Bloomberg: 'Giấc mơ Trung Quốc' của Phố Wall dần trở thành sự thật

Đối với những nhà quan sát Trung Quốc, “dần dần” là từ khóa then chốt, Bloomberg đưa tin.

Gần đúng một năm sau khi Trung Quốc tuyên bố kế hoạch nới lỏng quy định sở hữu trong nước và các rào cản gia nhập vào ngành tài chính (hiện trị giá 45 nghìn tỉ USD), nhịp độ thay đổi cứ rề rề chứ không hề nhanh chóng. Mặc dù báo hiệu quá trình mở cửa của Trung Quốc vẫn đúng lộ trình bất chấp cuộc chiến thương mại với Mỹ, ông Tập cũng nói rõ là các nhà hoạch định chính sách sẽ hành động cẩn trọng.

Các công ty tài chính lớn nhất trên thế giới cũng đưa ra lập trường khá tương tự. Ngay cả khi họ hoan nghênh quá trình mở cửa, nhiều người đang tỏ ra thận trọng khi họ cân nhắc giữa tiềm năng dài hạn to lớn của Trung Quốc với những thách thức trong ngắn hạn – từ chiến tranh thương mại cho tới đà giảm giá cổ phiếu và số lượng công ty vỡ nợ ngày càng tăng.

“Các công ty đang chờ và quan sát xem liệu họ có khả năng cạnh tranh một cách công bằng ở Trung Quốc hay không”, Mark Austen, Giám đốc điều hành tại Asia Securities Industry & Financial Markets Association, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

Cho tới nay, phần lớn các hành động đều diễn ra trong ngành chứng khoán. UBS Group AG, JPMorgan Chase & Co. và Nomura Holdings Inc. đều đã nộp đơn đăng ký mua lượng lớn cổ phần (đủ để kiểm soát) ở công ty liên doanh tại Trung Quốc của họ, dựa trên hồ sơ pháp lý. Ngoài ra, Morgan Stanley và Credit Suisse Group AG được cho là cũng sẽ làm điều tương tự.

Không khó hiểu khi Trung Quốc có vẻ hấp dẫn trong mắt các ngân hàng đầu tư toàn cầu. Với mức vốn hóa tương ứng 5.6 nghìn tỉ USD và 11 nghìn tỉ USD, thị trường cổ phiếu và thị trường trái phiếu Trung Quốc lớn thứ ba trên thế giới. Và tầm quan trọng của chúng chỉ có ngày càng tăng thêm khi các nhà hoạch định chính sách chuyển hướng sang giảm bớt độ lệ thuộc của nền kinh tế vào hoạt động cho vay của ngân hàng.

Đối với các công ty chứng khoán toàn cầu, điều này mang lại nhiều cơ hội môi giới, tư vấn và bảo lãnh.

Thế nhưng, không phải ai cũng muốn nhảy vào thị trường này. Dựa trên nguồn thông tin thân cận, Goldman Sachs Group Inc. không nộp đơn đăng ký một phần là do sự không chắc chắn xoay quanh cách thức triển khai các quy định mới và môi trường kinh doanh giữa lúc căng thẳng thương mại xảy ra. Chưa hết, Citigroup Inc. và Bank of America Corp. cũng không tỏ ý định muốn nộp đơn đăng ký.

Về phần quỹ tương hỗ, các công ty nước ngoài vẫn chưa thể hiện động thái gì, mặc dù các chuyên gia phân tích kỳ vọng sẽ có một lượng lớn công ty nước ngoài nộp đơn đăng ký mua cổ phần tại các công ty quản lý quỹ trong nước. Các quỹ tương hỗ đã quản lý khoảng 2 nghìn tỉ USD ở Trung Quốc và có nhiều tiềm năng tăng trưởng khi tầng lớp trung lưu ngày càng giàu có hơn.

Về phần ngành bảo hiểm, Bloomberg vẫn chưa tìm thấy một công ty nước ngoài nào dự tính đăng ký mua lượng lớn cổ phần (đủ để kiểm soát) tại công ty Trung Quốc. Một yếu tố đang cản bước các công ty: Đây là ngành duy nhất trong lĩnh vực tài chính mà các nhà hoạch định chính sách chưa hoàn thành các quy định mới.

Mặc dù các quy định mới của Trung Quốc đã hoàn toàn loại bỏ mức giới hạn sở hữu đối với các ngân hàng thương mại, nhưng không một ai công khai tỏ ý muốn tăng lượng cổ phần nắm giữ. Điều này một phần là do các yếu cầu vốn tối thiểu cao của Trung Quốc làm chi phí gia nhập ngành trở nên quá đắt đỏ đối với các công ty nước ngoài (ngoại trừ những công ty quốc tế lớn nhất).

Còn các ngân hàng nhỏ hơn thì sao? Đây là nơi các chính quyền địa phương của Trung Quốc thường sở hữu phần lớn và không muốn bán ra cổ phần.

“Trung Quốc sẽ không loại bỏ quyền kiểm soát của họ tại các ngân hàng Nhà nước lớn hoặc quyền kiểm soát đối với toàn bộ hệ thống ngân hàng”, Lian Ping, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Bank of Communications Co. ở Thượng Hải, cho hay.

Thế nhưng, có lẽ rào cản lớn nhất đối với các nhà ngân hàng quốc tế – bao gồm những ngân hàng đã có hiện diện ở Trung Quốc – là không có cơ hội tăng trưởng trong ngắn hạn. Gánh nặng nợ Trung Quốc đã “phình ra” và chiếm tới 266% GDP (lớn hơn cả tỷ lệ của Mỹ trước thời điểm khủng hoảng tài chính năm 2008).

Ngoài ra, số lượng công ty vỡ nợ trên trái phiếu ở mức kỷ lục và tăng trưởng kinh tế giảm tốc xuống mức thấp nhất kể từ năm 2009. Các cơ quan điều hành đã và đang cố gắng thúc giục các ngân hàng nội địa hỗ trợ cho các doanh nghiệp tư nhân.

“Nhiều ngân hàng nước ngoài đã sở hữu cổ phần tại các công ty Trung Quốc và cần phải có lượng vốn lớn thì mới có thể tăng lượng cổ phần đó”, Logan Wright, Giám đốc tại công ty nghiên cứu Rhodium Group LLC, cho hay. “Tôi không biết động lực nào đủ mạnh để thôi thúc công ty nước ngoài nghĩ về chuyện gia tăng cổ phần ở công ty Trung Quốc trong vài năm tới”.

Xem thêm Sau bầu cử giữa kì Mỹ, chứng khoán châu Á lo gì tiếp theo? Sau bầu cử giữa kì Mỹ, chứng khoán châu Á lo gì tiếp theo?