Dự kiến giấy phép FLEGT đầu tiên sẽ được cấp vào cuối năm 2021 cho ngành gỗ
Theo báo Chính phủ, tại buổi tập huấn giới thiệu về Hiệp định VPA/FLEGT cho các cơ quan báo chí ngày 16/7 tại Hải Phòng, bà Nguyễn Tường Vân, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học, công nghệ và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ NN&PTNT) cho biết, quan trọng nhất trong thực thi Hiệp định VPA/FLEGT là nội luật hóa các qui định.
Việt Nam đề nghị không áp dụng trực tiếp Hiệp định mà thông qua việc ban hành bổ sung Nghị định qui định “Hệ thống bảo đảm gỗ hợp pháp Việt Nam (VNTLAS)”, tập trung vào các nội dung như: Kiểm soát gỗ nhập khẩu, hệ thống phân loại tổ chức, doanh nghiệp, xác minh xuất khẩu, đánh giá tính sẵn sàng của hệ thống VNTLAS, cấp phép FLEGT cho thị trường EU.
Theo bà Vân: “Hiện nay, Nghị định đã được xây dựng hoàn thiện chờ Chính phủ phê duyệt. Nếu suôn sẻ, Nghị định dự kiến được kí ban hành khoảng tháng 9/2020. Sau khi Nghị định có hiệu lực, vấn đề quản lí gỗ nhập khẩu phải áp dụng luôn theo qui định trong Nghị định, trong khi đó 6 tháng sau mới có thể tiến hành phân loại doanh nghiệp.
Đến đầu năm 2021, Việt Nam có thể vận hành được hệ thống đảm bảo gỗ hợp pháp. Kinh nghiệm cho thấy phải đến cuối năm 2021, đầu năm 2022 mới có giấy phép FLEGT đầu tiên được cấp”
Theo Tổng cục Lâm nghiệp, EU là thị trường xuất khẩu sản phẩm gỗ quan trọng của Việt Nam, bên cạnh các thị trường khác như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Trong năm 2019, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm gỗ của Việt Nam sang EU đạt trên 1,03 tỉ USD, tăng 15,8% so với năm 2018, chiếm 9,2% thị phần xuất khẩu. EU là thị trường quan trọng của Việt Nam bởi các sản phẩm chính dành cho người tiêu dùng EU là các sản phẩm gỗ nội và ngoại thất có giá trị cao.
Hiện nay, Australia, Indonesia, NaUy, Mỹ và 28 nước thành viên EU đã thông qua qui định pháp luật nhằm ngăn chặn gỗ bất hợp pháp đi vào thị trường. Thụy Sỹ đang xem xét thông qua qui định pháp luật tương tự.
Tháng 10/2018, Hàn Quốc là quốc gia đầu tiên ở khu vực Đông Á thực hiện qui định pháp luật bắt buộc về tính hợp pháp của gỗ và sản phẩm gỗ nội địa và nhập khẩu. Sản phẩm gỗ được xác minh là hợp pháp theo cá qui định của VPA/FLEGT được coi là tuân thủ các yêu cầu về tính hợp pháp theo qui định pháp luật mới của Hàn Quốc.
Nhìn nhận về cơ hội đặt ra cho doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ từ Hiệp định VPA/FLEGT, ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư Kí Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam phân tích, những năm gần đây xuất khẩu gỗ sang thị trường EU khoảng 1-1,2 tỉ USD/năm. Đây là thị trường rất quan trọng vì bao gồm liên minh các nước khá “khó tính”.
Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang thị trường EU sản phẩm đồ gỗ tinh chế nội thất, ngoại thất có giá trị gia tăng cao. Với Hiệp định VPA/FLEGT, dù xuất khẩu sản phẩm gỗ sang EU không thể gia tăng đột biến nhưng hoàn toàn có thể kì vọng trị giá sẽ tăng lên, thu về nhiều kết quả.
“Đáng chú ý, ngoài câu chuyện tác động đến xuất khẩu sản phẩm gỗ vào thị trường EU thì việc kí kết và thực thi Hiệp định VPA/FLEGT sẽ giúp ngành gỗ Việt Nam nâng cao uy tín, chiếm được lòng tin tại các thị trường khác như Mỹ, Nhận Bản”, ông Hoài nói.
Ở góc độ sự chuẩn bị của doanh nghiệp để tận dụng cơ hội mà Hiệp định VPA/FLEGT đem lại, theo ông Hoài, đến nay, các doanh nghiệp lớn có chế biến, xuất khẩu gỗ sang EU cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu đặt ra trong Hiệp định. Hiệp định này thực chất là sự tổng hợp, hệ thống hóa tất cả những gì ngành gỗ Việt Nam đã làm từ trước tới nay.
“Tôi muốn khẳng định lại là nếu làm tốt thì với Hiệp định này, các đối tượng bị chi phối nhiều nhất, đồng thời cũng là đối tượng hưởng lợi nhiều nhất là trên 3.000 doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ; 324 làng nghề có kinh doanh trong lĩnh vực chế biến gỗ và 1,4 triệu hộ nông dân trồng rừng”, lãnh đạo Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đánh giá.