Agriseco Research chỉ ra ba cơ hội đầu tư cổ phiếu ngành điện trước kỳ vọng tăng trưởng trở về mức 2 chữ số

Theo đánh giá của Bộ phận Phân tích CTCP Chứng khoán Agribank (Agriseco Research), sản lượng điện tiêu thụ toàn hệ thống trong năm 2021 tăng trưởng chậm do ảnh hưởng của COVID-19 và tình trạng giãn cách kéo dài tại nhiều vùng kinh tế trọng điểm.

Cụ thể, sản lượng điện trên toàn hệ thống trong 9 tháng đầu năm ước đạt 213 tỷ kWh, tăng 3,3% so với cùng kỳ, trong đó sản lượng của quý III đã giảm 7% so với quý II. Thông thường mức tăng trưởng sản lượng điện ở Việt Nam hàng năm gấp khoảng 1,5 lần tới 2 lần tăng trưởng GDP, vì vậy mức tăng trên về cơ bản là hợp lý.

Với mục tiêu tăng trưởng GDP 6% - 6,5% trong năm 2022, Agriseco Research kỳ vọng ngành điện sẽ quay trở lại mức tăng trưởng 2 chữ số. Dự thảo Quy hoạch điện VIII đã mở ra nhiều triển vọng mới cho ngành điện nói chung và các nguồn điện nói riêng.

Lợi thế từ yếu tố thủy văn thuận lợi và Dự thảo Quy hoạch điện VIII

Trong năm 2022, Agriseco Research dự báo hiện tượng La Nina sẽ duy trì cường độ yếu cho đến hết quý I và chuyển sang trạng thái El Nino từ quý III/2022 sẽ khiến lợi thế giá và sản lượng dần chuyển khỏi nhóm thủy điện. 

Trong ngắn hạn, nhóm nhiệt điện than tại miền Bắc vẫn có thể sẽ được hưởng lợi ngay từ đầu năm do thiếu nước trong các tháng tới và tăng trưởng nguồn điện ở mức khá thấp so với tăng trưởng phụ tải.

Trong trung và dài hạn, nhóm nhiệt điện khí và NLTT được kỳ vọng sẽ dần thay thế các nguồn năng lượng truyền thống như điện than và thủy điện.

Đánh giá cơ cấu nguồn điện theo Dự thảo Quy hoạch điện VIII, thủy điện nhỏ với công suất bổ sung khoảng 6.000 MW sẽ được tập trung khai thác hơn do các dự án quy mô vừa và lớn đã hết tiềm năng. Nhiệt điện than và Nhiệt điện khí (tua bin khí) sẽ đóng vai trò chủ đạo đến 2030 do lợi thế dễ lựa chọn địa điểm nhà máy gần với vùng có nhu cầu phụ tải cao, đặc biệt tại Bắc Bộ.

Mảng năng lượng thay thế năng lượng truyền thống, chiếm tỷ trọng lớn nhất từ 2045

Riêng mảng năng lượng tái tạo (NLTT) sẽ thay thế năng lượng truyền thống chiếm tỷ trọng lớn nhất từ 2045. Các nguồn NLTT được đưa vào quy hoạch gồm điện mặt trời, điện gió và điện sinh khối.

Nhờ các ưu đãi về giá phát điện, công suất điện mặt trời hiện đã đạt 16.500 MW, chiếm 25% công suất hệ thống và mốc trên 85% quy hoạch đến 2025. Trong khi đó, điện gió đang ở đầu thời kì phát triển khi dự địa tăng trưởng công suất lắp đặt theo quy hoạch còn tới 7k MW đến 2025, CAGR +30%.

Trên cơ sở này, Agriseco Research cho rằng điện gió vẫn sẽ là đối tượng được hưởng ưu đãi trong các năm tới để đạt được mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.

Bên cạnh đó, chi phí ròng trong vòng đời dự án NLTT cũng đang trong xu thế giảm mạnh. Chi phí lắp đặt chiếm trên 50% toàn bộ chi phí của một dự án NLTT.

Riêng trong 2020, chi phí này của các dự án điện mặt trời đã giảm 7%, điện gió ngoài khơi giảm 9% và điện gió trên bờ giảm 13% nhờ ứng dụng công nghệ và cạnh tranh về giá giữa các nhà cung cấp tuabin và pin mặt trời trên thế giới.

