Nếu vẫn muốn Fed hạ lãi suất, ông Trump phải sa thải không chỉ mỗi ông Powell

Việc Tổng thống Donald Trump công khai chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell đã làm dấy lên lo ngại rằng ông sẽ cố gắng sa thải người đứng đầu ngân hàng trung ương Mỹ, dù bản thân ông từng phủ nhận điều này.

Tuy nhiên, kể cả khi ông Trump sa thải ông Powell - một động thái mang tính lịch sử và đặt dấu chấm hỏi về mặt pháp lý, chưa chắc vị tổng thống đã có thể tác động đến chính sách tiền tệ theo hướng mà ông mong muốn.

“Nhưng rất có thể, sa thải ông Powell sẽ là bước đầu tiên trong việc phá vỡ sự độc lập của Fed”, ông Paul Ashworth, nhà kinh tế trưởng của Capital Economics tại khu vực Bắc Mỹ, cho hay trong một lưu ý gần đây.

“Nếu ông Trump quyết tâm hạ lãi suất thì ông ấy sẽ phải sa thải 6 thành viên khác của Hội đồng Thống đốc Fed. Động thái đó sẽ gây ra phản ứng dữ dội trên thị trường, khiến đồng USD giảm sâu và lợi suất trái phiếu dài hạn tăng vọt”, ông nói.

Theo CNBC, ông Powell hiện là Chủ tịch của cả Hội đồng Thống đốc và Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), cơ quan hoạch định chính sách tiền tệ của Fed.

Ông Ashworth cho biết các thành viên FOMC thường chọn Chủ tịch Hội đồng Thống đốc do tổng thống bổ nhiệm làm người lãnh đạo họ nhưng các nhà hoạch định chính sách cũng có thể chống lại ông Trump và chọn một người khác.

Nhà kinh tế cấp cao của JPMorgan Chase, ông Michael Feroli lưu ý trong một báo cáo hồi cuối tháng 4 rằng “phần lớn quyền lực của ban lãnh đạo Fed bắt nguồn từ sự tôn trọng lịch sử” chứ không phải cơ chế thực tế của công việc.

Ông Peter Sidorov, nhà kinh tế cấp cao của Deutsche Bank, đồng tình rằng mỗi quan chức Fed có thể bỏ phiếu chống lại mong muốn của một tổng thống mới nếu họ cảm thấy ông Trump đã vượt quá thẩm quyền.

“Dù Chủ tịch Fed có ảnh hưởng đáng kể đến FOMC, ngân hàng trung ương Mỹ thực hiện các động thái chính sách tiền tệ thông qua hình thức đa số phiếu, vì vậy việc loại bỏ ông Powell có thể dẫn đến sự phản kháng ngày càng lớn từ các quan chức khác....”, ông Sidorov viết trong một lưu ý cách đây ba tuần.

Phố Wall quan tâm đến vấn đề này sau khi ông Trump nhiều lần chỉ trích ông Powell trong thời gian qua, gây náo loạn thị trường tài chính. Trong một bài đăng trên Truth Social, chủ nhân Nhà Trắng từng gọi ông Powell là “kẻ thất bại thảm hại” và thúc giục Fed hạ lãi suất ngay lập tức.

Không rõ liệu ông Trump có thẩm quyền loại bỏ ông Powell trước khi nhiệm kỳ Chủ tịch Fed của vị quan chức kết thúc vào năm tới hay không. Trước đây, ông Powell từng khẳng định Tổng thống Trump không thể sa thải ông theo luật.

Đồn đoán về những thay đổi tại Fed, cùng với bất ổn bắt nguồn từ các chính sách thuế quan của ông Trump, dường như đang làm tổn hại đến niềm tin của nhà đầu tư vào nước Mỹ. Cổ phiếu, trái phiếu kho bạc và đồng USD đều biến động theo chiều hướng tiêu cực trong những tuần gần đây.

Các chuyên gia Phố Wall lo ngại rằng những thay đổi tại Fed có thể dẫn đến tình trạng bán tháo mạnh hơn và khơi thêm nỗi sợ về lạm phát, theo CNBC.

“Nếu tính độc lập của Fed bị lung lay, đây sẽ là rủi ro cho triển vọng lạm phát vốn đã chịu áp lực bởi thuế quan và kỳ vọng lạm phát cao”, ông Feroli cảnh báo trong lưu ý gửi khách hàng.

“Người ta hy vọng rằng những hậu quả bất lợi sẽ ngăn cản Tổng thống Trump đe doạ tính độc lập của Fed, mặc dù cho đến nay vị tổng thống vẫn thường hiện thực hoá ý định của mình”, ông viết thêm.