Giá heo hơi Trung Quốc giảm kỷ lục, chỉ 42.000 đồng/kg

Theo trang tin CGTN, giá thịt heo của Trung Quốc lao dốc kể từ đầu năm 2021 và chạm đáy vào tháng 6. Vào ngày 22/6, giá heo hơi đạt mức thấp kỷ lục, khoảng 12 nhân dân tệ/kg (tương đương 1,8 USD hoặc 42.000 đồng).

Thị trường phục hồi nhẹ vào đầu tháng 7, giá heo hơi nhích lên 16 nhân dân tệ/kg (56.000 đồng).

Khó khăn lớn nhất đối với những người chăn nuôi heo là chi phí thức ăn gia tăng do nhu cầu ngô trên toàn cầu tăng cao. Nông dân Trung Quốc đang phải vật lộn để duy trì sản xuất và kiếm sống.

Ông Zhang Liangqing, chủ trang trại sở hữu 700 con heo là một trong số nạn nhân của cuộc khủng hoảng kéo dài và tàn khốc tại thị trường heo hơi lớn nhất thế giới. Nhưng ông Zhang tỏ ra khá lạc quan vì cho rằng ngành chăn nuôi sẽ sớm vượt qua cơn bĩ cực này.

Ông Zhang cho biết phải chi khoảng 2.000 nhân dân tệ để nuôi một con heo đạt trọng lượng thị trường ít nhất 120 kg. Với giá hiện tại, ông sẽ bị lỗ vốn hoặc chỉ đủ trang trải chi phí chăn nuôi.

Không giống như các tập đoàn lớn có biện pháp và nguồn vốn phòng ngừa trước tình huống thị trường lao dốc, những nông dân như ông Zhang phải gánh mọi chi phí do giá heo biến động. Tuy nhiên, so với nhiều người chăn nuôi khác, ông Zhang vẫn còn cầm cự được.

Có trụ sở tại tỉnh Vân Nam, miền tây nam Trung Quốc, trang trại của Zhang bao gồm toàn bộ quy trình sản xuất từ chăn nuôi, sinh sản, nuôi dưỡng cho đến khi con vật đạt trọng lượng xuất chuồng.

Mô hình chuỗi giá trị này giúp doanh nghiệp của ông Zhang ít bị tổn thương hơn trước những biến động của thị trường. Song quy mô trang trại còn hạn chế nên việc cắt giảm các chi phí chăn nuôi chưa được nhiều.

Feng Yonghui, một nhà phân tích tại trang web Soozhu, cho biết: "Những trại chăn nuôi này (như của Zhang) có thể tự sản xuất heo giống và nuôi thành heo thương phẩm khi giá thị trường quá thấp".

Khác với mô hình của ông Zhang, nhiều trang trại không trực tiếp sản xuất heo giống. Người chăn nuôi có thể kiếm lợi nhuận ngắn hạn nhưng độ rủi ro cao. Thay vì tự sản xuất heo giống, những trại heo này mua giống từ các trại khác và nuôi thương phẩm cho tới khi xuất chuồng.

"Khi giá thịt heo cao, heo giống đương nhiên có giá trị cao hơn và ngược lại. Đối với những nhà đầu cơ này, chi phí vận hành doanh nghiệp bị chi phối bởi cách thị trường heo hơi đang hoạt động như thế nào, điều này khiến các doanh nghiệp có nguy cơ rủi ro cao", Feng nói.

Sau khi dịch tả heo châu Phi (ASF) bùng phát và tàn phá đàn heo của Trung Quốc vào năm 2018, việc chăn nuôi heo bỗng trở thành ngành siêu lợi nhuận khi nguồn cung thiếu hụt kéo dài.

Nhiều doanh nghiệp và người chăn nuôi mạo hiểm tham gia vào lĩnh vực này nhằm kiếm lợi nhuận ngắn hạn. Tuy nhiên, việc giá thịt heo giảm mạnh trong năm nay làm chệch hướng kế hoạch, kỳ vọng của các nhà đầu tư, khiến họ phải đối mặt với những khoản lỗ trong bảng cân đối kế toán.

Theo Feng, việc giá thịt heo lên xuống thất thường là hiện tượng khá phổ biến. Nó đang tuân theo chu kỳ biến động".

