Ngân hàng trung ương Nhật Bản lỗ kỷ lục hơn 71 tỷ USD vì trái phiếu chính phủ

Báo cáo tài chính được công bố hôm 28/11 cho thấy quy mô các khoản lỗ chưa thực hiện của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) đối với trái phiếu chính phủ nước này.

Tính đến cuối tháng 9, các khoản lỗ đã tăng lên mức kỷ lục 10.500 tỷ yen (tương đương khoảng 71,2 tỷ USD). Lợi suất bật tăng đã kéo giá trái phiếu đi xuống.

Đây là khoản lỗ lớn nhất liên quan đến trái phiếu chính phủ Nhật Bản kể từ khi BoJ bắt đầu định giá theo phương pháp hiện tại vào năm 2004, phá vỡ kỷ lục xác lập vào tháng 9/2022 là 874,9 tỷ yen. Trong một năm rưỡi qua, BoJ đã liên tục lỗ vì trái phiếu chính phủ, tờ Nikkei Asia cho biết. 

BoJ dự định sẽ nắm giữ trái phiếu cho đến ngày đáo hạn, đồng nghĩa rằng các khoản lỗ trên giấy sẽ không ảnh hưởng đến thu nhập thực tế của họ. Tuy nhiên, nếu tình trạng thua lỗ khiến thị trường lo ngại về tình hình tài chính của BoJ, thị trường tiền tệ và lãi suất có thể phải chịu tác động.

Trong lúc BoJ tìm cách để chấm dứt chương trình nới lỏng tiền tệ khổng lồ, các nhà lập pháp đang chú ý sát sao tới các khoản lỗ trên giấy của cơ quan này.

Tại cuộc họp của ủy ban tài chính thượng viện Nhật Bản vào đầu tháng 11, Thống đốc Kazuo Ueda được hỏi rằng BoJ sẽ phản ứng như thế nào nếu việc chấm dứt chính sách kiểm soát đường cong lợi suất gây ra các khoản lỗ chưa thực hiện lớn hơn nữa.

Ông Ueda đáp: “Điều đó sẽ không cản trở năng lực thực thi chính sách của chúng tôi”. Ông lưu ý rằng BoJ sẽ tạo ra được nhiều thu nhập hơn từ việc phát hành tiền (seigniorage).

BoJ điều chỉnh chính sách kiểm soát đường cong lợi suất tại cuộc họp tháng 7, trên thực tế cho phép lợi suất trái phiếu dài hạn của chính phủ tăng tối đa lên mức 1%.

Trong bối cảnh lãi suất tại Mỹ gia tăng, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của chính phủ Nhật Bản đã tăng thêm 0,37 điểm % trong giai đoạn tháng 7 - tháng 9, đánh dấu mức tăng lớn nhất trong 20 năm.

Vào tháng 9, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm đã lập đỉnh 10 năm ở mốc 0,77%. Sang tháng 10, BoJ tiếp tục gia tăng độ linh hoạt của chính sách kiểm soát đường cong lợi suất.

Nếu BoJ kết thúc chương trình nới lỏng tiền tệ, cơ quan này sẽ phải trả thêm lãi cho các tài khoản mà các tổ chức tài chính gửi tại ngân hàng trung ương. Khoản chi phí này có thể sẽ lớn hơn thu nhập từ lãi mà BoJ kiếm được. BoJ đã duy trì một khoản dự trữ để đề phòng các khoản lỗ như vậy, với quy mô tổng cộng 537,4 tỷ yên trong 6 tháng tính đến tháng 9.

BoJ đang được hưởng lợi từ sự phục hồi của thị trường chứng khoán Nhật Bản. Tại thời điểm cuối tháng 9, BoJ có 23.580 tỷ yen lãi chưa thực hiện đối với các chứng chỉ quỹ ETF, cao hơn 7.500 tỷ yen so với 6 tháng trước.

Tổng lợi nhuận hoạt động của BoJ đạt 3.180 tỷ yen - tăng 176,5 tỷ yen so với đầu năm và là mức cao nhất kể từ năm 1998, nhờ lãi từ ETF và thu nhập từ trái phiếu chính phủ Nhật Bản. Lợi nhuận ròng của BoJ đạt kỷ lục 1.930 tỷ yen.