Lo nợ xấu, Trung Quốc tổng rà soát các dự án hợp tác công tư trị giá 2.690 tỷ USD

Công nhân làm việc tại một dự án trước khu Phố Đông, Thượng Hải. Nguồn: Aly Song/Reuters.

Trong những năm gần đây, chính phủ Trung Quốc đã thắt chặt kiểm soát nợ mới phát sinh của chính quyền địa phương nhằm ngăn chặn các rủi ro từ việc vay nợ ồ ạt sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Từ năm 2014, Bắc Kinh đã tích cực thúc đẩy mô hình đầu tư PPP nhằm thu hút vốn tư nhân vào các dự án hạ tầng công cộng, đồng thời kích thích đầu tư vốn trong khi vẫn giảm nhẹ gánh nặng nợ nần cho chính quyền địa phương.

Tính đến cuối tháng 9/2017, tổng giá trị các dự án hợp tác công tư tại Trung Quốc đạt 17.800 tỷ nhân dân tệ (2.690 tỷ USD), theo dữ liệu quốc gia của Bộ Tài chính.

Tuy nhiên, tình trạng bùng nổ các dự án PPP đã đến mức báo động. Chính phủ cho biết một số chính quyền địa phương đang lạm dụng mô hình hợp tác công tư, quỹ đầu tư chính phủ và dịch vụ mua sắm công như những kênh trá hình để vay nợ.

Các sở tài chính cấp tỉnh phải loại bỏ những dự án PPP không đủ điều kiện trước tháng 3/2018, theo một thông cáo của Bộ Tài chính Trung Quốc vào ngày 16/11.

Các dự án PPP được xem là không đủ điều kiện khi không chứng minh được lợi tức đầu tư (ROI) và năng lực tài chính, dự án chậm tiến độ, thông tin thiếu minh bạch, vượt trần chi tiêu tài chính và sử dụng hình thức bảo lãnh vay vốn bất hợp pháp.

Bộ Tài chính Trung Quốc cũng siết chặt quy định cấp phép các dự án PPP mới, trong đó quy định các dự án không thuộc lĩnh vực công như dự án bất động sản thương mại sẽ không được cấp phép.

Các phương tiện truyền thông và chính quyền địa phương cho biết chính phủ Trung Quốc đã yêu cầu dừng các dự án tàu điện ngầm ở ít nhất ba thành phố, đồng thời yêu cầu các địa phương khác kéo giãn tiến độ thi công trước lo ngại nợ tăng cao.

Theo các nguồn tin riêng của tạp chí tài chính Caixin, chính quyền hai thành phố Hohhot và Baotou thuộc khu tự trị Nội Mông đã hủy các dự án PPP trị giá hàng tỷ USD trong những tháng qua do lo ngại về tình trạng nợ nần.