Động thái nhượng bộ mới của ông Trump với Canada, Mexico

Cụ thể, vào ngày 6/3, Tổng thống Trump đã ký lệnh hoãn áp thuế quan lên các hàng hoá thuộc thoả thuận thương mại Bắc Mỹ USMCA cho đến ngày 2/4. Đó là ngày mà vị tổng thống dự kiến sẽ tiết lộ kế hoạch áp thuế quan đối ứng đối với các quốc gia trên khắp thế giới cũng như thuế quan theo từng lĩnh vực cụ thể.

“Gần đây, họ đã làm việc chăm chỉ hơn nhiều, các bạn có nhận thấy điều đó không? Trên phương diện người nhập cư và ma tuý. Chúng ta đã đạt được tiến bộ to lớn về cả hai vấn đề này”, ông Trump phát biểu tại Phòng Bầu dục, hàm ý đến Canada và Mexico.

Ô tô và phụ tùng ô đáp ứng các yêu cầu của USMCA nằm trong số những sản phẩm được miễn thuế. Phân bón kali từ Canada phải chịu mức thuế thấp hơn là 10%, một phần bởi ngành nông nghiệp Mỹ phụ thuộc nặng nề vào nguồn cung kali từ nước láng giềng.

Nhà Trắng ước tính khoảng 62% hàng nhập khẩu của Canada vẫn phải chịu thuế quan, phần lớn là các sản phẩm năng lượng bị đánh thuế ở mức 10%, và khoảng 50% hàng hoá của Mexico phải chịu thuế.

Một quan chức Nhà Trắng cảnh báo rằng tỷ lệ nói trên có thể thay đổi khi các nhà nhập khẩu vội vã tuân thủ các quy tắc mới, theo Bloomberg.

Ông Trump cảnh báo rằng việc miễn trừ cho các nhà sản xuất ô tô sẽ không kéo dài. Vị tổng thống khẳng định ông sẽ không ký gia hạn thêm vào tháng tới.

“Tôi đã nói với họ rằng đây là tất cả, đây là một thoả thuận ngắn hạn”, ông Trump nhấn mạnh. Chủ nhân Nhà Trắng nói thêm rằng ông đã yêu cầu các giám đốc ngành ô tô không quay trở lại và xin miễn trừ một lần nữa.

Tuy nhiên, quyết định mới vẫn đánh dấu sự đảo chiều đáng kể của ông Trump. Hôm 4/3, ông vừa công bố mức tăng thuế quan lớn nhất trong một thế kỷ. Chỉ 48 giờ sau, ông phải nhượng bộ sau khi giá cổ phiếu bị ảnh hưởng và Đảng Cộng hoà bày tỏ lo ngại về hậu quả kinh tế.

Dù vậy, ông Trump vẫn giảm nhẹ phản ứng của chính quyền. Ông nói: “Tôi thậm chí còn không nhìn vào thị trường”. Ông lập luận nước ngoài đang “lừa gạt Mỹ” và thuế quan sẽ giúp Mỹ có lập trường vững chắc hơn.

Theo vị quan chức Nhà Trắng phía trên, miễn trừ đối với ô tô nhập khẩu sẽ giúp giảm bớt gián đoạn đối với ngành công nghiệp và công nhân Mỹ. Mỹ, Canada và Mexico có chuỗi cung ứng ô tô gắn kết mật thiết và ba ông lớn ngành ô tô Mỹ đã vận động hành lang Washington trong nhiều tuần để được miễn trừ.

Ông Trump quyết định nới tay sau khi trò chuyện với Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum, Thủ tướng Canada Justin Trudeau và giám đốc điều hành của ba nhà sản xuất ô tô lớn nhất tại Mỹ.

Canada đã hoãn kế hoạch áp dụng vòng thuế quan trả đũa thứ hai vào Mỹ sau thông báo của ông Trump, nhưng vẫn giữ nguyên mức thuế mà họ đánh lên khoảng 20,9 tỷ USD hàng hoá Mỹ.

Trong khi đó, tại một cuộc họp báo vào ngày 6/3, Tổng thống Sheinbaum cho biết bà đã nhấn mạnh các nỗ lực củng cố an ninh của Mexico, bao gồm một số biện pháp ngăn chặn nạn buôn bán fentanyl, trong cuộc gọi với ông Trump.

“Tôi đã nói với ông ấy rằng chúng ta đang cho thấy kết quả”, bà chia sẻ với các phóng viên. “Tôi nói với ông ấy rằng tôi hiểu mối quan ngại của ông về thâm hụt thương mại của Mỹ, nhưng tốt hơn là hai bên nên tiếp tục hợp tác và đối thoại”.

Người đứng đầu chính phủ Mexico cũng cho biết bà đã cảnh báo ông Trump rằng nếu thuế quan vẫn được áp dụng, bà sẽ buộc phải đáp trả.