Trong hai quý đầu năm, thị trường heo hơi được đánh dấu bởi sự bùng phát trở lại của dịch ASF trong khu vực, tình trạng bán heo hoảng loạn và nhu cầu tiêu dùng giảm do nguồn cung dư thừa, tất cả yếu tố trên đều khiến giá heo hơi Trung Quốc lao dốc.

Tháng 1 - 5, giá heo hơi giảm từ 36 nhân dân tệ/kg xuống còn 22 nhân dân tệ/kg, mức giảm mà các nhà phân tích cho rằng vẫn nằm trong dự báo. 

Tuy nhiên, tốc độ và mức độ giảm của giá heo hơi từ tháng 5 khiến các nhà quan sát bất ngờ vì giá heo hơi giảm gần 10 nhân dân tệ/kg chỉ trong vòng 2 tháng.

Ông Feng cho biết khi thị trường đình trệ, nhiều doanh nghiệp chăn nuôi chọn cách nuôi heo vỗ béo thay vì bán rẻ.

"Do đó, theo thời gian, Trung Quốc ngày càng nhiều những con heo siêu to khổng lồ và khủng hoảng dư cung khiến giá heo hơi lao dốc kể từ tháng 5".

Để vượt qua khó khăn này, ông Zhang đang cố gắng cắt giảm mọi chi phí, đặc biệt là nguyên liệu thức ăn chăn nuôi.

"Điều duy nhất có thể làm lúc này là kéo dài thời gian nuôi heo để giảm số lượng heo xuất chuồng trong thời điểm giá heo thấp".

Tuy nhiên, ông Zhang cho biết trong một số trường hợp vẫn phải bán vì cần tiền mặt để duy trì hoạt động kinh doanh, đồng thời tránh tích trữ bất hợp lý.

"Để tồn tại trong nghề này, người chăn nuôi phải rất kiên trì và không hoảng sợ. Đây là lúc tôi cần tính toán cẩn thận các chi phí, doanh thu, loại bỏ những con heo nái có khả năng sinh sản kém và lựa chọn thức ăn chăn nuôi tiết kiệm chi phí hơn", ông Zhang, người có 17 năm kinh nghiệm với những biến động thị trường chia sẻ.

Những nông dân khác chịu thua lỗ nhiều hoặc ít kinh nghiệm hơn có thể không bình tĩnh như ông Zhang.

"Đây là thời điểm nhiều chủ trang trại cảm thấy hoài nghi về tương lai. Nhiều người có thể sẽ bỏ đàn hoặc thay đổi quy mô sản xuất", ông Feng lưu ý.

Tuy nhiên, những dấu hiệu về sự phục hồi của thị trường từ cuối tháng 6 lấy lại niềm tin vào ngành chăn nuôi và sự can thiệp kịp thời của chính quyền Trung Quốc đã bồi đắp thêm hy vọng đó.

Trong một nỗ lực bình ổn thị trường vào đầu tháng 7, Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia (NDRC) cho biết sẽ mua dự trữ thịt heo theo một chương trình khẩn cấp nhằm kích thích tăng giá.

Động thái này diễn ra 5 ngày sau khi tỷ lệ giữa giá heo hơi với giá thức ăn chăn nuôi, chỉ số phản ánh tương quan giữa chi phí và lợi nhuận của hoạt động chăn nuôi heo đã giảm dưới ngưỡng cho phép, kích hoạt mức cảnh báo cao nhất.

Ông Feng nhận định điều này sẽ khuyến khích nông dân sản xuất và ngăn chặn thảm họa thị trường tiếp theo có thể xảy ra. Nếu chính phủ không can thiệp, số lượng tái đàn heo sẽ giảm đáng kể, làm chệch hướng phục hồi của đàn heo sau dịch ASF.

"Chiến dịch thu mua thịt heo dự trữ của NDRC chưa chính thức bắt đầu nhưng thị trường heo hơi được cải thiện rõ rệt và giá có thể sẽ còn tăng hơn nữa khi nhà hoạch định nhà nước bắt đầu tích trữ thịt heo. Tôi nghĩ rằng thị trường heo Trung Quốc đã trải qua khoảng giai đoạn khó khăn nhất trong năm nay", ông Feng nói thêm.