Câu chuyện về khẩu trang y tế: Khi lợi thế bỗng trở thành bất lợi vì dịch virus corona

Thương nhân Trung Quốc chạy đôn chạy đáo gom khẩu trang ở nước ngoài

Kể từ đầu tháng 2, Kent Cai Mingdong - một người dân đến từ thành phố Ninh Ba ở miền đông Trung Quốc, đã lùng sục khắp các nhà thuốc địa phương ở Indonesia, gom nhiều khẩu trang y tế hết mức có thể để gửi về cho đội ngũ chuyên gia và nhân viên y tế tuyến đầu ở quê nhà.

Theo South China Morning Post (SCMP), tình trạng thiếu thiết bị bảo vệ nghiêm trọng ở Trung Quốc đang gây khó khăn thêm cho cuộc chiến chống lại sự bùng phát của dịch virus corona (covid-19).

Cho đến nay, ông Cai đã đi qua hơn 15 thành phố và mua được ít nhất 200.000 khẩu trang y tế, một phần trong số này đã được ông giao cho các khách du lịch Trung Quốc mà ông gặp tại một số sân bay lớn ở Indonesia để mang về quê nhà.

Ông Cai sắp xếp bạn bè trên khắp Trung Quốc nhận khẩu trang y tế ở bất kì thành phố nào mà những khách du lịch trên quay về.

"Tôi nghĩ với dân số đông, Indonesia sẽ có một lượng lớn công nhân lành nghề và do đó, họ sẽ dự trữ một lượng lớn khẩu trang y tế", ông Cai, chủ công ty nghiên cứu giáo dục và phát trực tuyến Zhejiang Newway Cultural Development, cho hay từ Indonesia.

"Việc tranh giành khẩu trang y tế chỉ diễn ra sau này, nghĩa là khi tôi mới đến Indonesia vào ngày 1/2, tôi vẫn còn cơ hội gom khẩu trang. Chúng tôi đi từ nhà thuốc này đến nhà thuốc khác, tuy hơi tốn sức nhưng hiệu quả.

Sẽ thật lãng phí thời gian nếu tôi ở lại Ninh Ba suốt 13 ngày qua. Ít ra ở Indonesia, tôi có thể làm gì đó và góp sức để cải thiện tình hình dịch bệnh ở quê nhà", ông Cai chia sẻ.

Thời dịch virus corona: Lợi thế trở thành bất lợi

Ưu thế của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu nhờ giá cả cạnh tranh đã gây hại cho nước này ngay lúc họ đang trong hoàn cảnh khó khăn nhất.

Hoạt động sản xuất khẩu trang y tế chính là khía cạnh được nhắc đến ở trường hợp hiện tại. Khi mà dịch virus corona lan rộng trên khắp Trung Quốc cũng như trên toàn thế giới, tình trạng thiếu hụt thiết bị bảo vệ này lại càng căng thẳng hơn.

Nhu cầu khẩu trang y tế đã tăng mạnh trong vài tuần gần đây, không chỉ làm cạn kiệt kho dự trữ của Trung Quốc mà còn khiến các kệ hàng từ Bangkok đến Boston trống trơn. Ở nhiều thành phố của Trung Quốc, người dân bắt buộc phải đeo khẩu trang ở các khu vực công cộng.

Trung Quốc, chiếm khoảng 50% sản lượng khẩu trang y tế của thế giới, đang tìm kiếm nguồn cung dư thừa ở nước ngoài thông qua các kênh ngoại giao chính thức cũng như qua những khách mua hàng như ông Cai.

Tuy nhiên, đội ngũ y bác sĩ ở Trung Quốc, trong đó có cả tâm dịch Vũ Hán, vẫn phải đối mặt với trình trạng thiếu hụt nguồn cung, đặc biệt là loại khẩu trang N95 có khả năng bảo vệ tốt hơn.

Virus corona được cho là lây lan chủ yếu qua các giọt nước bắn ra khi ho, hắt hơi cũng như tiếp xúc với bề mặt đã nhiễm virus.

Theo cập nhật mới nhất từ Bộ Y tế Việt Nam, tính đến 11h (giờ Việt Nam) ngày 17/2, ngoài Trung Quốc đã có 28 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận các ca nhiễm virus covid-19. Số trường hợp xác nhận nhiễm bệnh trên toàn thế giới hiện là 71.332 và số ca tử vong là 1.775.

Trước diễn biến dịch virus corona như trên, khẩu trang y tế - một sản phẩm bình thường, không đòi hỏi công nghệ phức tạp hay vật liệu quí hiếm nào, đã trở thành một mặt hàng được tìm kiếm nhiều ở Trung Quốc.

