Đấu thầu không giúp hạ nhiệt giá vàng ngay, ảnh hưởng đến dự trữ ngoại hối
Chênh lệch giá mua - bán là vấn đề lớn nhất
Mới đây trên kênh Tài chính và Kinh doanh, ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, đã chỉ ra hai vấn đề của thị trường vàng Việt Nam hiện nay. Một là giá vàng liên tục lập đỉnh mới. Hai là giá vàng trong nước và thế giới ngày càng chênh lệch.
Ông cho hay giai đoạn từ 2015 đến trước năm xảy ra COVID-19, giá vàng trong nước và giá vàng thế giới đi sát nhau, tuy nhiên sau đó giá vàng thế giới đi lên, giá vàng Việt Nam tăng với tốc độ nhanh hơn, dẫn đến chênh lệch nới rộng.
Tuy nhiên theo ông, việc giá vàng Việt Nam bỏ xa thế giới không phải là vấn đề, bởi vì trên thực tế việc này đã kéo dài suốt từ năm 2020 đến nay. Vấn đề lớn nhất của thị trường vàng hiện nay là chênh lệch giữa giá mua và giá bán trong nước.
"Chênh lệch giữa giá mua và giá bán càng cao thể hiện thị trường thiếu thanh khoản", ông nói.
Vị chuyên gia này cho hay chênh lệch giữa mua bán vàng tăng cao sẽ dẫn đến nhu cầu đầu cơ và nhập lậu vàng, trong khi các loại vàng giao dịch qua biên giới thường sẽ dùng USD tự do để thanh toán, qua đó khiến tỷ giá USD tự do tăng và không tác động nhiều vào tỷ giá USD ngân hàng.
"Tuy nhiên ở đây có hiệu ứng tâm lý, nếu tỷ giá USD tự do tiếp tục tăng cao, các nhà nhập khẩu sẽ có xu hướng mua USD nhiều hơn, vô tình đẩy nhu cầu cao hơn và khi đó giá USD trong ngân hàng sẽ lên cao", ông nói.
Ông cũng cho hay khi người dân nắm giữ vàng nhiều, vốn sẽ không đổ vào những kênh có thể giúp tăng trưởng GDP và cũng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến chính sách tiền tệ.
Đấu thầu vàng không giúp hạ giá vàng ngay lập tức
Đánh giá về giải pháp nhập khẩu vàng và đấu thầu nhằm tăng lượng cung vàng miếng được thị trường nói nhiều trong thời gian gần đây, ông Tuấn cho biết chính sách đấu thầu vàng để tăng nguồn cung bắt đầu thực hiện vào năm 2013.
Khi đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ đưa ra một lượng vàng nhất định tại phiên đấu thầu, ai trả giá cao sẽ trúng thầu. Sau đó đơn vị này sẽ dùng số vàng đấu thầu được đem bán trên thị trường. Trong một năm đã có gần 1,9 triệu lượng vàng được bán ra qua kênh này.
Ông Tuấn cho rằng không nên kỳ vọng đấu thầu vàng miếng sẽ giúp kéo giá vàng xuống ngay lập tức mà chủ yếu nhằm tăng cung ra thị trường để giải quyết vấn đề nhu cầu vàng, giảm chênh lệch giá mua và giá bán. Điều này cũng đã được đại diện NHNN khẳng định ở thời điểm thực hiện trước đó.
"Thông qua việc đấu thầu, NHNN không nhằm mục tiêu kéo giá vàng xuống ngay lập tức để cân bằng với giá vàng thế giới, mà chúng tôi chủ yếu thực hiện việc tăng cung ra thị trường để qua đó giải quyết nhu cầu vàng", NHNN từng cho hay vào thời điểm 2013.
Nhưng chính sách này cũng có những mặt khác, nếu nhập khẩu vàng thì nhà điều hành lại phải hy sinh dự trữ ngoại hối. "10 năm trước Việt Nam đã bỏ ra hơn 4 tỷ USD để nhập khẩu vàng", ông cho hay.
Đề xuất giải pháp quản lý thị trường vàng, ông cho rằng nên thành lập sàn giao dịch vàng vật chất, hoạt động giống như các sàn ở London, Thượng Hải. Trên đó, có một số đầu mối liên thông với thế giới, nhập vàng về và bán cho người có nhu cầu. Ngoài ra, dùng thuế điều tiết mua bán vàng cũng là một đề xuất nên cân nhắc.
"Việt Nam có thể đi từng bước, từ các giao dịch mua vàng phải nộp thuế, tiến tới thành lập một sàn vàng vật chất quốc gia. Khi đó chênh lệch giá vàng không còn là vấn đề lớn. Nhà đầu tư cá nhân mua cao bán cao, mua thấp bán thấp, hoạt động mua bán không còn liên quan đến biến động lên xuống của giá vàng thế giới", ông Tuấn nói thêm.
