Ấn Độ vượt Trung Quốc trong cuộc đua vắc xin COVID-19 giá rẻ

Ấn Độ, Trung Quốc trong cuộc đua viện trợ vắc xin COVID-19

Theo Bloomberg, khả năng sản xuất một lượng khổng lồ vắc xin COVID-19 của Ấn Độ đang giúp nước này cạnh tranh với Trung Quốc trong cuộc chiến giành ảnh hưởng ở những quốc gia đang phát triển.

Việc viện trợ và xuất khẩu vắc xin COVID-19 giá rẻ hoặc miễn phí cho các quốc gia nghèo hơn đã mang lại cho Trung Quốc cơ hội vàng để củng cố mối quan hệ với các thị trường mới nổi mà nước này đã nhắm tới trong nhiều năm.

Năm ngoái, Trung Quốc đã kiểm soát được dịch bệnh và bắt đầu đẩy nhanh quá trình sản xuất vắc xin. Trong khi đó, Ấn Độ đang phải vật lộn với đợt bùng phát dịch COVID-19 tồi tệ nhất thế giới, khiến nền kinh tế này lần đầu tiên rơi vào suy thoái sau 25 năm.

Tuy nhiên, cho đến nay, khi các công ty dược phẩm Trung Quốc vẫn đang phải công bố dữ liệu chi tiết về các cuộc thử nghiệm vắc xin để xây dựng lòng tin của công chúng trên toàn thế giới, Ấn Độ đã gửi hàng triệu liều sang các nước láng giềng như Nepal, Bangladesh và Sri Lanka, giúp người dân những quốc gia này nhận vắc xin sớm hơn từ Trung Quốc.

Eran Wickramaratne, một nhà lập pháp Sri Lanka, người đã nhận được một trong những mũi tiêm vắc xin của Ấn Độ cho biết: "Nhờ món quà của họ, Sri Lanka đã có thể bắt đầu tiêm phòng ngay lập tức. Hầu hết người dân Sri Lanka sẽ biết ơn vì điều này.".

Cho đến nay, Ấn Độ đã vận chuyển được gần 6,8 triệu vắc xin COVID-19 miễn phí trên khắp thế giới. Trong khi, Trung Quốc cam kết viện trợ khoảng 3,9 triệu vắc xin, tuy nhiên số lượng này vẫn chưa được chuyển đi hết.

Đại dịch COVID-19 đã mang đến cho Ấn Độ cơ hội. Ngành công nghiệp dược phẩm, đặc biệt là Viện Huyết thanh của Ấn Độ - nhà máy sản xuất vắc xin lớn nhất thế giới, đã đưa quốc gia Nam Á này trở thành nhà cung cấp chính các loại thuốc thiết yếu cho những quốc gia đang phát triển.

Bắc Kinh hứa sẽ gửi khoảng 300.000 liều cho Myanmar, quốc gia có chung biên giới với cả Trung Quốc và Ấn Độ, nhưng điều này vẫn chưa được thực hiện, trong khi New Delhi đã nhanh chóng giao 1,7 triệu liều.

Vắc xin COVID-19 của Ấn Độ sản xuất dần chiếm ưu thế

Theo ông Ashok Malik - cố vấn chính sách của Bộ Ngoại giao Ấn Độ, New Delhi đã sớm nhận ra rằng năng lực sản xuất của Ấn Độ sẽ là yếu tố quan trọng để đánh bại đại dịch. Năm ngoái, khi các nhà sản xuất Ấn Độ xuất khẩu loại thuốc chống sốt rét Hydroxychloroquine - loại được cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dùng để điều trị COVID-19, Thủ tướng Narendra Modi đã đề đạt với các nhà lãnh đạo thế giới về việc cung cấp vắc xin, ông Ashok Malik cho hay.

Không phải Ấn Độ không cần vắc xin COVID-19. Đất nước này cũng có hơn một tỷ người dân cần bảo vệ. Trong khi Trung Quốc sớm thành công trong ngăn chặn được COVID-19, Ấn Độ đã không thể làm được điều này.

New Delhi đang ưu tiên tiêm chủng cho người dân của mình, nhưng khả năng sản xuất vắc xin của Ấn Độ vượt xa số liều mà nước này cần. Giới chức đất nước hiện có thể xuất khẩu hàng triệu liều vắc xin dư thừa để tạo tiếng vang quốc tế.

"Ở Bangladesh, quá trình tiêm chủng đã bắt đầu và nó đang diễn ra rất tốt, ít nhất là ở các thành phố," Meghna Guhathakurta, người sắp được tiêm vắc xin của Ấn Độ trong tháng này tại Dhaka cho biết.

