Giá vàng tăng kỉ lục nhưng ngành khai thác kim loại quí khó trở lại thời hoàng kim

Tính đến thời điểm hiện tại, giá vàng đã tăng gần 20%, đạt mức đỉnh cao nhất mọi thời đại. Một mặt, COVID-19 khiến sản lượng khai thác giảm sút đẩy giá, mặt khác, các ngân hàng trung ương tung ra các chính sách kích thích kinh tế, thúc đẩy giới đầu tư săn đón tài sản an toàn, vàng.

Kim loại quí này hiện đang giao dịch trên mức 1.800 USD mỗi ounce - mức cao nhất kể từ năm 2011 với đỉnh 1.890 USD/ounce.

Tình hình số ca nhiễm COVID-19 gia tăng ở một số quốc gia đã góp phần khiến nhiều người thận trọng trước khả năng nền kinh tế toàn cầu phục hồi chậm và bất đồng đều, tăng độ hấp dẫn của vàng trong mắt giới đầu tư. Vàng chính là loại tài sản chính có hiệu suất tốt nhất từ đầu năm.

"Mặt khác, lãi suất cho vay và lợi suất trái phiếu tụt dốc không phanh cũng biến việc nắm giữ vàng trở nên cuốn hút hơn", ông Adrian Ash - Giám đốc nghiên cứu công ty đầu tư BullionVault - nhận định với DW.

Ông cho rằng "mức lạm phát kì vọng tăng do khoản thâm hụt [tài chính] lớn chưa từng có, cộng với các chính sách kích thích từ các ngân hàng trung ương", làm cho các kim loại quí – tài sản chống lạm phát – trở thành khoản đầu tư có lợi hơn so với tiền hay cho vay tín dụng.

Quĩ chuyên đầu tư vàng phất như diều gặp gió

Nhu cầu sở hữu kim loại quí đã thúc đẩy dòng vốn chưa từng có tiền lệ chảy vào các quĩ ETF nặng về vàng, bù lại cho nhu cầu vàng thỏi giảm ở các thị trường trọng điểm như Trung Quốc và Ấn Độ.

Các quĩ ETF vàng đã mua 734 tấn vàng, tương đương 39,5 tỉ USD chỉ trong nửa đầu năm, đẩy tỉ lệ nắm giữ các sản phẩm tài chính này trong thị phần vàng toàn cầu lên mức cao nhất mọi thời đại là 3.621 tấn, theo Hội đồng vàng thế giới. Dòng vốn chảy vào các quĩ ETF vàng trong 6 tháng qua đã vượt quá mức tăng trưởng hàng năm kỉ lục trước đó, là 646 tấn ghi nhận vào năm 2009.

Dù giá vàng tăng chóng mặt, giới chuyên gia nhận định cơn sốt sẽ còn tiếp diễn tỏng thời gian tới.

"Các yếu tố thúc đẩy nhu cầu vàng nửa đầu năm sẽ không thay đổi nhiều trong nửa còn lại", ông John Read - trưởng nhóm chiến lược gia của Hội đồng vàng thế giới – trả lời DW.

Cơn sốt vàng thôi thúc các công ty khai thác mở "hầu bao"

Giá vàng tăng vọt cho phép các công ty khai thác vàng nới hầu bao, chi tiêu cho các dự án thúc đẩy sản xuất, sau nhiều năm cắt giảm chi phí do giá vàng giảm. Trước khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, ngân sách dành cho công tác thăm dò vàng toàn thế giới liên tục giảm mạnh kể từ mức đỉnh khoảng 10 tỉ USD năm 2012.

Trong vài năm qua, các công ty khai thác vàng chủ yếu tập trung vào việc duy trì kết quả kinh doanh, miễn sao tạo ra dòng tiền tự do và đáp ứng được kì vọng của nhà đầu tư.

Nhiều doanh nghiệp khai thác vàng trong giai đoạn này phải chật vật gọi thêm vốn đầu tư cho những dự án mới thay thế phần sản lượng đã mất. Nhiều chuyên gia cũng như các ông trùm trong ngành đều dự báo sản lượng vàng sẽ sụt giảm vĩnh viễn từ mức đỉnh năm 2012.

Theo số liệu của Hội đồng vàng thế giới, tỉ lệ phát hiện mỏ vàng mới tụt dốc không phanh trong ba thập kỉ qua. Ngoài ra, trữ lượng vàng có thể được khai thác trung bình trên mỗi tấn của các mỏ mới cũng giảm dần trong những năm gần đây.

Trong số những mỏ vàng mới phát hiện, hầu như không có mỏ vàng nào đủ "đẳng cấp thế giới". Tiêu chuẩn này thường chỉ các mỏ vàng cao cấp lớn với trữ lượng vàng hơn 5 triệu ounce có khả năng sinh lợi, có khả năng sản xuất hơn 250.000 ounce vàng/năm.

Khai phá các vùng đất mới

Hiện tại, Australia, Canada và Mỹ là các quốc gia thu hút nhiều dự án mỏ vàng nhất, chiếm 40% chi tiêu toàn cầu cho việc thăm dò. Giá vàng leo thang cùng những tiến bộ công nghệ sẽ giúp các nhà khai thác khám phá những "miền đất hứa" mới, mở rộng sang các nước ít bị khai phá hơn như khu vực Mỹ Latinh, Châu Phi hay thậm chí dưới các đại dương.

Dù vậy, ông Matthew Miller - Phó Chủ tịch công ty CFRA Research New York – nhận định dù ngân sách chi cho công tác thăm dò sớm tăng, thực tế ấy vẫn khó có thể gây tác động đáng kể lên nguồn cung mỏ vàng.

"Tôi nghĩ rằng chúng ta đã bước vào kỉ nguyên 'đỉnh cao của vàng', trong khi các nhà khai thác không có nhiều lựa chọn để thay đổi nguồn cung mỏ vàng", ông nói với DW.

Phó Chủ tịch CFRA Research New York nhấn mạnh nếu giá vượt mốc 2.000 USD/ounce, các công ty khai thác sẽ hăng hái thăm dò thêm các mỏ tiềm năng. Song, hầu hết các công ty khai thác đều thận trọng chờ đợi giá tăng cao hơn, thu hút đủ vốn cho các dự án với chi phí rất lớn này.

"Do đó, chúng tôi tin rằng khó mà có được mức tăng đáng kể số dự án thăm dò mỏ vàng thành công trong thời gian tới", ông Miller nhận định.