Loạt cái chết bí ẩn của các nhà tài phiệt Nga và điểm tương đồng đáng chú ý

Những cái chết bí ẩn

Vào ngày 19/4, tại thành phố Lloret de Mar, Catalunya, cảnh sát Tây Ban Nha nhận được cuộc gọi từ ông Fedor Protosenya, con trai nhà tài phiệt Nga Sergei Protosenya. Gia đình Protosenya sở hữu một biệt thự ở khu vực này. Ông Fedor, khi ấy đang ở Pháp, kể rằng đã cố gọi cho mẹ mình trong suốt nhiều giờ nhưng không ai nhấc máy.

Khi cảnh sát có mặt tại biệt thự, họ phát hiện thi thể của cha mẹ và em gái ông Fedor. Ban đầu cảnh sát cho rằng người cha đã đâm vợ và con gái rồi sau đó treo cổ ở trong vườn. Nhưng chẳng mấy chốc, công chúng đã nghi ngờ cách diễn giải này.

Một ngày trước đó, cảnh sát tại Moscow cũng gặp một vụ việc đáng sợ: Triệu phú Vladislav Avayev cùng vợ và con gái 13 tuổi đã qua đời trong căn hộ cao cấp của họ. Tờ báo NgaTass đưa tin rằng ông Avayev có một khẩu súng pistol trong tay. Cơ quan chức năng nghi ngờ rằng ông đã bắn chết vợ và con gái trước khi tự sát. 

Hai vụ việc trên diễn ra cách nhau chưa đến 24 giờ, và diễn biến giả định của cả hai giống nhau một cách đáng chú ý. Hơn nữa, hai ông Protosenya và Avayev đều là các nhà tài phiệt thuộc hàng ngũ cao cấp nhất trong ngành dầu khí của Nga. Ông Protosenya từng là Phó Chủ tịch công ty khí đốt Novatek, còn ông Avayev cũng một thời là Phó Chủ tịch ngân hàng Gazprombank.

Hai vụ việc trên là sự nối tiếp mới nhất trong chuỗi cái chết bí ẩn của các nhà tài phiệt Nga - chủ yếu trong lĩnh vực năng lượng - diễn ra trong năm 2022, tờ DW cho biết.

Cuối tháng 1, một tháng trước khi Nga tấn công Ukraine, ông Leonid Schulman, nhà quản lý cấp cao 60 tuổi tại Gazprom, được đưa tin là đã tự sát. Sau đó, vào ngày 25/1, ông Alexander Tyulyakov, một cựu quản lý khác tại đại gia năng lượng này được phát hiện chết tại nhà riêng ở St. Petersburg trong tư thế treo cổ.

Ba ngày sau, ông trùm dầu khí Mikhail Watford gốc gác Ukraine cũng bị phát hiện chết trong tư thế treo cổ tại garage nhà riêng ở hạt Surrey, miền nam nước Anh. 

Ngày 24/3, tỷ phú Vasily Melnikov, chủ sở hữu công ty cung ứng dược phẩm khổng lồ MedStom, được phát hiện đã chết bên cạnh vợ và hai người con trai nhỏ tuổi trong căn hộ triệu USD ở thành phố Ninzhni Novgorod, Nga. Chi tiết cái chết của họ cũng tương tự như gia đình Protosenya và Avayev.

Cuối cùng là vụ việc của ông Andrei Krukovsky. Người đàn ông 34 tuổi này là Giám đốc khu nghỉ mát trượt tuyết Krasnaya Polyana, nằm gần Sochi. Tổng thống Vladimir Putin được cho là đã nhiều lần mời khách đến đây trượt tuyết. Theo báo Nga Kommersant, ông Krukovsky đang đi bộ đường dài vào ngày 2/5 thì bị rơi từ vách đá xuống vực và tử vong. 

"Nhân vật có liên quan với Điện Kremlin"?

Việc có tới 7 nhân vật thuộc giới siêu giàu của Nga chết một cách bí ẩn trong các hoàn cảnh khủng khiếp chỉ trong vòng ba tháng làm nổ ra không ít đồn đoán. Nhiều phương tiện truyền thông phỏng đoán rằng các vụ tự tử có thể là ngụy tạo. Thậm chí một số còn đi xa đến mức ám chỉ rằng Điện Kremlin, hay thậm chí Tổng thống Putin, có liên quan theo cách nào đó. 

Theo tờ DW, trong những năm gần đây đã có nhiêu vụ ám sát chấn động nhắm vào phe chỉ trích Điện Kremlin. Tháng 8/2020, chính trị gia đối lập Alexei Navalny bị đầu độc tại sân bay Tomsk bằng chất độc thần kinh Novichok.

Hai năm trước đó, ông cựu lãnh đạo cơ quan tình báo GRU của Nga, cũng bị đầu độc tương tự. Cả hai đều sống sót. Năm 2006, ông Alexander Litvinenko, cựu quan chức an ninh Nga bỏ sang Anh, bị đầu độc tử vong bằng chất phóng xạ polonium ở London.

Năm 2017, tờ USA Today của Mỹ đăng tải kết quả một cuộc điều tra cho biết ít nhất 38 nhà tài phiệt Nga đã chết hoặc mất tích trong vòng ba năm.

Điều đáng chú ý của các vụ việc năm 2022 là không ai trong số các tài phiệt đã mất từng công khai chỉ trích cuộc tấn công của Nga vào Ukraine. Đồng thời, không ai trong số nọ nằm trong danh sách bị phương Tây trừng phạt. 

Bài đăng gần đây bởi Viện Warsaw, tổ chức tập trung vào chính sách an ninh và Nga, cho biết cả cảnh sát Nga và dịch vụ an ninh của Gazprom đã nhanh chóng mở cuộc điều tra về những cái chết xảy ra ở Nga. “Có thể một số nhân vật cấp cao có liên quan với Điện Kremlin đang che đậy dấu vết gian lận trong các công ty nhà nước", bài đăng của Viện Warsaw viết.

Không có một bằng chứng nào chứng minh cho giả thuyết trên hay những đồn đoàn về sự can thiệp vũ lực của bên thứ ba trong cái chết của các nhà tài phiệt.

Và do đó, trong trường hợp của ông Sergei Protosenya, cảnh sát Tây Ban Nha tiếp tục cho rằng đó là một vụ giết người-tự sát. Nhưng người con trai, Fedor Protosenya, không hề tin như vậy. Ông khẳng định với nhiều hãng truyền thông Anh: “Cha tôi không phải kẻ giết người”.