Nhìn từ dữ liệu 50 năm qua, vàng có phải hàng rào chống lạm phát hiệu quả?
Vào một tối chủ nhật cách đây 50 năm, cụ thể là vào ngày 15/8/1971, Tổng thống Mỹ Richard Nixon đã cắt ngang chương trình truyền hình ăn khách khi ấy là Bonanza để đưa ra quyết sách mới về kinh tế.
Ông tuyên bố nước Mỹ sẽ ngừng quy đổi đồng USD ra vàng, áp mức thuế quan đặc biệt 10% đối với hàng hóa nhập khẩu và kiểm soát giá cả trong nước. Quyết định này được công bố trong bối cảnh Mỹ đang chật vật xoay xở giữa cuộc khủng hoảng mà nhiều người gọi là cuộc chiến tiền tệ thứ hai.
Thời điểm đó, hệ thống tiền tệ quốc tế vốn đang phụ thuộc vào vàng thỏi, các ngân hàng trung ương phải quy đổi USD thành vàng với giá cố định 35 USD/ounce. Về lý thuyết, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải cực kỳ tuân thủ nguyên tắc này, vì việc tăng cung tiền mặt có thể gây ra tình trạng hỗn loạn ở kho vàng Fort Knox.
(Ảnh minh họa: Reuters).
Vàng có ngăn ngừa lạm phát hiệu quả?
Quyết sách bất ngờ của ông Nixon đã góp phần đặt dấu chấm hết cho hệ thống bản vị vàng và đến nay, nhiều chuyên gia vẫn coi đây là một trong các chính sách có tầm ảnh hưởng nhất của vị tổng thống này.
Trong những năm sau quyết định của Tổng thống Nixon, lạm phát thực sự đã tăng lên. Hơn nữa, giá vàng cũng tăng theo, so với năm 1971 thì giá của kim loại quý này hiện đã tăng khoảng 50 lần.
Mối tương quan giữa giá vàng và lạm phát đã khiến nhiều người tin rằng vàng là công cụ phòng ngừa lạm phát hiệu quả. Song, dữ liệu lại đang chứng minh điều ngược lại, Wall Street Journal nhấn mạnh.
Nếu vàng là một hàng rào ngừa lạm phát tốt, thì tỷ lệ giữa giá vàng và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) phải tăng tương đối trong các năm qua. Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra. Trong 50 năm qua, tỷ lệ này liên tục biến động từ mức thấp 1 điểm lên mức cao 8,4 điểm.
Theo nghiên cứu của giáo sư Campbell Harvey thuộc Đại học Duke và cựu giám đốc cấp cao Claude Erb của công ty tài chính TCW Group, vàng chỉ là một tài sản ngăn ngừa lạm phát hiệu quả nếu xét trong một thời gian dài, vượt kế hoạch đầu tư thông thường.
Hai vị chuyên gia phát hiện rằng, chỉ khi đo lường trong một giai đoạn rất dài, chẳng hạn như một thế kỷ trở lên, thì vàng mới thành công duy trì sức mua mạnh mẽ của mình. Còn trong ngắn hạn, giá thực tế (đã điều chỉnh theo lạm phát) của kim loại vàng cũng biến động không khác gì các tài sản còn lại.
Vai trò của vàng như một hàng rào ngăn chặn lạm phát càng yếu ớt hơn trong thời đại ngày nay, giáo sư Harvey kết luận. Nguyên nhân là vì giá vàng hiện đang rất đắt so với trong quá khứ.
Tỷ suất sinh lợi kém chứng khoán và trái phiếu
Giá vàng đã tăng gấp 50 lần so với năm 1971, nhưng thị trường chứng khoán thậm chí còn hoạt động tốt hơn. Tính từ tháng 8/1971, tỷ suất sinh lợi của chỉ số S&P 500 đạt khoảng 11,2%/năm, giả sử cổ tức được tái đầu tư trong giai đoạn này. Cùng kỳ, tỷ suất sinh lợi của vàng là khoảng 8,2%/năm.
Theo WSJ, nguyên nhân duy nhất giúp tỷ suất sinh lợi của vàng không quá chênh lệch với của thị trường chứng khoán là vì tỷ suất sinh lợi của kim loại quý này đã tăng mạnh trong thập kỷ đầu tiên sau quyết định của Tổng thống Nixon.
Nếu không tính thập kỷ trên, tỷ suất sinh lợi của vàng thậm chí còn tụt lại sau tỷ suất sinh lợi của trái phiếu Kho bạc kỳ trung hạn. Trong 40 năm còn lại, tỷ suất sinh lợi của vàng đạt khoảng 3,6%/năm, trong khi chỉ số S&P 500 đạt 12,2%/năm và trái phiếu Kho bạc xấp xỉ 8,2%/năm.
Dù vậy, phát hiện của WSJ cũng không có nghĩa là vàng không thể giúp nhà đầu tư đa dạng danh mục vì trên thực tế, sự có mặt của vàng có thể làm giảm mức độ biến động của danh mục.
Trong 50 năm qua, một danh mục gồm cổ phiếu và trái phiếu có thể giảm thiểu rủi ro nếu nhà đầu tư phân bổ một khoản tiền vào vàng, khoảng 5% hoặc hơn.
