'Bộ, ngành nhận trụ sở làm việc mới cần bàn giao lại trụ sở cũ trong 6 tháng'

Đại biểu Trần Văn Minh (Quảng Ninh) bày tỏ một số băn khoăn về các vấn đề liên quan tới việc đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của cơ quan nhà nước quy định ở Điều 31.

Ông Minh cho hay: “Về nội dung này ở kỳ họp trước tôi có trao đổi và Ủy ban thường vụ Quốc hội có báo cáo giải trình tiếp thu, trong đó có đánh giá cao về mô hình trụ sở làm việc tập trung. Tuy nhiên hiện nay, mô hình trụ sở làm việc phân tán đang phổ biến nên cần có lộ trình cụ thể và chưa quy định ngay trong luật bắt buộc phải thực hiện mô hình trụ sở làm việc tập trung. Tôi tán thành nội dung giải trình tiếp thu này.

Tuy nhiên, nhìn vào dự thảo luật với cách thiết kế như trong Điều 31, Khoản 2 có đề cập 2 mô hình trụ sở làm việc và Khoản 3 thì có chi tiết về khu hành chính tập trung. Nhưng kết cấu ở Khoản 3 này, mô hình này chỉ được thực hiện khi đáp ứng các điều kiện được quy định ở Điểm a, b, c. Việc đáp ứng các điều kiện này là cần thiết nhưng cách thiết kế dự thảo luật như vậy thì vô hình trung mô hình trụ sở làm việc tập trung lại bị hạn chế và không phải mô hình hướng đến trong tương lai do có nhiều ưu điểm như trong báo cáo giải trình tiếp thu đã đánh giá.

Tôi đề nghị nghiên cứu, bổ sung trong Khoản 3 hoặc dành hẳn một khoản trong Điều 31, hoặc bổ sung vào Điều 6 về chính sách quản lý, sử dụng tài sản công. Nội dung là nhà nước có chính sách phát triển khu hành chính tập trung để mô hình tiên tiến này sớm trở thành hiện thực một cách tích cực trong tương lai”.

Trung tâm Hành chính tập trung Đà Nẵng.

Cùng quan điểm với đại biểu Trần Văn Minh, đại biểu Ngọ Duy Hiểu (TP Hà Nội) cho rằng, đây là vấn đề cần quan tâm đặc biệt trong dự thảo luật này vì việc xây dựng trụ sở chiếm tỷ trọng rất lớn về tài sản công và nếu làm tốt, có những mô hình phù hợp thì nó còn giúp thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, thực hiện mục tiêu cải cách và hiện đại hóa nền hành chính.

Vì lý do này, đại biểu Ngọ Duy Hiểu đưa ra 3 đề nghị liên quan đến việc đầu tư, xây dựng trụ sở làm việc của cơ quan nhà nước.

Thứ nhất, Ban soạn thảo cần có cách tiếp cận mới khác, đó là nên định hướng trụ sở, nên chọn hình thức là mô hình khu hành chính tập trung, coi đây là xu hướng và bắt buộc đầu tư xây dựng khi đủ điều kiện về mặt quy hoạch, diện tích và nhu cầu. Chẳng hạn, nếu một địa phương đủ hết trụ sở rồi thì không thể xây thêm khu hành chính tập trung. Tuy nhiên, nếu tất cả trụ sở cũ hiện nay đang hỏng hoặc một nhóm trụ sở cũ đang hỏng thì cần phải xây khu hành chính tập trung. Vì vậy, ông Hiểu cho rằng, định hướng thì nên chọn mô hình khu hành chính tập trung nhưng cần phải có quy định cụ thể về điều kiện về quy hoạch, diện tích, nhu cầu

“Tôi cũng có một chứng minh rất cụ thể đó là huyện Phúc Thọ trước đây tôi công tác năm 1994, phó Thủ tướng Phan Văn Khải có gợi ý cho địa phương là xây dựng một trụ sở chính quyền và cấp ủy chung và sau khi xây dựng, chúng tôi sử dụng thì thấy nó rất nhiều tiện lợi, từ việc tiết kiệm đến việc đảm bảo quan hệ công tác, tổ chức họp hành đột xuất, người dân đi lại rất thuận lợi. Tôi nghĩ mô hình này nên là mô hình trong tương lai và chúng ta cần quan tâm thực hiện. Chính vì vậy tôi đề nghị luật chỉ nên dừng lại ở định hướng. Còn sau đấy Chính phủ nên ban hành một nghị định riêng về vấn đề này. Đó là vấn đề trụ sở và các mô hình của nó”, ông Hiểu nói.

Thứ hai, ông Hiểu đề nghị về Điểm c, Khoản 3 nên xác định rõ thời hạn cơ quan, tổ chức, đơn vị được bố trí trụ sở làm việc tại khu hành chính tập trung, có trách nhiệm bàn giao lại trụ sở làm việc tại vị trí cũ cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo ông Hiểu thời hạn nên là 6 tháng kể từ khi cơ quan này nhận trụ sở mới. Vì trên thực tế như trên địa bàn Hà Nội thời gian qua nhiều bộ, ngành sau khi nhận trụ sở mới thì rất nhiều năm cũng không bàn giao lại trụ sở cũ mặc dù trong đề án xây dựng đều khẳng định diện tích như vậy đủ điều kiện để bố trí cho cơ quan mới trong điều kiện mới. Ông Hiểu kiến nghị nên quy định thời hạn và các cơ quan phải chấp hành nghiêm túc nội dung này.

Thứ ba, đề nghị dự thảo quy định khi xây dựng trụ sở mới thì cơ quan có nhu cầu trụ sở được phép đề xuất thêm không quá 15% diện tích dự phòng.

“Thực tế hiện nay nhiều trường hợp xây dựng trụ sở mới, đến 5 năm sau lại kêu chật, hẹp, sau đó lại xây dựng trụ sở mới to rộng hơn, rất tốn kém”, ông Hiểu diễn giải.

Về Điều 44 liên quan đến việc bán tài sản công, ông Hiểu không đề xuất sửa quy định cụ thể nhưng bày tỏ quan tâm đề xuất giải pháp khi triển khai thực hiện luật. Đó là thời gian qua nhiều địa phương đã bán tài sản công là trụ sở các cơ quan, trường học ở những vị trí rất đắc địa, có nơi thậm chí địa danh biểu tượng của địa phương và không ít cử tri bức xúc về vấn đề này. Ông Hiểu nêu ý kiến, khi triển khai thực hiện luật nên quán triệt nguyên tắc không vì nguồn lực đầu tư trước mắt đang khó khăn mà chấp nhận tất cả, bởi có những thứ không làm lại và không lấy lại được. Quản lý, sử dụng tài sản công cần tầm nhìn trách nhiệm đúng luật, tiết kiệm và hiệu quả.