Câu chuyện kiểm soát chuỗi cung ứng trong bán lẻ và bài toán cắt lỗ cho Bách Hoá Xanh

3 tháng trước, trong cuộc gặp gỡ nhà đầu tư, nói về nguyên nhân doanh thu chuỗi Bách Hoá Xanh có dấu hiệu giảm tốc và doanh thu trên mỗi cửa hàng gần như đứng yên, ông Trần Kinh Doanh, CEO CTCP Đầu tư Thế Giới Di Động (mã: MWG), cho biết công ty gặp một số trục trặc ở khâu kiểm soát cung ứng hàng hoá.

"Hoạt động mua hàng và phân phối tới các cửa hàng Bách Hoá Xanh không được tốt. Do đó, chúng tôi đang nỗ lực để đào sâu việc này, kiểm soát chặt chẽ, cung ứng đầy đủ và hợp lý cho cửa hàng. Chúng tôi sẽ kiểm soát nó chắc chắn, sự việc này tôi nghĩ sẽ kết thúc trong vòng 1-2 tháng tới", ông Doanh thông tin.

Gặp khó trong khâu kiểm soát chuỗi cung ứng

Mới đây, khâu kiểm soát chuỗi cung ứng hàng hoá lại được nhắc đến trong câu chuyện Bách Hoá Xanh tăng giá một số mặt hàng ngay trong tâm dịch TP HCM. 

Nói chuyện với cơ quan quản lý thị trường, ông Doanh xác nhận có việc tăng giá bán hàng hoá nhưng là do các điều kiện mua hàng bình thường đã bị xé bỏ trong dịch và áp lực phải đảm bảo cung ứng đủ lượng hàng hoá thiết yếu cho người dân.

"Trong điều kiện bình thường, việc mua hàng hoá rất thuận lợi. Ví dụ người bán rau cho Bách Hoá Xanh phải làm đúng quy cách như này, rồi họ chở đến kho, đúng giờ đó chúng tôi nhận hàng và đưa về các kho của mình.

Nhưng trong điều kiện này, không chỉ là việc người bán tăng giá mà nói thẳng thắn luôn là bình thường 8h họ đến nhưng bây giờ họ có trễ hơn hai tiếng đồng hồ cũng phải nán lại để đợi họ. Ngày hôm qua họ nói tôi sẽ giao cho anh 10 tấn rau nhưng họ không có xe tải, thì mình phải lùng xe tải xuống để thu mua", ông Doanh trần tình.

Trước đó, gần 200 siêu thị Bách Hoá Xanh khu vực Cần Thơ, Đồng Tháp, Kiên Giang và An Giang cũng ngấp nghé nguy cơ thiếu hàng hoá khi đoàn xe trở hàng của các nhà cung cấp bị kẹt tại cửa ngõ vào TP Cần Thơ.

Trong văn bản gửi báo chí, đơn vị sở hữu chuỗi Bách Hoá Xanh là CTCP Đầu tư Thế Giới Di Động cũng khẳng định sẽ không thể bảo đảm 100% việc giữ giá bán như trước đợt dịch đối với một số mặt hàng tươi sống.

Trong đó, một yếu tố được nhắc tới là phía nhà cung cấp tăng giá hàng hoá do tăng chi phí vận chuyển, phí nhân công, tài xế, hư hỏng do kéo dài thời gian lưu thông. Rõ ràng, nguồn cung Bách Hoá Xanh đang phụ thuộc rất nhiều vào bên thứ ba và không kiểm soát được.

Ông Trần Kinh Doanh khẳng định việc tăng doanh thu từ tối ưu diện tích cửa hàng cũng sẽ không có nghĩa lý gì nếu nguồn hàng không được đưa đến một cách đầy đủ và kiểm soát chặt chẽ. Do đó, ưu tiên số một của Bách Hoá Xanh đó là sắp xếp lại công tác mua hàng, tiến sâu hơn vào chuỗi cung ứng logistics, củng cố hoạt động này.

Vậy nhưng, dịch bệnh bùng phát quá nhanh, và có lẽ đã khiến Bách Hoá Xanh chưa kịp tối ưu nguồn cung như kế hoạch đã bị cuốn vào vòng xoáy mới.

Áp lực hoà vốn EBITDA ngay trong cuối năm 2021

Trong cuộc gặp gỡ khác với các nhà đầu tư hồi đầu năm nay, ông Trần Kinh Doanh cho biết Bách Hoá Xanh đặt mục tiêu hoà vốn EBITDA ngay trong cuối năm 2021.

Một trong hai động lực chính để cải thiện lãi gộp của Bách Hoá Xanh được vị CEO nhắc tới cũng là đạt được thoả thuận tốt hơn với các nhà cung cấp. Ông Doanh nói rằng Bách Hoá Xanh đã mang lại tăng trưởng doanh thu rất cao cho các nhà cung cấp.

Đơn cử năm 2020, một nhà cung cấp A nào đó đã ghi nhận sản lượng tăng từ 2 đến 2,5 lần khi Bách Hoá Xanh tiêu thụ sản phẩm cho họ. "Trên thị trường, không có nhà bán lẻ nào làm được điều này", ông Doanh khẳng định.

Do đó, ông Trần Kinh Doanh tự tin sẽ dễ dàng đạt được những thoả thuận tốt hơn đối với các nhà cung cấp. Thứ hai đó là Bách Hoá Xanh có kế hoạch phát triển các nhóm ngành hàng với thương hiêu của riêng mình.

Hiện tại, trong khoảng 3.000 - 3.500 mặt hàng bày bán ở Bách Hoá Xanh, nhóm sản phẩm riêng đã lên 500 - 600 sản phẩm. Doanh nghiệp có kế hoạch phát triển lên 1.000 mã hàng trong năm nay. Điều này cũng sẽ góp phần cải thiện biên lợi nhuận gộp.

Năm 2021, ông Doanh kỳ vọng lãi gộp chuỗi Bách Hoá Xanh gia tăng thấp nhất thêm 2% nữa và đó là "số ít". Năm 2020, chuỗi này ghi nhận lãi gộp ở mức 25%, như vậy, nếu theo ông Doanh tối thiểu lãi gộp Bách Hoá Xanh năm nay sẽ ở mức khoảng 27%.

Trước câu hỏi của nhà đầu tư về việc sau giai đoạn này Bách Hoá Xanh có tiếp tục tăng trưởng nữa hay không, CEO Thế Giới Di Động khẳng định vẫn có thể bởi quy mô thị trường còn có thể lớn hơn 2-3 lần nữa và "mình chưa nhìn thấy điểm dừng cho lĩnh vực kinh doanh này".

Về báo cáo của VDSC, công ty chứng khoán này ước tính doanh thu chuỗi Bách Hoá Xanh năm 2021 tăng 56,7% lên 33.300 tỷ đồng, chiếm 26% tổng doanh thu MWG, chủ yếu được thúc đẩy bởi nhóm cửa hàng Bách Hoá Xanh 5 tỷ đồng. Lỗ sau thuế dự kiến của chuỗi 1.200 tỷ đồng, so với mức lỗ ước tính 1.900 tỷ đồng năm 2020.