Người chăn nuôi là người yếu thế, dễ bị tổn thương, càng khó khăn khi giá heo xuống thấp
Giá heo hơi rất rẻ nhưng giá thịt heo thành phẩm rất cao
Tại Diễn đàn kết nối nông sản 970 phiên thứ 9 sáng 30/10, ông Lê Thanh Phương, Giám đốc Công ty TNHH Emivest Việt Nam, cho biết hiện giá bán heo thấp hơn giá thành khoảng 20.000 đồng/kg. Giá bán gà lông trắng, gà lông màu đều dưới giá thành khoảng 10.000 đồng/kg.
Ngay cả trứng gà, mặt hàng từng nổi lên cơn sốt giá khi TP HCM đóng cửa nay cũng rớt giá chỉ còn 1.250 đồng/quả, thấp hơn giá thành 600 đồng/quả. Những doanh nghiệp chăn nuôi theo chuỗi khép kín như Emivest với hệ thống sản xuất cám, thuốc thú ý, giống gà, heo cũng đang rơi vào tình thế khó khăn.
“Mỗi ngày, doanh nghiệp cung cấp ra thị trường 100.000 con gà các loại, 2.000 con heo và hơn 1 triệu quả trứng. Việc tất cả các sản phẩm của ngành chăn nuôi đều đang lỗ, giá bán thấp hơn giá thành, nghĩa là doanh nghiệp đang chịu tổn thất nặng nề”, ông Phương nói.
Một loạt vấn đề được ông Phương chỉ ra như giá thức ăn gia súc tăng hơn 30%, tương lai còn có thể kéo dài tình trạng không giảm. Giá nhân công cũng tăng. Giá đầu tư an toàn sinh học, phòng dịch bệnh cũng không giảm. Giá bán không tăng được do sức mua thị trường còn yếu.
Theo lãnh đạo Công ty TNHH Emivest Việt Nam, người nuôi, người ăn gặp nhau qua các khâu trung gian. Việc kết nối này hình thành từ lâu nhưng COVID-19 đã làm đứt gãy lưu thông truyền thống.
Ông Đinh Minh Hiệp, Giám đốc Sở NN&PTNT TP HCM cũng chia sẻ giá heo hơi dao động từ 39.000 – 42.000 đồng/kg, thấp hơn hoặc bằng so với giá thành sản xuất, gây nhiều khó khăn cho người chăn nuôi, trong khi giá thịt heo tại siêu thị như thịt ba rọi, thịt đùi hay sườn non dao động từ 130.000 – 210.000 đồng/kg.
Đây cũng là thực tế được ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) thừa nhận rằng mặc dù giá heo hơi giảm mạnh nhưng giá thịt heo tại các cửa hàng bán thịt, các chợ và các siêu thị khu vực nội thành của hai thành phố Hà Nội và TP HCM vẫn ở mức cao khoảng 110.000 – 200.000 đồng/kg tùy theo loại thịt, có loại như thịt nọng tới 415.000 đồng/kg.
Theo ông Trọng, nguyên nhân tăng cao là do khâu lưu thông phân phối. Còn tại các sạp thịt heo ở các chợ truyền thống vùng nông thôn không phải vận chuyển đi xa giá thịt heo từ 80.000 - 90.000 đồng/kg.
"Hiện nay, sự phân bổ lợi ích trong chuỗi sản xuất chăn nuôi rất bất hợp lý, trong khi giá heo hơi rất rẻ thì giá thịt heo thành phẩm ngoài thị trường lại rất cao", ông Lã Văn Kính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi, nhận định.
Hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng các khu giết mổ, chế biến sản phẩm
Theo ông Kính, trong chuỗi sản xuất sản phẩm chăn nuôi hiện nay, người chăn nuôi là người yếu thế, dễ bị tổn thương nhất. Đầu vào của người chăn nuôi do các công ty quyết định, còn đầu ra lại do người mua quyết định.
Do đó, mong muốn lớn nhất của người chăn nuôi hiện nay là làm sao giá bán cao hơn giá thành để đảm bảo được lợi nhuận. Các cơ quan chức năng cần vào cuộc để cân đối được lợi nhuận cho các khâu tham gia vào chuỗi sản xuất chăn nuôi.
Trước thực tế hiện nay của ngành chăn nuôi, ông Nguyễn Văn Trọng cho hay thời gian tới, Bộ sẽ xây dựng quy định và chính sách về việc thu mua, giết mổ, chế biến và dự trữ sản phẩm chăn nuôi khi ứ đọng, chậm tiêu thụ do cung vượt cầu, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh…
Bộ NN&PTNT cũng kiến nghị Chính phủ xem xét hỗ trợ để khôi phục sản xuất; có biện pháp giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi; hỗ trợ tín dụng, lãi suất ngân hàng cho các cơ sở sản xuất để giảm chi phí đầu vào cho sản xuất, hạn chế nguy cơ thiếu thực phẩm vào những tháng cuối năm 2021 và dịp Tết nguyên đán.
Ở góc độ hiệp hội, ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, cho biết ngành chăn nuôi hiện có ba xu hướng chính là doanh nghiệp FDI, trang trại lớn và hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.
Phát triển chăn nuôi theo hai hướng đầu tiên có nhiều lợi ích như đảm bảo an toàn sinh học, chuỗi liên kết. Tuy nhiên, ngành chăn nuôi chưa thể bỏ qua nhóm nông hộ, bởi đây là phương thức giúp bà con có thu nhập, tạo công ăn việc làm.
Ủng hộ việc thúc đẩy sản xuất nông hộ, nhưng ông Công quan ngại về trình độ sản xuất của bà con nông dân. “Ngành chăn nuôi cần đẩy mạnh hơn nữa việc áp dụng khoa học kỹ thuật, giúp giảm thiểu chi phí xử lý các vấn đề môi trường”, ông Công nhấn mạnh.
Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai cũng cho rằng, Bộ NN&PTNT hiện quản lý chăn nuôi rất tốt. Tuy nhiên, để công tác điều hành hiệu quả hơn, ông Công kêu gọi thêm sự vào cuộc của Bộ Công thương, giúp kích hoạt thêm các kênh phân phối ra thị trường.
Giải pháp trước mắt, với gia cầm, ông đề xuất phân bổ sản lượng dựa trên nhu cầu xuất khẩu và tiêu thụ trong nước. Với heo, ông kiến nghị Bộ NN&PTNT quản lý chặt chẽ đàn nái hiện có, khoảng 2,93 triệu con để tính toán sản lượng thịt cung ứng.
Ngoải ra, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Bình Dương mong muốn Bộ NN&PTNT sẽ có thêm hỗ trợ về chính sách và hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng các khu giết mổ, chế biến sản phẩm chăn nuôi để phục vụ xuất khẩu. Từ đó, tỉnh sẽ tiếp tục triển khai chủ trương phát triển chăn nuôi tập trung để phát triển tốt về quy mô và đảm bảo được cả vấn đề môi trường trong chăn nuôi.
“Bình Dương cũng mong muốn các cấp, ngành quan tâm đến vấn đề quản lý thị trường để kiểm tra về giá nguyên liệu đầu vào, đảm bảo duy trì ổn định chuỗi cung cứng chăn nuôi của tỉnh”, ông Phạm Văn Bông cho biết thêm.