Đề xuất rà soát lại phương pháp tính số ngày dự trữ lưu thông bắt buộc đối với xăng dầu

Theo quy định hiện hành, việc dự trữ xăng dầu bắt buộc đối với thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối lần lượt là 20 ngày và 5 ngày tiêu thụ bình quân của năm liền kề trước. Quy định này nhằm đảm bảo nguồn cung xăng dầu khi thị trường có biến động bất thường trong khoảng thời gian nhất định để doanh nghiệp có thời gian bổ sung nguồn cung xăng dầu cho thời gian tiếp theo.

Tuy nhiên, thời gian qua, khi hoạt động kinh doanh xăng dầu gặp khó khăn, việc thực hiện nghĩa vụ này đã trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp khi phải bỏ thêm chi phí kinh doanh.

Trong khi đó, chi phí này chưa được tính cụ thể vào giá xăng dầu điều hành của nhà nước, gây bất lợi cho doanh nghiệp. Ngoài ra, trong quá trình thanh tra, kiểm tra, một số đơn vị có thắc mắc về cách xác định lượng dự trữ lưu thông cụ thể của từng doanh nghiệp.

Từ những vấn đề này, Bộ Công Thương mới đây đề xuất hai phương án. 

Phương án 1: Giữ nguyên quy định về dự trữ lưu thông bắt buộc, các quy định về thời gian dự trữ đã được quy định theo sản lượng tiêu thụ bình quân của năm liền kề trước. 

Ưu điểm của phương án này là không phát sinh trách nhiệm cần hỗ trợ cho doanh nghiệp trong việc thực hiện dự trữ lưu thông bắt buộc.

Tuy nhiên, nhược điểm là chưa rà soát ý kiến về phương pháp tính số lượng xăng dầu cần dữ trữ lưu thông bắt buộc theo quy định. Khi kinh doanh gặp khó khăn, các doanh nghiệp tiếp tục có ý kiến về trách nhiệm quy trình dự trữ lưu thông bắt buộc. 

Phương án 2: Sửa đổi quy định theo hướng rà soát lại phương pháp tính số ngày dự trữ lưu thông bắt buộc, có phương án hỗ trợ từ phía Nhà nước đối với các chi phí phát sinh để dự trữ lưu thông bắt buộc (thông qua hỗ trợ từ ngân sách hoặc tính vào giá điều hành). 

Với phương án này, trách nhiệm của thương nhân kinh doanh xăng dầu trong việc đảm bảo duy trì dự trữ lưu thông bắt buộc sẽ tăng lên. Đồng thời, phương pháp tính số ngày dự trữ để làm căn cứ cho việc thanh tra, kiểm tra cũng được quy định cụ thể. 

Thế nhưng, phương án này lại phát sinh thêm trách nhiệm tài chính của Nhà nước đối với doanh nghiệp trong việc thực hiện dự trữ lưu thông bắt buộc. 

Bộ Công Thương lựa chọn phương án 1, theo đó, tiếp tục quy định về dự trữ lưu thông bắt buộc trong 20 ngày đối với thương nhân đầu mối và 5 ngày với thương nhân phân phối, các doanh nghiệp tự dự trữ bằng nguồn lực của doanh nghiệp. 

Theo Bộ Công Thương phương án này sẽ tránh được phát sinh chi phí ngân sách nhà nước, không tăng thêm trách nhiệm cho các thương nhân kinh doanh xăng dầu.