Chủ tịch Powell: Fed sẽ sớm bắt đầu mở rộng bảng cân đối kế toán

Chủ tịch Fed cho biết chi tiết về kế hoạch tăng nắm giữ chứng khoán sẽ được đưa ra trong vài ngày tới, trong đó bao gồm cả việc mua trái phiếu Chính phủ Mỹ.

Tuy nhiên, ông Powell nhấn mạnh  không nên nhầm lẫn biện pháp này với chương trình nới lỏng định lượng (QE) đã thực hiện trong suốt và sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 - 2009.  "Đây không phải là QE", ông nói trong phiên hỏi đáp sau khi phát biểu.

Chủ tịch Fed Jerome Powell (Nguồn: CNBC)

Về chính sách tiền tệ, ông và các đồng nghiệp tại Fed vẫn thấy nền kinh tế Mỹ đang mạnh nhưng dễ bị tác động bởi những cú sốc, nhất là đà giảm tốc toàn cầu, thương mại và địa chính trị như Brexit. Fed cam kết hỗ trợ cho đà hồi phục của nền kinh tế, nhưng vẫn dựa trên dữ liệu để ra quyết định chính sách và không đưa ra lộ trình thiết lập sẵn về giảm lãi suất.

Trong năm 2019, Fed đã giảm lãi suất 2 lần trong năm 2019 và được dự báo sẽ giảm lãi suất lần thứ ba trong tháng này.

Thời điểm mở rộng bảng cân đối kế toán đã gần kề

Về vấn đề bảng cân đối kế toán, thị trường cho vay qua đêm bỗng rối loạn trong vài tuần trước, một phần là do những giới hạn về nguồn vốn khi các công ty lũ lượt rút tiền để thanh toán thuế và Bộ Tài chính Mỹ giải quyết vụ đấu giá trái phiếu.

Việc thiếu vốn đã khiến lãi suất repo tăng vọt lên đến 10% và lãi suất quỹ Fed (Fed Fund rate) cũng vượt phạm vi mục tiêu khoảng 5 điểm cơ bản.

Sau đó, Fed đã và đang thực hiện các nghiệp vụ tạm thời, trong đó cung cấp tiền mặt để đối lấy các tài sản cực kì an toàn. 

Ông Powell cho biết Fed sắp thực hiện các nghiệp vụ có tính lâu dài hơn để đảm bảo hệ thống có đủ dự trữ và kiểm soát các sự kiện gây biến động trên thị trường.

"Tình trạng biến động có thể làm giảm độ hiệu quả của việc triển khai chính sách tiền tệ và chúng tôi đang giải quyết nó", ông Powell cho biết trong những nhận định đã chuẩn bị từ trước. "Thật vậy, những đồng nghiệp và tôi sẽ sớm thông báo về các biện pháp để tăng nguồn dự trữ theo thời gian".

Các quan chức Fed đã và đang suy nghĩ về một mức dự trữ hợp lí. Lượng tiền mặt mà các ngân hàng gửi tại Fed đã giảm từ mức đỉnh 2,8 nghìn tỉ USD (tháng 9/2014) xuống còn 1,5 nghìn tỉ USD khi Fed chấm dứt chương trình cung cấp thanh khoản. 

Sau ba vòng nới lỏng định lượng, số dư trên bảng cân đối kế toán đã lên đến 4,5 nghìn tỉ trước khi Fed bắt đầu thắt chặt lại.

Tổng thống Mỹ Donald Trump kịch liệt chỉ trích quá trình giảm bớt số dư trên bảng cân đối kế toán, gọi đây là "thắt chặt định lượng" và cho rằng chính quá trình này đã kìm hãm tăng trưởng kinh tế Mỹ.

"Như chúng tôi cho biết trong tuyên bố tháng 3/2019 về quá trình bình thường hóa bảng cân đối kế toán, tại một số thời điểm, chúng tôi sẽ bắt đầu gia tăng tỉ trọng chứng khoán để duy trì mức dự trữ hợp lí", ông nói. "Đã sắp đến lúc hành động".

Mặc dù không đề cập cụ thể đến cách triển khai của Fed, nhưng ông khẳng định  rằng chương trình này không giống với ba vòng QE trước. Thay vào đó, đây là một qui trình nối tiếp những nghiệp vụ tương tự với những gì Fed đã thực hiện trước cuộc khủng hoảng năm 2008.

Cả chính sách lãi suất và cách thức điều chỉnh bảng cân đối kế toán đều được đưa ra sau nhận định của ông Powell về những "thay đổi sâu rộng trong nền kinh tế" và những thách thức mà họ đang phải đối mặt. 

Cụ thể hơn, ông tách thách thức thành 3 câu hỏi: Đà tăng của giá gas ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế, liệu năng suất lao động đã được đo lường đầy đủ hay chưa và liệu thị trường lao động có đang quá thắt chặt.  

Đà tăng của giá gas có thể chỉ có tác động nhẹ, ông Powell cho biết. Các biện pháp đo lường năng suất hiện tại có thể chưa đầy đủ vì yếu tố công nghệ và thị trường lao động có thể tăng trưởng chậm hơn những gì thể hiện trong dữ liệu. Tuy vậy, thị trường lao động vẫn tăng trưởng đủ nhanh để "chào đón" những người vừa mới gia nhập vào lực lượng lao động.

Leslie Falconio, Chiến lược gia cấp cao tại UBS Global Wealth Management, cho biết: "Chúng tôi chẳng ngạc nhiên khi Fed muốn mở rộng bảng cân đối kế toán, mặc dù họ vẫn chưa đưa ra con số cụ thể. 

Quan trọng là thị trường không nên xem đây là một đơt QE mới. Nếu họ nhảy vào và đưa ra gói nới lỏng định lượng tại giai đoạn này, mọi người chắc chắn sẽ xem xét kĩ quá trình này về phương diện tác động về lạm phát. Thị trường trái phiếu và cổ phiếu vẫn đang có thành tích tốt".