|
 Thuật ngữ VietnamBiz
Doanh nghiệp

Đế chế dược phẩm Nhật Bản hơn 100 năm tuổi đang 'say' Dược Hậu Giang

10:48 | 06/07/2018
Chia sẻ
Tồn tại và trở thành một trong 5 tập đoàn dược phẩm lớn nhất đất nước "mặt trời mọc" chắc chắn không hề đơn giản. Trải qua thăng trầm hàng trăm năm, Taisho Pharmaceutical sở hữu tổng tài sản hàng tỷ USD với mạng lưới chi nhánh rộng khắp Châu Á. Trong đó, Việt Nam là một điểm dừng chân đầy sức hấp dẫn.

Tập trung phát triển kênh OTC tại Châu Á

Dược phẩm Taisho hiện tham gia vào một loạt các lĩnh vực sản phẩm rộng lớn bao gồm thuốc OTC (không theo toa), Lipovitan, các loại đồ uống năng lượng và thậm chí cả mỹ phẩm.

de che duoc pham nhat ban hon 100 nam tuoi dang say duoc hau giang
Toàn cảnh mạng lưới Chi nhánh của Taisho ở Châu Á. (Nguồn: Báo cáo thường niên 2017)

Năm 2002, Tập đoàn Dược phẩm Taisho thành lập Công ty TNHH Dược phẩm Taisho Toyama với tư cách là liên doanh với Công ty TNHH Hóa chất Toyama. Mục tiêu của công ty nhằm tăng cường khả năng của Tập đoàn trong việc tạo ra các loại thuốc mới trong ngành dược phẩm theo toa.

Liên minh này cho phép Dược phẩm Taisho Toyama tiến hành tiếp thị cả hai loại thuốc mới được đưa ra bởi Công ty dược Taisho hợp nhất do các hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) và các loại thuốc mới được tạo ra bởi Toyama Chemical.

Taisho Pharmaceutical Co., Ltd thành lập năm 1912 với tên gọi Taisho Seiyakusho. Trải qua hơn 1 thế kỷ hình thành và phát triển, Taisho hiện sở hữu 10 công ty con, 1 công ty liên kết cùng 8 nhà máy sản xuất tại Nhật. Ngoài ra, công ty còn mở rộng tới 14 công ty con ở thị trường nước ngoài nhiều tiềm năng như Thái Lan, Indonesia, Singapore, Malaysia, China, Việt Nam, Taiwan, Philippines, Hong Kong, USA, Mexico…

Hiện tại, Tập đoàn nằm trong top 5 doanh nghiệp dược lớn nhất tại Nhật với tổng tài sản 800 triệu yên (khoảng 7,2 tỷ USD), vốn góp hiện tại đạt 29,8 tỷ yên với số lượng nhân viên khoảng 3.305 người.

Dược phẩm Taisho đang tiến hành nghiên cứu và phát triển (R&D) các loại thuốc mới chỉ định bệnh truyền nhiễm, rối loạn chỉnh hình, bệnh thần kinh trung ương (CNS) và các bệnh chuyển hóa.

Bằng cách tập trung nguồn lực kinh doanh vào các lĩnh vực ưu tiên này, Taisho Pharmaceutical đang nỗ lực để nhanh chóng tung ra các sản phẩm mới. Song song, công ty cũng nỗ lực mở rộng đường ống thuốc mới bằng cách thúc đẩy việc cấp phép sáng chế sau khi nghiên cứu ở Nhật Bản và nước ngoài.

Bên cạnh việc kinh doanh đồ uống năng lượng, Taisho đang mở rộng hoạt động kinh doanh dược phẩm OTC ở những khu vực được dự đoán tăng trưởng kinh tế trong tương lai. Đáng chú ý, trong năm 2011, tập đoàn đã mua lại toàn bộ cổ phần của Hoepharma Holdings Sdn. Bhd Của Malaysia. Vào năm 2012, tiếp tục mua lại toàn bộ cổ phần của một tập đoàn dược phẩm Mexico (bốn công ty bao gồm Compañia Internacional de Comercio, S.A.P.I. de C.V. (CICSA)). Hơn nữa, trong năm 2014, Taisho được độc quyền bán hàng cho thương hiệu giảm đau chống viêm Flanax ở Philippines.

Doanh số bán hàng tổng thể trên thị trường OTC (không theo toa) phần lớn đều ổn định quanh năm.

