Deutsche Bank cảnh báo lạm phát là 'quả bom hẹn giờ' đẩy thế giới vào khủng hoảng

Theo cảnh báo từ các nhà kinh tế của ngân hàng Deutsche Bank, lạm phát sẽ không biến mất mà nhiều khả năng sẽ kéo dài và dẫn tới khủng hoảng trong những năm kế tiếp.

Dự báo u ám của Deutsche Bank trái ngược với ý kiến của các nhà hoạch định chính sách lẫn Phố Wall. Deutsche Bank cảnh báo rằng tập trung vào kích thích kinh tế trong khi bỏ qua nỗi lo lạm phát sẽ trở thành sai lầm lớn. Hậu quả của sai lầm này nếu không đến trong tương lai gần thì cũng sẽ xảy ra trong năm 2023 và xa hơn.

Deutsche Bank đặc biệt chỉ trích Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và việc cơ quan này chấp nhận lạm phát gia tăng để hỗ trợ cuộc phục hồi kinh tế đầy đủ và toàn diện. Ngân hàng nhận định việc Fed quyết không thắt chặt chính sách cho đến khi lạm phát gia tăng liên tục sẽ có tác động nghiêm trọng.

Các nhà kinh tế của Deutsche Bank viết: "Hậu quả của sự chậm trễ sẽ là sự gián đoạn hoạt động kinh tế và tài chính lớn hơn so với trường hợp Fed hành động. Sự gián đoạn có thể tạo ra suy thoái nặng nề và gây ra một chuỗi khó khăn đối với thị trường tài chính thế giới, đặc biệt là các thị trường mới nổi".

Fed cho biết sẽ không tăng lãi suất hoặc thu hẹp quy mô chương trình mua trái phiếu cho đến khi đạt được "những tiến bộ đáng kể hơn" trong các mục tiêu lạm phát và việc làm. Nhiều quan chức Fed đã nói rằng ngân hàng trung ương Mỹ vẫn còn cách xa mục tiêu đã đề ra, theo CNBC.

Trong khi đó, các chỉ báo như chỉ số giá tiêu dùng và chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân đều đã vượt quá ngưỡng lạm phát mục tiêu 2% của Fed. Các nhà hoạch định chính sách lập luận rằng lạm phát gia tăng chỉ là hiện tượng nhất thời, bị khuếch đại bởi mặt bằng so sánh thấp trong những tháng đầu năm ngoái.

Các nhà kinh tế của Deutsche Bank không đồng tình với nhận định của Fed. Họ nói rằng kích thích kinh tế mạnh tay và những thay đổi kinh tế căn bản sẽ dẫn đến lạm phát mà Fed không dễ giải quyết.

"Lạm phát chắc chắn sẽ nổi lên lần nữa, dù là có thể đến năm 2023 mới trở nên rõ ràng. Tuy sự kiên nhẫn của Fed là do các ưu tiên của cơ quan này chuyển sang mục tiêu xã hội, nhưng làm ngơ trước lạm phát cũng giống như đặt kinh tế toàn cầu lên trên một quả bom hẹn giờ. Các tác động có thể rất khủng khiếp, đặc biệt là đối với những người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội".  

Phố Wall lạc quan hơn nhiều

Lập trường của Deutsche Bank không nhận được nhiều sự ủng hộ của các nhà kinh tế.

Hầu hết các chuyên gia Phố Wall đồng tình với quan điểm của Fed là lạm phát hện nay chỉ là hiện tượng tạm thời, và họ cũng tin rằng Fed sẽ không sớm thay đổi chính sách.

Ông Jan Hatzius, nhà kinh tế trưởng của Goldman Sachs, cho biết "có những lý do mạnh mẽ" để ủng hộ lập trường của Fed. Một trong số đó là việc kết thúc trợ cấp thất nghiệp bổ sung sẽ buộc người lao động quay trở lại làm việc trong thời gian tới, làm dịu áp lực tiền lương.

Về áp lực giá nói chung, ông Hatzius cho rằng sự gia tăng hiện nay được thúc đẩy bởi các yếu tố bất thường rồi sẽ biến mất.

Theo Deutsche Bank thì quan điểm trên là sai lầm.

Cho đến nay, Quốc hội Mỹ đã phê chuẩn hơn 5.000 tỷ USD để cứu trợ trong đại dịch, còn quy mô bảng cân đối kế toán của Fed đã tăng gần gấp đôi đến sát 8.000 tỷ USD.

Các biện pháp kích thích tiếp tục được đưa ra ngay cả khi nền kinh tế dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ khoảng 10% trong quý II và tạo ra trung bình 478.000 việc làm mới/tháng trong 5 tháng đầu năm.

"Chúng ta chưa bao giờ chứng kiến chính sách tài khóa và tiền tệ phối hợp với nhau ở quy mô lớn đến vậy. Các biện pháp hỗ trợ vẫn sẽ được thực hiện ngay cả khi sản lượng thực tế vượt quá tiềm năng. Đó là lý do lạm phát lần này có thể thực sự nguy hiểm", nhà kinh tế trưởng Folkerts-Landau của Deutsche Bank viết.

Deutsche Bank cho rằng lạm phát sắp tới có thể giống như tình hình những năm 1970, thập kỷ mà lạm phát trung bình gần 7% và có nhiều lúc lên đến hai chữ số. Giá thực phẩm và năng lượng tăng vọt cùng với việc chấm dứt chế độ kiểm soát giá đã góp phần đẩy lạm phát tăng vọt trong thời đại đó.

Chủ tịch Fed lúc bấy giờ là ông Paul Volcker đã nỗ lực dập tắt lạm phát bằng cách tăng mạnh lãi suất, nhưng điều này lại châm ngòi cho một cuộc suy thoái. Deutsche Bank lo rằng kịch bản này sẽ lặp lại lần nữa.

Deutsche Bank cho biết việc tăng lãi suất có thể "gây ra sự tàn phá trong một thế giới nợ nần chồng chất", với các cuộc khủng hoảng tài chính rất dễ xảy ra ở các nền kinh tế mới nổi. Tăng trưởng của những nước này sẽ không thể vượt qua chi phí tài chính leo thang.