EU xem xét cắt 7,5 tỷ USD ngân quỹ cho Hungary do cáo buộc tham nhũng

Theo Reuters, vào hôm 18/9, Ủy ban châu Âu (EC) khuyến nghị đình chỉ khoản tài trợ trị giá khoảng 7,5 tỷ EUR đối với Hungary do vấn đề tham nhũng.

Vào hai năm trước, Liên minh châu Âu (EU) thông qua biện pháp trừng phạt tài chính nhằm đáp trả những hành động bị cho là phá hoại nền dân chủ tại Ba Lan và Hungary. Thủ tướng Hungary Viktor Orban bị cáo buộc chèn ép tòa án, truyền thông, tổ chức phi chính phủ, học viện cũng như hạn chế quyền của người di cư, đồng tính và phụ nữ trong hơn một thập kỷ nắm quyền.

“[Lệnh trừng phạt] liên quan đến việc vi phạm các điều luật về quản lý và sử dụng ngân quỹ của EU”, Ủy viên Ngân sách Liên minh châu Âu Johannes Hahn cho biết. “Chúng tôi không thể kết luận rằng ngân quỹ EU được bảo vệ đầy đủ”.

Ông nhấn mạnh những điều bất thường mang tính hệ thống trong luật mua sắm công của Hungary, việc thiếu các biện pháp chống lại xung đột lợi ích, những yếu kém trong hoạt động truy tố và thiếu sót trong các giải pháp chống tham nhũng.

Ông Hahn cho biết EC khuyến nghị đình chỉ khoảng 1/3 quỹ gắn kết dự kiến được trao cho Hungary từ ngân sách của toàn khối trong giai đoạn 2021-2027, với tổng trị giá khoảng 1.100 tỷ EUR. Quỹ gắn kết có mục tiêu giúp các nước nghèo hơn trong khối nhanh chóng đạt được trình độ phát triển chung của EU.

Khoản ngân sách 7,5 tỷ EUR sẽ tương đương với 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) dự kiến của Hungary vào năm 2022. Các quốc gia EU sẽ có ba tháng để đưa ra quyết định cuối cùng.

Bộ trưởng Phát triển Tibor Navracsics, người phụ trách đàm phán với EU cho biết Hungary sẽ đáp ứng đủ 17 cam kết với EC nhằm tránh mất đi nguồn viện trợ này.

Ông Hahn cho rằng lời cam kết của Hungary nhằm giải quyết những chỉ trích của EU là một bước đi đúng hướng. Tuy nhiên những lời nói này cần được chuyển thành luật lệ và những hành động thực tế.

Ông Navracsics tuyên bố: “Hungary đã không đưa ra các cam kết để lừa gạt Ủy ban. Chúng tôi đã đưa ra những cam kết mà mình thể thực hiện được ... Do đó, Hungary sẽ không phải đối mặt với tình trạng mất đi ngân quỹ".

Theo RT, vào tuần trước, các thành viên của Nghị viện châu Âu đồng thuận rằng Hungary không thể được coi là một nền dân chủ nữa, mà thay vào đó là một “chế độ chuyên chế được bầu cử” do không duy trì được các quyền cơ bản và pháp luật.

Ông Orban tự gọi mình là “chiến binh tự do” chống lại tự tưởng phương Tây, đồng thời phủ nhận rằng Hungary tham nhũng hơn các quốc gia EU khác.

Ông Navracsics cho biết chính quyền Thủ tướng Orban sẽ đệ trình lên Quốc hội vào hôm 23/9 để thành lập một cơ quan chống tham nhũng với nhiệm vụ giám sát hoạt động mua sắm từ nguồn ngân quỹ của EU. Cơ quan này sẽ được khởi động vào nửa sau của tháng 11.

Hungary cũng đã cam kết sẽ thực hiện một số biện pháp chống tham nhũng khác, bao gồm quy định chặt chẽ hơn về xung đột lợi ích, mở rộng phạm vi báo cáo tài chính và quyền lực của thẩm phán để theo đuổi các vụ việc tham nhũng.

Ông Navracsics bày tỏ hy vọng rằng Ủy ban sẽ chấp nhận các đề nghị cải cách và rút lại các biện pháp trừng phạt đã đề xuất đối với Hungary vào ngày 19/11. Ủy ban đã phong tỏa khoảng 6 tỷ EUR trong quỹ dự trù kích thích phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID cho Hungary vì những lo ngại tương tự về tham nhũng.

Trong một bài báo vào năm 2018, Reuters đã ghi lại cách Thủ tướng Orban chuyển nguồn ngân quỹ EU cho gia đình và bạn bè. Theo cơ quan chống gian lận OLAF của EU, Hungary có sự bất thường trong gần 4% chi tiêu ngân quỹ của EU trong giai đoạn 2015-2019, là kết quả tồi tệ nhất trong số 27 quốc gia của khối.

Ông Orban cũng đi ngược với đường lối của EU khi tiếp tục duy trì các mối quan hệ chặt chẽ với Tổng thống Nga Vladimir Putin và đe dọa sẽ phủ quyết các lệnh trừng phạt của EU đối với Moscow. Các quyết sách lớn của EU cần sự thống tất cả các thành viên, và việc Hungary phủ quyết có thể khiến các lệnh trừng phạt mới không được thông qua.