Trong khi nhóm hoạt động dược phẩm ETC (theo toa) tiếp tục phải đối mặt với một môi trường kinh doanh khó khăn do những thách thức gặp phải khi nghiên cứu các loại thuốc mới và can thiệp các biện pháp khác nhau của chính phủ nhằm tiết giảm chi phí chăm sóc sức khỏe. Ở các thị trường nước ngoài, tập đoàn đang tích cực phát triển kinh doanh thuốc OTC của mình, chủ yếu là ở châu Á.

de che duoc pham nhat ban hon 100 nam tuoi dang say duoc hau giang
Trụ sở thứ 2 của Taisho được xây dựng kỷ niệm 90 năm thành lập. (Nguồn: amanaimages.com)

Tỷ lệ chi trả cổ tức bằng tiền mặt 30%/năm hoặc cao hơn

Cho năm tài chính 2018 (1/4/2018-31/3/2019), Taisho dự báo doanh thu thuần đạt 186.5 tỷ yên cho kênh OTC (không theo toa) và 82,5 tỷ cho nhóm hoạt động dược phẩm ETC (theo toa), giảm 14% mỗi năm. Doanh số bán ròng ở nước ngoài dự kiến ​​sẽ tăng 5,1% lên 32,5 tỷ yên.

Các sản phẩm chính mà công ty dự báo tăng trưởng doanh thu là Edirol, Bonviva,Lusefi và LOQOA. Trong khi đó, chính sản phẩm mà Công ty dự kiến ​​giảm doanh thu là ZOSYN, Clarith và Palux.

Dựa trên sự sụt giảm lợi nhuận gộp/doanh số bán hàng do doanh số bán ròng thấp hơn, chi phí khuyến mãi sẽ biến động cùng với việc tăng và giảm doanh thu của hai kênh OTC, ETC.

de che duoc pham nhat ban hon 100 nam tuoi dang say duoc hau giang
Lợi nhuận ròng kênh OTC (màu xanh dương) và kênh ETC của Taisho Group, đvt: Triệu yên. (Nguồn: Báo cáo thường niên 2017)

Lợi nhuận công ty mẹ dự kiến ​​sẽ tăng do tính đến thu nhập bất thường từ việc bán cổ phần của Công ty TNHH Hóa chất Toyama sẽ được đề cập trong giai đoạn sau.

Taisho sẽ cố gắng duy trì cổ tức ổn định trong dài hạn ở mức cao song song với tình hình tăng trưởng của tập đoàn. Mức tỷ lệ cổ tức dự kiến cho năm 2018 khoảng 30% hoặc cao hơn, trừ trường hợp ngoại lệ. Đồng thời, Taisho sẽ có các chính sách nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh và mở rộng và phát triển doanh nghiệp.

Phần thu nhập sẽ được trích lập cho các khoản đầu tư bao gồm nghiên cứu và phát triển (R&D), đầu tư vốn, cấp phép sản phẩm, các liên minh kinh doanh dựa trên vốn chủ sở hữu hoặc mở rộng. Hơn nữa, công ty có kế hoạch mua lại cổ phiếu quỹ một cách linh hoạt với mục tiêu nâng cao hiệu quả vốn.

de che duoc pham nhat ban hon 100 nam tuoi dang say duoc hau giang
Thị phần thuốc gốc (Generic Drugs) tại Nhật Bản. (Nguồn: BCTN)

Niên độ 2017 (1/4/2017 - 31/3/2018), Taisho đạt 203 tỷ yên doanh thu thuần, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái. Đối với các thương hiệu chủ lực như dòng sản phẩm năng lượng Lipovitan, doanh số bán hàng của Lipovitan giảm 5,3% so với năm tài chính trước đó, còn 54,7 tỷ yên. Dòng máy Pabron tăng 9,9% lên 28,9 tỷ yên nhờ sự ra mắt của các sản phẩm mới. Trong khi đó, doanh số bán thuốc OTC phát triển chủ yếu ở châu Á, tăng 8,2% lên 18,6 tỷ yên.

Lợi nhuận gộp/doanh thu tăng 4,7 tỷ so với cùng kỳ năm trước, đạt 183 tỷ yên. Biên lợi nhuận tăng 1,4% lên 15%. Thu nhập ngoài hoạt động ổn định quanh năm ở mức 7,5 tỷ yên.Trong khi thu nhập bất thường tăng 2 tỷ yên so với cùng kỳ năm trước lên 6,2 tỷ yên nhờ lãi đầu tư chứng khoán.

Do đó, lợi nhuận trước thuế thu nhập doanh nghiệp tăng 14,6% lên 48 tỷ yên. Lãi ròng công ty mẹ tăng 10% lên 31,7 tỷ yên. Ngoài ra, thu nhập cơ bản trên mỗi cổ phiếu (EPS) là 396,54 yên và lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) tăng 0,3 điểm phần trăm lên 4,8%.

