CPI năm 2024 dự báo tăng 3,2 - 3,5%
Sáng 4/1, Viện Kinh tế Tài chính (Học viện Tài chính) phối hợp với Cục Quản lý giá tổ chức hội thảo diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2023 và dự báo năm 2024.
Tại hội thảo, một số chuyên gia đều đưa ra dự báo CPI của năm 2024 tăng từ 3,2 - 3,5% so với 2023. Dự báo này được đưa ra trên cơ sở kinh tế thế giới được dự báo tiếp tục tăng trưởng chậm lại, khiến tổng cầu yếu; ngoài ra, giá dầu thấp chỉ ở mức 60 - 62 USD/thùng.
PGS.TS Nguyễn Bá Minh, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế tài chính (Học viện Tài chính) cho rằng, kinh tế Việt Nam vẫn có một số điểm sáng, đó là nhu cầu hàng hóa (da giày, dệt may), đầu tư công và tiêu dùng cá nhân đều đang tăng trở lại.
Đồng tình với nhận định này, TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính dự báo CPI bình quân năm 2024 so với năm 2023 sẽ tăng ở mức khoảng 3%.
Cơ sở để đưa ra dự báo này chính là bởi kinh tế thế giới (đặc biệt hai nền kinh tế chủ đạo là Mỹ và Trung Quốc) được dự báo sẽ tăng trưởng chậm lại; giá dầu sẽ khó tăng mạnh, thậm chí có thể giảm mạnh nếu kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.
Đặc biệt, trong năm 2024, kinh tế Việt Nam vẫn sẽ hoạt động ở mức dưới tiềm năng, xuất khẩu cũng sẽ tăng trưởng ở mức vừa phải; các điều kiện tiền tệ đang ở mức trung tính và sẽ không khiến giá cả tăng đột biến trong năm 2024.
Ngoài ra áp lực lạm phát từ yếu tố tỷ giá tăng trong năm 2024 sẽ không lớn khi USD đang trong xu hướng giảm giá. Với các lý do trên, TS. Nguyễn Đức Độ cho rằng trong năm 2024 có nhiều nhân tố hỗ trợ cho việc kiểm soát lạm phát.
Nói về CPI năm 2023, PGS. TS Nguyễn Bá Minh đánh giá mức tăng 3,25% thấp hơn nhiều so với mục tiêu Quốc hội đặt ra là 4-4,5%.
Nguyên nhân chủ yếu là do tổng cầu nền kinh tế yếu. Trong bối cảnh kinh tế các nước lớn thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt để kiềm chế lạm phát khiến nền kinh tế tăng trưởng chậm lại, khiến cho một số mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam đều giảm. Vì vậy, ngay từ đầu năm 2023, Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành đã đưa ra nhiều giải pháp để kích cầu tăng trưởng kinh tế, đơn cử như chính sách tiền tệ thực hiện giảm lãi suất liên tục.
“Có thể nói rằng chưa bao giờ lãi suất ngân hàng lại giảm đến như vậy, thấp nhất trong vòng 20 năm qua. Điều này cho thấy nền kinh tế hấp thụ kém, nhiều doanh nghiệp nhất là trong lĩnh vực sản xuất, bán lẻ không có nhu cầu vay nên cung tiền thừa.
Cùng với đó là chính sách tài khóa với việc giảm thuế GTGT 2%, giảm 50% thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu và 6 tháng cuối năm có 36 loại phí giảm tới 50% để kích thích tăng trưởng. Mặc dù nửa cuối năm, CPI có tăng trở lại nhưng lại chủ yếu do điều chỉnh một số mặt hàng như dịch vụ y tế, giáo dục. Đây là nguyên nhân khiến cho CPI cả năm 2023 tăng trưởng thấp, chỉ ở mức 3,2%”, PGS.TS Nguyễn Bá Minh chia sẻ.
