Doanh nghiệp xuất khẩu tôn mạ hưởng lợi sau căng thẳng Nga - Ukraine

Trong báo cáo ngành thép, CTCK Mirae Asset dự báo sản lượng xuất khẩu thép dự kiến đạt mức 8,7 triệu tấn, tăng 15% so với năm 2021.

Sở dĩ, Mirae Asset đưa ra dự báo này bởi thị trường xuất khẩu sẽ tiếp tục rộng mở trong năm 2022 dưới tác động từ chiến tranh giữa Nga – Ukraine.

Hiện nay, Nga xếp thứ hai về xuất khẩu thép vào EU, với tỷ trọng 14% thép dẹt và 19% thép dài; Ukraine chiếm 8% thép dẹt và 7% thép dài, còn Belarus chiếm 14% thép dài. Việc thiếu hụt nguồn cung trầm trọng sẽ giúp các công ty thép Việt Nam sẽ tiếp tục hưởng lợi từ xuất khẩu, đặc biệt từ thị trường Châu Âu và Mỹ.

Trước đó, năm 2021, các chính sách thuế chống bán phá giá đối với Việt Nam không có thay đổi đáng kể, vẫn giữ nguyên ở mức rất thấp hoặc không có. Ngoại trừ một số sản phẩm xuất khẩu sang Thái Lan hay Australia, vốn chiếm dưới 5% tổng sản lượng xuất khẩu thép, mảng xuất khẩu của ngành thép hứa hẹn tiếp tục một năm 2022 tươi sáng.

Mirae Asset nhận định những doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu tôn mạ được hưởng lợi bởi mảng tôn mạ hiện tại đang dư khoảng 30% tổng công suất nhưng nhu cầu nhập khẩu mặt hàng thép cán nguội (CRC) và tôn mạ màu rất lớn khi nguồn cung từ Trung Quốc và Nga giảm mạnh.

Trong đó, ba công ty hưởng lợi từ điều này là Tôn Nam Kim (Mã: NKG), Tôn Hoa Sen (Mã: HSG) và Tôn Đông Á (Mã: TDA).

Bàn về triển vọng ngành thép năm 2022, Mirae Asset dự báo sản lượng toàn ngành dự kiến đạt 33,3 triệu tấn, tăng 8% so với năm 2021.

Và động lực cho ngành thép năm 2022 đến từ các gói đầu tư công của Chính phủ, cả ngành bất động sản lẫn xây dựng đều hồi phục, qua đó thúc đẩy sản lượng toàn ngành thép. Cùng với đó, nhu cầu nhập khẩu thép của Mỹ và châu Âu cũng rất lớn.

Tuy nhiên, sản lượng thép sẽ khó có tăng trưởng đột biến như năm 2021 khi hầu hết các công ty thép nội địa đã chạy hết công suất và chưa có những đại dự án mới đưa vào.

Trước đó, năm 2021, sản lượng thép toàn ngành đạt 30,8 triệu tấn tăng 32,5% so với cùng kỳ. Trong đó, sản lượng xuất khẩu đạt 7,5 triệu tấn tăng 66%, tương ứng với tổng giá trị xuất khẩu đạt 12 tỷ USD, cao nhất trong lịch sử.

Ba yếu tố cản đường xuất khẩu thép

Song hành với những tín hiệu khả quan là những rủi ro lớn cho ngành thép năm 2022.

Cụ thể là những biến động giá nguyên vật liệu. Ngành thép và tôn mạ có rủi ro lớn do chi phí nguyên liệu chiếm 65-75% giá thành sản xuất. Đặc biệt trong ngành tôn mạ, giá HRC chiếm hơn 80% chi phí nguyên liệu đầu vào, khiến lợi nhuận của cả ngành biến động rất lớn theo HRC.

Tuy nhiên, các công ty đầu ngành tôn mạ như Nam Kim hay Hoa Sen đều đã dần chuyển sang bán hợp đồng theo đơn hàng chốt giá trước 3 tháng, do đó trong 6 tháng đầu năm rủi ro sẽ không lớn.

Giá than cốc đã tăng rất mạnh cùng với giá quặng sắt liên tục có xu hướng tăng giá. Trong bối cảnh giá bán tăng cao có thể khiến thị trường xây dựng sẽ suy giảm tốc độ tăng trưởng, qua đó ảnh hưởng trực tiếp tới sản lượng.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng đang phải đối mặt với rủi ro về thuế chống bán phá giá thị trường xuất khẩu.

Hiện nay, xuất khẩu thép chiếm khoảng 19,5% tổng lượng bán thép và thị trường chính là các nước như Trung Quốc, EU, Mỹ… Trong bối cảnh chiến tranh thương mại giữa Trung Quốc và các nước vẫn diễn ra, những thay đổi trong chính sách thuế quan có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Ở một khía cạnh khác, nếu giá vật liệu xây dựng tiếp tục phi mã, một số dòng thép, đặc biệt là dòng phôi thép xây dựng có thể bị hạn chế xuất khẩu.