Gặp vị luật sư của Spotify, người miệt mài hơn nửa thập kỷ đối đầu gã khổng lồ công nghệ Apple

Cựu luật sư của Microsoft tại Spotify

Horacio Gutierrez bắt đầu nổi danh trong lĩnh vực luật doanh nghiệp Mỹ từ hai thập kỷ trước, khi ông đứng ra biện hộ cho Microsoft trước các cáo buộc về hành vi chi phối thị trường trong vụ kiện chống độc quyền đáng chú ý đầu tiên của thời đại internet.

Vị luật sư này gia nhập gã khổng lồ công nghệ vào năm 1998 ngay sau khi tốt nghiệp trường luật của Đại học Miami. Trước đó, ông Gutierrez đã sở hữu ba tấm bằng luật danh giá khác.

Gây ấn tượng mạnh với cấp trên, Gutierrez được cử đến châu Âu làm luật sư biện hộ chính cho Microsoft trước Ủy ban châu Âu (EC). Thời điểm đó, EC cho rằng Microsoft đang thao túng thị trường khi tích hợp trình duyệt Internet Explorer với hệ điều hành Windows, khiến các trình duyệt khác khó cạnh tranh hơn.

Sau khi vụ kiện khép lại, vị luật sư Gutierrez đã có những hiểu biết mới về luật chống độc quyền ở châu Âu, trau dồi tư duy chiến lược và vun đắp mối quan hệ với một số nhà lập pháp hàng đầu tại lục địa già, ông John Kelly, người quản lý hoạt động của Microsoft ở châu Âu khi đó, cho hay.

Khi lĩnh vực công nghệ một lần nữa bị cuốn vào các cáo buộc độc quyền, ông Gutierrez - hiện là trưởng bộ phận pháp lý của Spotify Technology, đang theo đuổi một vụ kiện khác, Bloomberg đưa tin.

Trong 5 năm kể từ khi gia nhập Spotify vào năm 2016, ông Gutierrez là người dẫn dắt các vụ kiện của Spotify hòng chống lại hành vi độc quyền của Apple. Cuộc đối đầu mới được dự báo là có thể tạo ra tác động lớn hơn cả vụ kiện của Microsoft năm xưa.

Ông Barry McCarthy, cựu CFO và đang là thành viên hội đồng quản trị của Spotify, cho biết thực chất mục tiêu của ứng dụng âm nhạc hàng đầu thế giới không phải chỉ có Apple, nhưng chính nhà sản xuất iPhone đã khiến thị trường dịch vụ âm nhạc trở nên khó khăn hơn.

CEO Tim Cook muốn hái thêm tiền từ các ứng dụng dựa vào thiết bị của Apple để tiếp cận khách hàng. Từ lâu, Apple đã hưởng một phần hoa hồng từ các ứng dụng trên App Store.

Đối đầu siêu tài phiệt được công chúng mến mộ

Trong những năm gần đây, công chúng đã thay đổi đáng kể quan điểm về lĩnh vực công nghệ, nhưng cái nhìn đối với gã khổng lồ Apple dường như không xê dịch mấy, theo nhận định của Bloomberg.

Khi luật sư Gutierrez bắt đầu cáo buộc "táo khuyết" có hành vi hạn chế tính cạnh tranh trên thị trường vào năm 2016, nhiều quan chức đã manh nha thái độ nghi hoặc đối với Facebook và Google. Mô hình của hai ông lớn này được cho là dựa trên việc tích lũy lượng lớn dữ liệu cá nhân và có ảnh hưởng đến nền chính trị Mỹ.

Song, Apple lại ít gây tranh cãi hơn. Khi đề cập đến Apple, các nhà lập pháp sẽ nhắc đến Steve Jobs, một trong những doanh nhân vĩ đại nhất nước Mỹ; đến sự bùng nổ của các ứng dụng điện thoại thông minh tiện lợi;...

