7 viên ngọc quý rút ra từ thư gửi cổ đông của Warren Buffett

1. Đừng chỉ đọc tiêu đề

Lợi nhuận hoạt động của Berkshire cho thấy Warren Buffett đã tăng được giá trị của công ty lên bao nhiêu mà không tính đến tác động của sóng gió trên thị trường chứng khoán. Trong năm 2020, chỉ tiêu lợi nhuận này giảm 9%.

Tại sao Warren Buffett lại mở đầu lá thư với thông báo lợi nhuận hoạt động sụt giảm? Vì ông đã chọn cách chịu trách nhiệm. Ông tin tưởng vào sự trung thực và "một CEO lừa dối công chúng có thể rồi sẽ đánh lừa chính bản thân". 

2. Thú nhận sai lầm

Vì sao lợi nhuận hoạt động của Berkshire giảm? Nguyên nhân đầu tiên là Warren Buffett không tìm ra doanh nghiệp hấp dẫn để mua lại trong năm 2020. Thêm nữa là Berkshire phải hạch toán giảm giá trị đầu tư 11 tỷ USD của Precision Castparts, công ty sản xuất phụ tùng tàu bay mà Berkshire mua 5 năm trước.

Warren Buffett thừa nhận rằng ông đã đánh giá sai tiềm năng tăng trưởng doanh thu của Precision. Khả năng kiếm tiền của Precision chủ yếu dựa vào ngành hàng không – lĩnh vực từng khiến ông mất rất nhiều tiền trong quá khứ.

3. Phô trương lợi thế cạnh tranh

Bảo hiểm tài sản là hoạt động kinh doanh lớn nhất của Berkshire và có nhiều vốn hơn hẳn các đối thủ. Lĩnh vực này nhận được dòng tiền đáng kể từ các hoạt động phi bảo hiểm của Berkshire và nhờ vậy có thể "tuân theo một cách an toàn chiến lược đầu tư thiên về cổ phiếu".

Các đối thủ cạnh tranh của Berkshire trong ngành bảo hiểm không thể có được lợi thế tương tự. Những công ty này buộc phải tuân theo chiến lược đầu tư vào chứng khoán có thu nhập cố định mang lại lợi nhuận thấp, khiến chúng trở nên kém cạnh tranh hơn.

4. Nguồn tiền mặt tự do nâng đỡ cả tập đoàn

Nguồn tiền mặt tự do (Float) là lợi thế đặc trưng mà Berkshire có được nhờ kinh doanh bảo hiểm. Nguồn tiền này đến từ phí bảo hiểm của khách hàng và Berkshire giữ chúng cho đến khi khách hàng gửi yêu cầu đòi bòi thường và được chấp thuận.

Warren Buffett ví số tiền này như tiền gửi ngân hàng. Tại Berkshire, nguồn tiền mặt tự do tăng lên một cách đều đặn nhờ sự đa dạng và quy mô của hoạt động bảo hiểm. Nhờ nó mà Berkshire có đủ hỏa lực cho các thương vụ mua lại.

5. Xây dựng mối quan hệ với nhà đầu tư

Warren Buffett phân loại cổ đông của Berkshire thành 5 nhóm. Đầu tiên là chính bản thân ông với tư cách chủ sở hữu phần lớn của cổ phiếu hạng A của Berkshire. 

Hai nhóm tiếp theo là các nhà đầu tư tổ chức. Một trong số đó là các quỹ chỉ số mô phỏng S&P 500. Nhóm còn lại là những chuyên gia quản lý tiền cho các khách hàng như đại học và quỹ hưu trí. Nhiều người trong số họ là nhà đầu tư lâu năm, nhưng những người khác có thể "mua hoặc bán cổ phiếu trong một phần triệu giây".

Nhóm thứ 4 là các nhà đầu tư cá nhân mua đi bán lại cổ phiếu và không định gắn bó lâu dài với Berkshire.

Cuối cùng là nhóm mà Warren Buffett và Phó Chủ tịch Charlie Munger yêu thích nhất: hơn một triệu nhà đầu tư cá nhân muốn xây dựng mối quan hệ tin cậy với tập đoàn. Những người này mua và giữ cổ phiếu Berkshire trong suốt vài năm, vài thập kỷ hay thậm chí còn lâu hơn.

Khi xét đến tuổi tác của hai nhà lãnh đạo hàng đầu Berkshire và những cổ đông cực lâu năm này, Warren Buffett còn đùa rằng có lẽ sở hữu cổ phiếu Berkshire giúp ích cho tuổi thọ.

6. Dạy kẻ khôn học mánh mới

Berkshire sở hữu nhiều bất động sản, nhà máy và thiết bị tại Mỹ hơn bất kỳ doanh nghiệp nào. Giá trị đã khấu hao của các tài sản cố định mà Berkshire đang sở hữu là 154 tỷ USD, bỏ xa vị trí thứ hai là AT&T với 127 tỷ USD".

Warren Buffett viết rằng vị trí số một của Berkshire trong lĩnh vực sở hữu tài sản cố định không phải "thắng lợi đầu tư". Ông giải thích: "Kết quả tốt nhất xảy ra tại các công ty yêu cầu lượng tài sản tối thiểu để tiến hành hoạt động kinh doanh có tỷ suất lợi nhuận cao và mở rộng doanh số với số vốn tối thiểu".

Warren Buffett nhận ra lợi thế về quy mô đến từ việc số hóa doanh nghiệp. Việc ông tập trung vào 5,4% cổ phần Apple của Berkshire là bằng chứng cho chiến lược này.

7. Kể những câu chuyện để củng cố văn hóa doanh nghiệp

Những người hâm mộ Warren Buffett thích đọc và kể lại những câu chuyện mà ông chia sẻ trong các lá thư. Một số câu chuyện trong thư gửi cổ đông 2021 đã từng được kể trước đó, số khác là mới. Những câu chuyện cũ phản ánh Giấc mơ Mỹ của Berkshire: hai cậu bé sinh ra ở Omaha mua một cửa hàng kẹo ở California (See's Candy) và biết được điều kỳ diệu của dòng tiền đáng tin cậy, thương hiệu mạnh và hàng tồn kho không thể tích trữ quá lâu.

Những câu chuyện của Warren Buffett củng cố biểu tượng doanh nghiệp – Coca-Cola và burger, những nhà quản lý trung thành và các giá trị cá nhân nghe có vẻ cổ hủ nhưng không bao giờ lỗi thời.