Trong một vài năm tới, chi phí lắp đặt dự án điện mặt trời và điện gió trên bờ có thể sẽ rẻ hơn điện than khi thị trường thiết bị dần bão hòa. Xu hướng này sẽ đảm bảo biên lợi nhuận cho các nhà đầu tư vào các dự án mới khi cơ chế giá dần chuyển dịch từ ưu đãi trên mức cố định sang cơ chế đấu thầu.

Nhiệt điện khí tiềm năng song gặp rào cản từ vốn đầu tư lớn

Với mảng điện khí, các nhà máy hiện tận dụng được các mỏ khí trong nước giá rẻ nhưng đang dần cạn kiệt. Agriseco Research cho rằng điện khí sẽ đóng vai trò quan trọng trong quy hoạch nguồn điện tại khu vực phía Bắc, đặc biệt là trong bối cảnh hạn chế phát triển nhiệt điện than. Hiện tại các kho chứa LNG đang được xây dựng trên cả nước, trong đó có khu vực Quảng Ninh, Hải Phòng, Thanh Hóa.

Khác với các dự án NLTT, một dự án điện khí thường có công suất và vốn đầu tư rất lớn, vì vậy thường kén nhà đầu tư hơn và khó khăn trong thu xếp vốn, đặc biệt với các dự án không có bảo lãnh chính phủ. Agriseco cho rằng đây sẽ là một rào cản lớn để các dự án điện khí hoàn thành tiến độ vận hành, cùng với thống nhất giá bán điện trong hợp đồng PPA với EVN.

Ba cơ hội đầu tư trên thị trường chứng khoán

Trên cơ sở đó, Agriseco Research cũng đưa ra 3 cơ hội đầu tư tiêu biểu trên thị trường chứng khoán cho nhà đầu tư.

Tổng Công ty Điện lực dầu khí Việt Nam (Mã: POW) có dòng tiền lớn ổn định đảm bảo tiềm lực và nâng cao vị thế khi huy động vốn cho các dự án mới. Điều kiện thủy văn trong năm 2022 thuận lợi cho kết quả kinh doanh của POW khi nhiệt điện than và khí đang chiếm trên 90% tổng công suất hiện tại. 

Ngoài ra, việc ký kết hợp đồng PPA với EVN trong tháng 12/2021 đã chính thức đưa hai nhà máy nhiệt điện Cà Mau (1.500 MW) tham gia thị trường phát điện cạnh tranh, giúp thu hồi được khoản giữ lại trị giá hơn 800 tỷ đã trích dự phòng trước đó.

Với mảng NLTT tiềm năng, CTCP Cơ Điện Lạnh (Mã: REE) định hướng đầu tư tập trung vào mảng điện gió. Doanh thu và lợi nhuận mảng cơ điện của REE được kỳ vọng sẽ sớm phục hồi nhờ các hợp đồng đã hoàn thành nhưng chưa nghiệm thu. 

Với mảng thủy điện, Agriseco Research dự báo nhà máy thủy điện Thượng Kon Tum (220 MW) sẽ đạt được đàm phán lại giá PPA với EVN trong 2022, đưa mức giá theo hợp đồng từ 1.016 lên 1.316 Đồng/kWh trong 10 năm.

Trong khi đó, điều kiện thủy văn 2022 có khả năng dịch chuyển sang El Nino từ quý III/2022 sẽ thuận lợi cho kết quả kinh doanh cả về sản lượng và giá phát điện của CTCP Nhiệt Điện Quảng Ninh (Mã: QTP). 

Theo Agriseco Research, việc QTP đã điều chỉnh tăng thời gian khấu hao sẽ giúp giá vốn giảm, biên lợi nhuận tăng và giá phát cạnh tranh. Dự kiến QTP sẽ hết nợ vay ngoại tệ trong 2023 giúp chi phí tài chính giảm mạnh, làm giảm sự phụ thuộc của kết quả kinh doanh vào biến động tỷ giá và tạo dòng tiền ổn định (2.000 tỷ) và tạo điều kiện cho việc duy trì tỷ lệ cổ tức cao, từ 10 - 20%.