Chính phủ đề xuất sở hữu chung cư có thời hạn

Chính phủ vừa có tờ trình dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tại tờ trình dự thảo, Chính phủ đưa ra một phương án là sở hữu nhà chung cư có thời hạn. 

Cụ thể, theo tờ trình, Luật Nhà ở 2014 đã có quy định cụ thể về thời hạn sử dụng nhà chung cư, hết thời hạn sử dụng mà không còn đủ điều kiện an toàn thì phải phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại. Tuy nhiên, thời gian quan việc phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư tại các địa phương còn chậm, gặp nhiều khó khăn.

Các chủ sở hữu đều cho rằng quyền sở hữu nhà chung cư là vĩnh viễn do đó họ không thực hiện di dời, phá dỡ nhà chung cư, ngay cả khi chung cư không còn đủ điều kiện an toàn.

"Cần thiết phải bổ sung quy định cụ thể về xác lập, chấm dứt quyền sở hữu nhà chung cư trong trường hợp nhà chung cư không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn cho người sử dụng và quy định cụ thể quyền, trách nhiệm của chủ sở hữu nhà chung cư khi chấm dứt quyền sở hữu để phá dỡ, xây dựng lại nhà chung cư", tờ trình Chính phủ nêu.

Theo dự thảo, thời hạn sử dụng nhà chung cư được xác định theo hồ sơ thiết kế và thời gian sử dụng thực tế do cơ quan có thẩm quyền thẩm định, ra kết luận. Chủ sở hữu sẽ phải chấm dứt quyền sở hữu khi nhà chung cư thuộc diện bị phá dỡ. Họ được tiếp tục sử dụng phần diện tích đất có nhà chung cư, nhưng phải nộp kinh phí xây dựng khu mới.

Cũng tại dự thảo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân, tổ chức ngước ngoài được quyền sở hữu nhà tại Việt Nam.

Theo Chính phủ, Luật Đất đai hiện không cho phép người Việt định cư ở nước ngoài được nhận chuyển quyền sử dụng đất ngoài dự án để xây nhà ở, cũng như không quy định cá nhân, tổ chức nước ngoài thuộc đối tượng sử dụng đất.

Trong khi, pháp luật nhà ở, kinh doanh bất động sản lại cho phép cá nhân, tổ chức nước ngoài mua và sở hữu nhà gắn liền với đất. Mâu thuẫn giữa các luật khiến việc công nhận quyền sở hữu nhà của người nước ngoài tại Việt Nam khó khăn.

Do đó, tại dự thảo trình lần này đề xuất, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà thông qua hình thức đầu tư xây dựng nhà ở trên diện tích đất được thừa kế, tặng cho, mượn, thuê hoặc nhận chuyển nhượng theo quy định; mua, thuê nhà ở thương mại; mua nhận tặng cho, nhận đổi, thừa kế,…

Tổ chức cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị có nhà ở, trừ các dự án trong khu vực cần đảm bảo an ninh, quốc phòng.

Dự thảo quy định tổ chức, cá nhân nước ngoài khi được sở hữu nhà ở, thì chỉ được mua, thuê mua, nhận tặng cho, thừa kế và sở hữu không quá 30% số lượng căn hộ trong một tòa chung cư.

Trường hợp nhà ở riêng lẻ gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề tại khu vực có số dân tương đương một đơn vị hành chính cấp phường, tổ chức, cá nhân người nước ngoài chỉ được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu không quá 250 căn nhà.

Thời hạn sở hữu nhà với người nước ngoài không quá 50 năm và được gia hạn nếu có nhu cầu với trường hợp mua bán, thuê mua, tặng cho, nhận thừa kế.

Dự kiến, ngày 17/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, thảo luận dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) tại phiên họp thứ 21.