Tính đến 31/3/2018, tổng tài sản của Taisho đạt 800 tỷ yên (7,2 tỷ USD), nợ phải trả khoảng 108,8 tỷ yên.

Dòng tiền chi cho hoạt động đầu tư gần 920 tỷ yên, tăng 18,5 tỷ so với cùng kỳ năm trước, bao gồm thanh toán tiền mua chứng khoán đầu tư là 12,5 tỷ yên. Tiền mặt ròng được sử dụng trong hoạt động tài chính gần 10 tỷ yên chủ yếu là do chi trả cổ tức bằng tiền 8,8 tỷ yên.

Tham vọng dài lâu với Dược Hậu Giang

Khoảng nửa cuối năm 2016, thị trường Dược Việt Nam sôi động thương vụ đầu tư Taisho trở thành cổ đông lớn sở hữu 24,4% vốn cổ phần của Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang (Mã: DHG), giá trị cho cuộc đầu tư tại thời điểm đó lên tới 2.500 tỷ đồng. Taisho đã thông qua công ty chứng khoán của Nhật là Daiwa Securities để gom số cổ phần này từ tay Vina Capital và Dragon Capital,.. mà không phải chào mua công khai. Taisho mở Chi nhánh tại Việt Nam từ năm 1999, chuyên phân phối sản phẩm nước tăng lực Lipovitan.

Dược Hậu Giang được biết đến là doanh nghiệp hàng đầu ngành dược với vốn hóa thị trường hơn 13.700 tỷ đồng (khoảng 595 triệu USD), mạng lưới phân phối thuốc rộng lớn, tỷ lệ cổ tức luôn ở mức cao trên thị trường… Nhờ những ưu thế này, Taisho có thể thực hiện tham vọng mở rộng thị phần mà không vướng quá nhiều thủ tục khi tập đoàn dược phẩm nước ngoài phải thông qua doanh nghiệp trong nước mới được phân phối sản phẩm tại Việt Nam.

de che duoc pham nhat ban hon 100 nam tuoi dang say duoc hau giang
Nguồn: NH tổng hợp

Trong cơ cấu ban lãnh đạo của Dược Hậu Giang, ông Jun Kuroda là thành viên Hội đồng Quản trị đồng thời là Giám đốc điều hành, phục trách kinh doanh quốc tế của Taisho.

Mới đây, công ty được Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM chấp thuận nâng trần sở hữu nước ngoài lên 100%. Để thực hiện điều này, Dược Hậu Giang phải từ bỏ nhiều ngành nghề như bán hàng của đơn vị khác sản xuất hoặc kinh doanh bao bì. Do đó, năm 2018 công ty ước tính doanh thu chỉ đến từ sản phẩm tự sản xuất.

Sau khi có thông tin trên, Taisho đã đăng ký chào mua công khai hơn 9 triệu cổ phần của Dược Hậu Giang với mức giá 120.000 đồng/cp, cao hơn mức chốt phiên 5/7 là 105.200 đồng/cp. Như vậy, Taisho sẽ tiếp tục rót hơn 1.100 tỷ đồng vào DHG, nâng tỷ lệ sở hữu lên 32% vốn cổ phần.

de che duoc pham nhat ban hon 100 nam tuoi dang say duoc hau giang
Biến động giá cổ phiếu DHG từ đầu năm 2018. (Nguồn: VNDirect)

Ngoài Taisho, một tên tuổi đáng chú ý khác là Abbott Laboratories (Chile) Holdco SpA đã mua lại Glomed – nhà cung cấp thuốc hàng đầu cho thị trường Việt Nam ở cả hai kênh OTC và ETC.

Glomed sở hữu 2 nhà máy trong Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore, Bình Dương và 5 Chi nhánh trên cả nước gồm Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Nha Trang và Cần Thơ. Trong khi Abbott là thương hiệu xuất hiện tại Việt Nam hơn 20 năm qua. Và nhờ chiến lược M&A này, Abbott trở thành một trong 10 hãng dược phẩm hàng đầu tại Việt Nam.

Abbott hiện sở hữu gần 18 triệu cổ phiếu DCM của CTCP Xuất nhập khẩu Y tế Domesco, tương ứng tỷ lệ 51,69% vốn cổ phần.

Ông Cyril Granchamp, Tổng Giám đốc Sanofi Đông Dương từng nhận xét thị trường dược phẩm Việt Nam đang tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực và sẽ duy trì trong 5 đến 10 năm tới. Điều này sẽ thực sự hấp dẫn những nhà đầu tư nước ngoài có tham vọng mở rộng thị phần như Taisho hay Abbott…

Xem thêm

Nhật Huyền