Các chuyến thăm các trung tâm dược phẩm ở Pune và Hyderabad đã được tổ chức cho các đại sứ quốc tế, đồng thời Ấn Độ đảm bảo với các nước láng giềng ở Nam Á, Ấn Độ Dương và thậm chí là Dominica và Barbados rằng sẽ cung cấp vắc xin giá cả phải chăng và miễn phí các lô hàng đầu tiên.

Ấn Độ đã xuất khẩu tổng cộng hơn 35 triệu mũi tiêm - gần gấp ba lần số liều được tiêm trong nước cho đến nay. 

"Chính sách ngoại giao vắc xin của Ấn Độ đã giúp cải thiện quan hệ với các nước láng giềng Nam Á", PGS Nicholas Thomas tại Đại học Hong Kong bình luận. Ông cho rằng trong cuộc chạy đua vắc xin với Bắc Kinh, New Delhi đang chiếm ưu thế.

Tuy nhiên, cả vắc xin do Ấn Độ sản xuất và Trung Quốc phát triển đều bị đánh giá là có hiệu quả kém hơn vắc xin của Pfizer và Moderna. Ấn Độ hiện đang giao vắc xin mang tên Covishield của Oxford/AstraZeneca được sản xuất trong nước và xuất khẩu vắc xin Covaxin của Bharat Biotech International Ltd để thử nghiệm lâm sàng.

Nhu cầu tiêm vắc xin tại Ấn Độ dự kiến sẽ tăng khi Covaxin được phê duyệt, và công ty Dr. Reddy’s Laboratories (có trụ sở tại Hyderabad) bắt đầu phân phối vắc xin Sputnik V của Nga.

Các công ty Sinopharm, Sinovac Biotech, CanSino Biologics và Chongqing Zhifei Biological Products của Trung Quốc đã xuất khẩu vắc xin sang UAE, Maroc, Indonesia, Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ và Brazil để thử nghiệm lâm sàng. Bắc Kinh cũng hứa cung cấp vắc xin cho hơn 10 quốc gia khác.

Theo Bloomberg, các quốc gia đang phát triển bị ảnh hưởng bởi đại dịch nên bắt đầu tiêm chủng cho các nhóm nguy cơ cao với các loại vắc xin giá rẻ và có hiệu quả 60% hoặc 70% hơn là chờ đợi một lượng nhỏ vắc xin đắt tiền hơn trong nhiều tháng.

"Mọi người đã có một chút cảnh giác với vắc xin, vì chúng đến từ Ấn Độ. Nhưng phần lớn sự ngờ vực đã không còn nữa. Tôi nghĩ mọi người sẽ có cái nhìn tích cực hơn về Ấn Độ so với trước đây.", Rashidul Mannan ở Dhaka (Bangladesh) cho biết, sau khi được tiêm vắc xin của Ấn Độ.

Các quốc gia đang phát triển cũng sẽ được tiếp cận với hàng triệu liều vắc xin từ sáng kiến Covax, một chương trình do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) lãnh đạo nhằm phân phối vắc xin COVID-19 cho các nước nghèo. Covax đặt mục tiêu cung cấp gần 150 triệu liều trong quý 1, và 2 tỷ vào cuối năm nay. 

Tuy nhiên, với việc các công ty dược phẩm phương Tây chủ yếu tập trung vào các quốc gia giàu có cũng đang vật lộn với dịch bệnh, nhiều quốc gia nghèo hơn vẫn sẽ phải dựa vào một phần lượng vắc xin được viện trợ và mua từ Trung Quốc và Ấn Độ. 

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cam kết tài trợ 500.000 liều thuốc cho Philippines. Pakistan cũng cho phép các nhà sản xuất vắc xin Trung Quốc thực hiện thử nghiệm lâm sàng tại nước này. "Chúng tôi đã hỗ trợ khoa học, đảm bảo rằng chúng tôi sẽ có dữ liệu đáng tin cậy về hiệu quả của vắc xin.", cố vấn y tế Pakistan Faisal Sultan chia sẻ.

Trung Quốc cũng thành công ở châu Phi và châu Mỹ Latinh - những khu vực đầu tư chính của Bắc Kinh. Vào đầu tháng 2, Bắc Kinh đã gửi vắc xin cho hơn 10 quốc gia, bao gồm Zimbabwe và Guinea Xích đạo.

Cuối cùng, sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Ấn Độ trong việc cung cấp vắc xin COVID-19, không chỉ giúp ích cho các quốc gia được nhận mà còn cho cả thế giới.