Áp lực có lãi của các startup vẫn tiếp diễn trong năm 2024

Alex Manson - người đứng đầu bộ phận đầu tư công nghệ tài chính của Standard Chartered, dự báo trong năm tới các startup muốn huy động vốn nhanh chóng để thúc đẩy tăng trưởng có thể sẽ tiếp tục gặp phải những điều kiện khó khăn, ngay cả khi “mùa đông gọi vốn” hiện tại sẽ tan băng vào nửa cuối năm sau.

Trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei, ông Alex kỳ vọng các điều kiện tài chính sẽ giảm bớt trong nửa cuối năm tới nhưng tháng ngày huy động vốn dễ dàng cho các startup sẽ không quay trở lại.

Theo chuyên gia, các nhà đầu tư sẽ tiếp tục hối thúc những người sáng lập công ty đưa ra kế hoạch tìm kiếm lợi nhuận hoặc đưa ra mốc thời gian để doanh nghiệp họ đầu tư hoà vốn.

“Tôi không chắc chúng ta sẽ quay trở lại thời gian trước, khi mọi người khá thoải mái với các mô hình kinh doanh đốt nhiều tiền mặt mà không mang lại lợi nhuận. Thị trường sẽ trở lại nhưng ở một mức trung bình nào đó”, ông nói.

Trong tháng này, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã đưa ra quan điểm giữ lãi suất ổn định, lưu ý về việc cắt giảm lãi suất trong tương lai. Dù chỉ là sơ bộ, nhưng những thông tin này bắt đầu mang lại một số hy vọng rằng kỷ nguyên chi phí tài chính cao hiện nay có thể sẽ kết thúc vào năm tới.

Chi phí tài chính thấp trong đại dịch COVID-19 khi các chính phủ trên thế giới gấp rút tung ra các gói kích thích để duy trì hoạt động của nền kinh tế. 

Dịch vụ kỹ thuật số bùng nổ trong thời kỳ này, khi mọi người đều phải làm việc từ xa và các công ty khởi nghiệp công nghệ lần lượt tăng trưởng mạnh mẽ nhờ dòng tiền dễ dàng huy động của các nhà đầu tư mạo hiểm cũng như các nhà đầu tư tìm cách lướt sóng trước xu hướng.

Tuy nhiên, những ngày vinh quang của các startup mới nổi, chủ yếu dựa vào dòng tiền rẻ ổn định và không cần quan tâm đến lợi nhuậ, đã đột ngột kết thúc. 

Các ngân hàng trung ương trên toàn cầu thắt chặt hoạt động để chống lại lạm phát khi giai đoạn tồi tệ nhất của COVID-19 đã đi qua và cuộc sống bình thường quay trở lại.

Động thái thắt chặt các chính sách tiền tệ đã tạo ra “mùa đông gọi vốn” cho các công ty khởi nghiệp.

“Tiền đã hết rẻ”, chuyên gia tại Standard Chartered nhấn mạnh. “Mọi người muốn thấy tiền nhanh hơn - nói cách khác, sự kiên nhẫn chờ đợi lợi nhuận trong lĩnh vực tài chính đã giảm so với thời kỳ lãi suất thấp trước đây," cho thấy các nhà đầu tư sẽ mong đợi có lợi nhuận nhanh hơn.

Dấu hiệu cho thấy các công ty khởi nghiệp trẻ tiếp tục gặp khó khăn trong việc huy động vốn. Theo báo cáo Tracxn, tại Đông Nam Á, tổng đầu tư vào các công ty khởi nghiệp công nghệ trong khu vực giảm 65% xuống còn 4,3 tỷ USD tính đến đầu tháng này, so với 12,4 tỷ USD năm ngoái.

Báo cáo cho biết hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á vẫn đang vật lộn với "mùa đông gọi vốn", tương tự như các thị trường lớn khác.

Ngay cả đối với các công ty trẻ đã huy động được vốn trong các vòng trước, nguồn tài trợ giai đoạn cuối ở khu vực này chỉ đạt 1,9 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, giảm 65% so với 5,4 tỷ USD huy động được trong cùng kỳ năm ngoái.

Báo cáo lưu ý rằng các startup thường hoạt động tốt trong lĩnh vực fintech, ứng dụng doanh nghiệp và bán lẻ đã gặp khó khăn trong việc duy trì tốc độ huy động vốn so với các tiêu chuẩn trong quá khứ.

Chẳng hạn, lĩnh vực fintech của Đông Nam Á nhận được 2 tỷ USD tiền tài trợ tính đến đầu tháng 12, giảm 65% so với cùng kỳ năm trước, trong khi phân khúc bán lẻ nhận được tổng cộng 700 triệu USD tiền tài trợ trong khoảng thời gian đó, giảm 85% so với cùng kỳ.

"Tôi dự báo môi trường đầu tư cho các công ty khởi nghiệp sẽ tiếp tục khó khăn", ông Manson nói.

Trong điều kiện hiện tại, bộ phận đầu tư của ngân hàng Anh tiếp tục lựa chọn đầu tư một cách cẩn thận, với phân khúc tài sản ảo trở nên nổi bật hơn trong danh mục đầu tư của họ.

Năm nay, Standard Chartered Ventures đã đầu tư vào BetterTradeOff, một nền tảng phần mềm fintech cung cấp các giải pháp lập kế hoạch và tư vấn tài chính. 

Tháng 11, cùng với tập đoàn dịch vụ tài chính SBI Holdings của Nhật Bản, Standard Chartered đã công bố thành lập liên doanh tài sản kỹ thuật số tại Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất.

Với số vốn 100 triệu USD, liên doanh này có kế hoạch đầu tư vào các lĩnh vực như thanh toán tiêu dùng, cơ sở hạ tầng thị trường và tài sản mã hoá. 

Cùng tháng, SC Ventures ra mắt Libeara, một nền tảng dịch vụ công nghệ được thiết lập để giúp các tổ chức số hóa các công cụ tài chính trên blockchain, cơ sở hạ tầng tiền điện tử.

"Tài sản kỹ thuật số sẽ tồn tại và niềm tin của chúng tôi là theo thời gian, mọi thứ chúng tôi đang làm, dù là ngân hàng và dịch vụ tài chính hay bán lẻ, sẽ có nhiều khách hàng và giao dịch hơn", Manson nói. 

Vị giám đốc SC Ventures, tin rằng tài sản ảo sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong tương lai và quỹ đầu tư của ông sẽ tiếp tục rót tiền vào lĩnh vực này.