Sau làn sóng khiếu nại của người dân trong nước, chính quyền Bắc Kinh đã đột ngột chuyển trách nhiệm quản lí nguồn cung khẩu trang y tế tại Trung Quốc từ Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT) sang Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia (NDRC) - cơ quan hoạch định kinh tế quyền lực của nước này.

Theo SCMP, hiện chưa có ước tính chính thức nào về mức chêch lệch nguồn cung khẩu trang y tế, nhưng rõ ràng nhu cầu sẽ tiếp tục vượt quá khả năng sản xuất của Trung Quốc trong vài tuần tới.

Trên khắp Trung Quốc, chính quyền địa phương đã yêu cầu doanh nghiệp mua đủ khẩu trang y tế cho nhân viên của họ như một điều kiện tiên quyết để bắt đầu sản xuất trở lại.

Theo ông Cong Liang - một quan chức của ủy ban NDRC, các nhà sản xuất khẩu trang y tế Trung Quốc hiện đang hoạt động với 76% công suất, tức nếu dựa theo sản lượng 20 triệu chiếc/ngày mà ngành này từng báo cáo thì hiện tại các nhà máy sản xuất khẩu trang y tế ở đất nước tỉ dân cho ra được khoảng 15,2 triệu chiếc/ngày.

Tuy nhiên, nhu cầu khẩu trang y tế của Trung Quốc trong dịch virus corona được ước tính nằm trong khoảng 50 - 60 triệu đơn vị/ngày.

Trung Quốc cũng chỉ có thể sản xuất khoảng 200.000 khẩu trang N95/ngày vì chúng đòi hỏi công nghệ và vật liệu phức tạp hơn.

Để giải quyết tình trạng thiếu hụt, chính phủ Trung Quốc đã áp dụng một phần chiến lược phân phối khẩu trang theo thời chiến để đảm bảo đội ngũ nhân viên y tế có đủ trang bị bảo vệ.

Nhà cung ứng từng điêu đứng vì khẩu trang giá rẻ của Trung Quốc có cơ hội "lật ngược thế cờ"

Dù năng lực sản xuất khẩu trang y tế của Trung Quốc đứng đầu cả thế giới, vấn đề thiếu hụt nguồn cung đã lan ra cả địa cầu.

"Trong nhiều năm qua, tôi đã dự đoán rằng nếu Trung Quốc rơi vào thế khó vì dịch bệnh, các nước khác sẽ gặp rắc rối to vì Trung Quốc sở hữu nguồn cung ứng khẩu trang y tế của cả thế giới", ông Mike Bowen, nhà đồng sáng lập kiêm Phó Chủ tịch hãng sản xuất khẩu trang Prestige Ameritech, cho hay.

Ông Bowen lí giải: "Giá thành phẩm của Trung Quốc rẻ đến mức thế giới phải tìm đến Trung Quốc để sản xuất. Tuy nhiên, chưa ai nghĩ đến việc thu mua khẩu trang y tế ở đâu nếu dịch bệnh bùng phát ở Trung Quốc".

Phó Chủ tịch Bowen cho biết Prestige Ameritech (có trụ sở ở Texas) từng sản xuất khoảng 87% lượng khẩu trang dành cho thị trường Mỹ vào những năm 1990.

Tuy nhiên sau đó nguồn cung rẻ hơn từ Trung Quốc đã tấn công thị trường Mỹ. Hiện tại, khẩu trang Trung Quốc đã chiếm khoảng 50% tổng nguồn cung tại nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Còn lúc này, trong một diễn biến hết sức bất ngờ, Prestige Ameritech đã lần đầu tiên xuất khẩu trang y tế đến Trung Quốc - khoảng 1 triệu chiếc trong hai tuần qua. Ông Bowen cho biết thêm ông đang thảo luận với các quan chức Hong Kong về việc cung ứng khẩu trang và tấm che mặt đến đặc khu hành chính này.

Trung Quốc, đất nước sản xuất 5 tỉ khẩu trang y tế vào năm ngoái, đã bắt đầu tăng nhập khẩu hàng hóa từ khắp nơi trên thế giới.

Tuần trước, chính phủ Indonesia cho hay Trung Quốc đã đặt hàng "một lượng lớn" khẩu trang, tương đương sản lượng mà nước này sản xuất được trong ba tháng.

Nhu cầu tăng cao và yêu cầu về sức khỏe của chính phủ Trung Quốc đã khiến nhiều công ty bắt đầu sản xuất khẩu trang y tế. Foxconn, nhà lắp ráp thiết bị điện tử theo hợp đồng lớn nhất thế giới, đã bắt đầu làm khẩu trang cho nhân viên và đặt mục tiêu sản xuất khoảng 2 triệu chiếc/ngày vào cuối tháng 2.

Công ty may mặc Hongdou Group và liên minh chế tạo ô tô SAIC-GM-Wuling cũng đã bắt đầu sản xuất khẩu trang y tế của riêng họ.