội đi đôi với thách thức
Theo sau BYD và NIO, Voyah, một công ty con về xe điện của Dongfeng Motor có trụ sở tại Trung Quốc, đã sẵn sàng mở rộng khi 500 chiếc xe đầu tiên của họ đã được chuyển đến Na Uy vào cuối tháng 9.
Theo Securities Daily, Giám đốc điều hành Lu Feng của Voyah cho biết xe điện được sản xuất tại Trung Quốc có thể cạnh tranh trên thị trường châu Âu với hiệu suất tổng thể và trí thông minh. Việc chuyển sang sử dụng xe điện là một thách thức đối với các nhà sản xuất xe động cơ đốt trong lâu đời của châu Âu. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể tận dụng cơ hội này để phát triển tại địa phương.
Sự hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc sẽ giúp các nhà sản xuất xe điện ở nước này có đòn bẩy để mở rộng ra nước ngoài. Tại một cuộc họp báo vào đầu tháng 9, Li Fei, trợ lý Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc cho biết chính phủ sẽ giúp các nhà sản xuất xe điện phát triển ở thị trường nước ngoài bằng cách khuyến khích các ngân hàng Trung Quốc cung cấp những sản phẩm tài chính tiêu dùng ở nước ngoài.
Các nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc sẽ phải vượt qua các rào cản trước khi có được chỗ đứng trên thị trường nước ngoài. Ví dụ, tại một cuộc họp báo hồi tháng 8, Paul Gong, trưởng bộ phận nghiên cứu ô tô Trung Quốc tại UBS, cho biết nhiều nhà sản xuất ô tô đã chọn ra mắt các mẫu xe của họ tại Na Uy trong lần đầu đến châu Âu, nhưng thị trường này có dân số chỉ bằng 1/5 Thượng Hải nên quy mô thị trường có giới hạn.
Paul Gong cũng cho biết một số người tiêu dùng phương Tây vẫn còn định kiến hoặc phân biệt đối xử với các thương hiệu Trung Quốc. Đây có thể là một thách thức đối với các nhà sản xuất xe điện tới từ thị trường tỷ dân. Ông Gong nghĩ rằng có thể phải mất nhiều năm để toàn bộ ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc tạo dựng được danh tiếng tốt trên toàn cầu.