Những xu hướng định hình ngành sữa

Trong báo cáo phân tích mới đây, CTCP Chứng khoán SSI đã chỉ ra một số xu hướng thay đổi mang tính cấu trúc tác động đến ngành sữa Việt Nam:

Thứ nhất, tiêu thụ các loại sữa thực vật như sữa đậu nành và sữa lúa mạch tăng lên do đây được coi là lựa chọn thay thế tốt nhất cho sữa bò, nhờ hàm lượng protein cao. 

SSI dẫn số liệu của hãng nghiên cứu thị trường Nielsen cho biết tổng giá trị tiêu thụ sữa đậu nành có thương hiệu trong 10 tháng đầu năm 2019 tăng 13% so với cùng kì năm trước và tăng trưởng doanh thu của Vinasoy (doanh nghiệp sữa đậu nành lớn của Việt Nam) trong ba quí đầu 2019 đạt 15%.

Thứ hai, doanh thu qua các kênh thương mại hiện đại đã tăng trưởng hai chữ số trong nhiều quí, tuy nhiên chỉ chiếm 11% trong tổng doanh thu hàng tiêu dùng nhanh. Bán hàng thông qua kênh thương mại hiện đại là một mảng đầy thách thức cho các công ty sữa, do cạnh tranh gay gắt và rào cản gia nhập thấp.

Thứ ba, các công ty trong nước đã chuyển sang đáp ứng nhu cầu sản phẩm cao cấp ngày càng tăng. 

Ví dụ, Vinamilk đã đưa ra một số đơn vị lưu kho (SKU) cao cấp, chẳng hạn như sữa tươi organic, sữa công thức organic, sữa A2 và thuê sản xuất gia công sữa bột tại Nhật Bản (sau đó nhập khẩu trở lại Việt Nam). Nutifoods hợp tác với Asahi để phân phối sữa bột cho trẻ em tại Việt Nam. Ikigai Việt Nam cũng ra mắt sản phẩm Meiji tại Việt Nam.

Thứ tư, giá sữa nguyên liệu và giá bán trung bình đều tăng. SSI dẫn thông tin từ Global Dairy Trade cho biết giá sữa bột gầy tăng 30% và giá sữa bột nguyên kem tăng 4% so với cùng kì năm trước. Để đảm bảo biên lợi nhuận, những công ty lớn như Vinamilk, TH True Milk và Dutch Lady đều đã tăng giá bán thêm 1-5% vào năm 2019.

SSI dẫn số liệu của Nielsen cho biết tính đến cuối quí III/2019, Vinamilk nắm giữ 61,3% thị phần về sản lượng, tăng nhẹ so với năm 2018 .

Thứ năm, sau nhiều năm chờ đợi, cuối cùng ngành sữa Việt Nam đã được phép xuất khẩu sản phẩm sang Trung Quốc. Đây là một thị trường cạnh tranh cao nhưng rất hấp dẫn, chỉ cần chiếm một phần nhỏ trong thị trường 60 tỉ USD này cũng có thể rất có ý nghĩa cho tăng trưởng trong tương lai của các công ty sữa Việt Nam.

Triển vọng năm 2020: Tiếp tục tăng trưởng một chữ số?

SSI cho biết mức chi tiêu cho các mặt hàng tiêu dùng nhanh của người tiêu dùng Việt Nam nói chung bắt đầu chững lại khi đã đáp ứng đủ các nhu cầu cơ bản. Thay vào đó, người dân thường chuyển sang chi tiêu theo sở thích để thỏa mãn các nhu cầu cao hơn (như ăn, uống bên ngoài) và chi tiêu cho các mặt hàng không thiết yếu nhằm mục đích chung là nâng cao chất lượng cuộc sống.

Trong khi nhu cầu sữa ở thị trường thành thị dường như đã bão hòa, tiêu thụ ở thị trường nông thôn lại biến động lớn do tăng phụ thuộc vào giá mặt hàng nông nghiệp, mức thu nhập khả dụng tại thị trường này quyết định mức chi tiêu cho các sản phẩm tiêu dùng nhanh.

Nhìn chung, SSI ước tính các xu hướng mang tính cấu trúc kể trên sẽ tiếp diễn, giúp tác động hơn nữa đến ngành sữa Việt Nam.

Các sản phẩm tiêu thụ ngày càng tăng bao gồm sữa tươi, sữa chua (đặc biệt là sữa chua uống) và các sản phẩm có giá trị gia tăng cao như phô mai, trong khi nhu cầu về sữa công thức tiêu chuẩn và sữa đặc có thể tiếp tục ảm đạm.