Câu chuyện đằng sau Telegram, một trong những ứng dụng nhắn tin bảo mật và phổ biến nhất thế giới
Năm 2013, tờ Reuters có đăng tải một bài viết với tiêu đề: "Mark Zuckerberg của Nga ra mắt Telegram, một ứng dụng nhắn tin tức thời". Thời điểm đó, Telegram là một cái tên khá lạ lẫm với người dùng công nghệ khi trên thị trường còn hàng tá các ứng dụng nhắn tin khác nổi tiếng hơn.
Người đứng đằng sau Telegram được nhắc đến là Pavel Durov, người được ví như Mark Zuckerberg của Nga. Cả Zuckerberg lẫn Durov đều có nhiều điểm chung (cùng sinh năm 1984). Mark sáng lập Facebook năm 20 tuổi, còn Pavel cũng cùng anh trai Nikolai cho ra mắt Vkontakte (sau này được biết đến với cái tên Vk) ở độ tuổi 22.
Facebook hiện là mạng xã hội lớn nhất thế giới thì Vk cũng là mạng xã hội hàng đầu tại Nga.
Khác với người anh Nikolai (sinh năm 1984) có thiên hướng làm các công tác về kĩ thuật, Pavel Durov lại có sự nhạy bén về kinh doanh. Tuổi thơ Pavel từng học tập tại Turin (Italy) trước khi trở về Nga vào năm 2001.
Năm 2012, Mail.ru đề nghị mua lại VK, đáp lại, Pavel đã đăng bức ảnh giơ ngón tay giữa để chứng tỏ anh từ chối thẳng thừng. Tuy nhiên mọi nỗ lực của người em nhà Durov đã dừng lại khi Mail.ru thâu tóm toàn bộ cổ phần của công ty vào năm 2014.
Cú "áp phe"của Mail.ru cũng kết thúc những tranh cãi xung quanh quyền sở hữu của Vk. Hai anh em nhà Durov sau đó đã bị trục xuất khỏi Nga.
Không chấp nhận hiện thực phũ phàng, họ tiếp tục nung nấu ý định khởi nghiệp lần nữa, lần này Nikolai Durov đã tạo ra giao thức MTProto làm nền tảng để nhắn tin
Đây là được giới thiệu là phần mềm nhắn tin tức thời miễn phí mã nguồn mở, chạy trên nhiều nền tảng hệ điều hành, lưu trữ dữ liệu hội thoại trên đám mây. Ngoài các phiên bản ứng dụng cài đặt trên Android, iOS, Windows, MacOS, Linux, Telegram còn có hai phiên bản trên nền web là webK và webZ.
Sau khi thành lập, những thông tin về Telegram và nhóm sáng lập vẫn tương đối mù mờ. Một bài viết trên New York Times vào tháng 10/2014 tiết lộ Telegram không công bố địa chi văn phòng hoạt động với lý do bảo mật và "bảo vệ người dùng khỏi các yêu cầu dữ liệu của chính phủ". Tới tháng 12/2015, Financial Times cho biết nhóm sáng lập và điều hành Telegram đã phải di chuyển liên tục giữa các quốc gia khác nhau và Bloomberg năm 2017 lại tin rằng nhóm điều hành Telegram đã đặt trụ sở tại UAE vào thời điểm đó.
Nhà sáng lập Telegram Pavel Durov. (Ảnh: Reuters).
Telegram nổi tiếng và đượcg giới thiệu là ứng dụng nhắn tin có độ bảo mật cao. Tính năng "trò chuyện bí mật" làm nên tên tuổi cho nó. Tin nhắn cũng có thể được gửi bằng mã hóa giữa những người trong cuộc trò chuyện bí mật.
Không giống như các tin nhắn bình thường khác được lưu trên đám mây của máy chủ Telegram, được tải về trên tất cả các thiết bị đăng nhập tài khoản đó; các tin nhắn bí mật chỉ có thể được truy cập trên thiết bị mà cuộc trò chuyện bí mật được bắt đầu và thiết bị chấp nhận cuộc trò chuyện bí mật đó. Về nguyên tắc, các tin nhắn trong các cuộc trò chuyện bí mật có thể bị xóa bất kỳ lúc nào và có thể tự hủy tùy ý.
Các cuộc trò chuyện bí mật phải được bắt đầu và chấp nhận thông qua một lời mời, chứa một mã khóa và thay đổi liên tục.
Dẫu vậy, Telegram cũng vướng vào không ít các scandal liên quan đến vấn đề bảo mật. Một thông tin độc quyền được chia sẻ trên Reuters năm 2016 cho biết các tin tặc Iran đã xâm nhập hệ thống và xác định được 15 triệu số điện thoại của người dùng Telegram ở đất nước này.
Vào ngày 9 tháng 6 năm 2019, các tin nhắn Telegram về cuộc trao đổi giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp Brazil với cựu thẩm phán và các công tố viên liên bang bị rò rỉ. Telegram cho rằng đó là do máy người dùng có phần mềm độc hại hoặc họ không sử dụng xác minh hai bước.
Hiện tại theo ghi nhận của chúng tôi, nhiều hội nhóm Telegram với nội dung khiêu dâm đang xuất hiện ngày một nhiều hơn tại Việt Nam.
Vào năm 2018, Apple đã tiến hành chặn các bản cập nhật của ứng dụng này trên iOS. Trong khi đó, chính Nga cũng đã chặn Telegram trong vài năm trước khi bỏ lệnh cấm vào năm 2020.
Tính tới tháng 8/2021, Telegram đã vượt mốc 500 triệu lượt tải xuống tính riêng trên Google Play. Điều này một phần đã giúp nhà sáng lập Pavel Durov trở thành một trong những tỷ phú giàu nhất thế giới.
Thông tin cập nhật từ Forbes cho biết năm 2021, khối tài sản của cậu em nhà Durov là 17,2 tỷ USD, xếp thứ 112 trong số các tỷ phú thế giới.