"Rất nhiều người tôi trò chuyện cùng sử dụng sản phẩm của Apple và rất ngưỡng mộ táo khuyết", luật sư Gutierrez cho hay. Vị luật sư của Spotify có công trong việc phá vỡ phần nào thái độ thần tượng này. Làn sóng chỉ trích Apple bắt đầu từ kho ứng dụng App Store của gã khổng lồ công nghệ.

Các nhà phát triển ứng dụng như Spotify và Epic Games khẳng định Apple đã lạm dụng quyền lực khi yêu cầu họ phải trả phí 30% cho các giao dịch trong App Store hoặc trong chính các ứng dụng, đồng thời cấm nhà phát triển cung cấp thêm các phương thức thanh toán khác cho khách hàng.

Số lượt đăng ký (subscription) chiếm khoảng 90% doanh số của Spotify. Nếu Spotify không cho khách hàng thanh toán trên App Store hoặc trong chính ứng dụng, họ cũng không thể yêu cầu khách thanh toán qua website riêng vì bị ràng buộc quy định của Apple. Nếu người dùng trả phí qua website, ứng dụng nghe nhạc không phải chi hoa hồng cho táo khuyết.

Năm 2015, Apple ra mắt Apple Music, đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Spotify với mức giá tương đương. Apple không phải lo ngại gì về phí hoa hồng trên App Store.

Ngay sau khi nhận việc tại Spotify, luật sư Gutierrez đã bay đến Cupertino, California để gặp gỡ luật sư chính của Apple, ông Bruce Seweel. Hai bên không thể thỏa hiệp và Apple đe dọa đá Spotify ra khỏi App Store cũng như từ chối chấp thuận các bản cập nhật và vá lỗ bảo mật của ứng dụng nghe nhạc này.

Phản đòn

Với sự hậu thuẫn của CEO Daniel Ek, ông Gutierrez dẫn dắt các đồng nghiệp thu thập tài liệu và chuẩn bị cho bước phản đòn của Spotify, Bloomberg đưa tin.

Vị luật sư Gutierrez bắt đầu đánh giá xem các cơ quan quản lý tại Mỹ và tại EU có sẵn sàng theo đuổi một vụ kiện chống độc quyền hay không. Ông nhận thấy cơ hội tốt ở châu Âu, vì việc thực thi lệnh chống độc quyền tại Mỹ không thực tích cực.

Ngày càng có nhiều chính phủ, công ty công nghệ và cơ quan quản lý khác "xuôi" theo lập luận của ông Gutierrez. Tháng 6/2020, EC đã phản hồi khiếu nại của Spotify bằng cách mở một cuộc điều tra chống độc quyền và có một số dấu hiệu cho thấy họ đang nghiêng về phía Spotify.

Hai tháng sau đó, nhà sản xuất trò chơi điện tử Epic đã kiện Apple. Giới lập pháp Mỹ đang xem xét điều chỉnh luật chống độc quyền, động thái này có thể tạo ra tác động lớn đến các gã khổng lồ công nghệ.

Hôm 9/7 vừa qua, Tổng thống Joe Biden đã ký ban hành một lệnh hành pháp về cạnh tranh, trong đó có một chính sách tập trung vào việc thực thi luật chống độc quyền đối với các công ty công nghệ.

Ngoài ra, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hà Lan và Anh cũng đang điều tra Apple, Bloomberg thông tin thêm.

Phía Apple khẳng định Spotify đang yêu cầu đặt ra quy định mới. Song, luật sư chính của Spotify lập luận rằng táo khuyết đã cố tình gây áp lực khi họ bắt đầu thống trị thị trường.

Spotify đã chia sẻ thông tin tài chính mật với các cơ quan quản lý để chứng minh chính sách của Apple ảnh hưởng đến lợi nhuận và tốc tăng trưởng người dùng của ứng dụng này như thế nào.

Với thái độ tự tin tương tự như khi đang theo đuổi vụ kiện chống lại Apple, luật sư Gutierrez cho rằng xây dựng các bộ luật mới chính là cơ hội tốt nhất để cải cách lĩnh vực công nghệ.