Lo ngại những tác động tiêu cực đến môi trường, chính quyền tỉnh Tiền Giang đã thu hồi giấy phép đầu tư Dự án Nhà máy giấy Đại Dương (Đài Loan). Câu hỏi đặt ra là tới đây, các dự án sản xuất trong lĩnh vực này có được tiếp tục cấp phép?

Hàng trăm hecta đất lâm nghiệp đã được Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Mai (Công ty Tân Mai) nhận để trồng rừng nguyên liệu giấy. Thế nhưng, sau hơn 15 năm, nhiều diện tích đã bị lấn chiếm, sang nhượng trái phép hoặc cho thuê để trồng dâu tằm và một số loại cây nông nghiệp khác.

Ngày 3/11, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố và lệnh bắt tạm giam đối với hai bị can gồm Đoàn Văn Phúc, nguyên Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bến Tre và Trương Văn Em, Chi cục Trưởng Chi cục bảo vệ môi trường Bến Tre về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Nhìn nhận về những lỗ hổng trong quản lí phế liệu nhập khẩu, Bộ trưởng Trần Hồng Hà chỉ ra rằng các cơ quan chức năng vẫn chưa kiểm soát được hàng hóa trước khi đi vào lãnh thổ Việt Nam. Hiện nay vẫn chưa có cơ chế để cơ quan gác cổng phối hợp với cơ quan quản lí để kiểm soát phế liệu trước khi vào Việt Nam.

70% sản lượng giấy của Việt Nam được sản xuất từ giấy phế liệu. Tuy nhiên, nhiều nhóm phế liệu giấy như giấy hỗn hợp – vốn là nguyên liệu quan trọng để sản xuất giấy bao bì có nguy cơ bị loại khỏi danh mục được phép nhập khẩu trong tương lai gần.

Thị trường hàng hóa hôm nay nổi bật với thông tin Quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi Việt Nam nhận định nếu giữ giá heo trên 50.000 đồng/kg có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro. Xuất khẩu nhiều loại rau quả đang gặp khó khăn.

Hiện nay, nguồn cung giấy phế liệu trong nước không thể đáp ứng được nhu cầu sản xuất của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc nhập khẩu nguyên liệu này vẫn còn gặp nhiều thách thức về mặt quản lý, đặt ra bài toán được - mất giữa sản xuất và môi trường.

70% sản lượng giấy của Việt Nam sản xuất từ nguyên liệu là giấy phế liệu; trong đó chỉ gần 40% được thu gom trong nước, còn lại phải nhập khẩu.

Dự kiến nhu cầu giấy của Việt Nam trong thời gian tới có mức tăng trưởng từ 8-10%/năm, đóng góp khoảng 1,5% giá trị GDP, đạt kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt trên 1 tỷ USD với tiềm năng phát triển rất lớn.

Sau khi tăng nóng hơn 20%, giá các loại giấy tiếp tục tăng thêm từ 500.000 - 1 triệu đồng/tấn... riêng giấy in báo tăng đến 40%. Cơn bão giá ấy diễn ra trong khi “đống rác” 3.000 tỉ có tên là Nhà máy bột giấy Phương Nam bán không ai mua dù với giá đồng nát sắt vụn.

Mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa ký Chỉ thị về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất.

Thủ tướng đã giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Công an, chính quyền một số tỉnh thanh tra các lô hàng phế liệu nhập khẩu vào Việt Nam sau đó đánh giá chính xác, báo cáo lại. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng chỉ đạo các Bộ ngành liên quan xem xét lại việc "thương mại hóa" giấy phép nhập khẩu phế liệu.

Nhiều địa phương quyết liệt “nói không” với dự án nguy cơ ô nhiễm, cho dù dự án có vốn đầu tư lên tới hàng trăm triệu đô la, hứa hẹn nộp ngân sách trăm tỷ. Nhưng các doanh nghiệp, và cả lãnh đạo ngành có dự án thuộc diện bị “ghẻ lạnh” kiểu vậy, lại tỏ ý không hài lòng.

Đầu tư sản xuất bột giấy để xuất khẩu từ giấy phế liệu nhập khẩu không chỉ gây khó khăn cho ngành giấy nội địa mà còn tiềm ẩn nguy cơ về môi trường nếu không định hướng kịp thời.

Hiện tại có 86 công ty đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu để sản xuất trong đó có Công ty TNHH thép Tung Ho Việt Nam, Công ty TNHH xưởng giấy Chánh Dương, Công ty cổ phần thép Hoà Phát, Công ty TNHH thép đặc biệt SHENGLI Việt Nam…