Xuất khẩu rau quả giảm mạnh vì thị trường Trung Quốc không còn dễ tính

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), xuất khẩu rau quả trong tháng 2 đạt 217 triệu USD, giảm 14% so với tháng 2/2021.

Tính chung 2 tháng đầu năm, xuất khẩu rau quả đạt 509 triệu USD, giảm 10% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu rau quả sang thị trường lớn nhất là Trung Quốc giảm mạnh, chỉ đạt 261 triệu USD, giảm 26% so với cùng kỳ năm 2021.

Ngoài nguyên nhân ùn tắc tại các cửa khẩu, việc Trung Quốc áp dụng Lệnh 248 và 249 về quản lý giám sát an toàn thực phẩm từ ngày 1/1/2022 cũng ảnh hưởng đến xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang thị trường này.

Cụ thể, việc thực hiện các quy định này vẫn còn gặp nhiều trở ngại do hệ thống đăng ký doanh nghiệp nước ngoài trực tuyến của Hải quan Trung Quốc mới vận hành, nên tốc độ truy cập chậm, ngôn ngữ tiếng Trung, giao diện khó theo dõi…

Việc phê duyệt mã sản phẩm của Tổng cục Hải quan Trung Quốc còn chậm và chưa có quy định về thời gian phê duyệt cấp mã số đăng ký doanh nghiệp.

Trong khi, xuất khẩu sang Trung Quốc gặp khó khăn, xu hướng chuyển dịch xuất khẩu hàng rau quả sang các thị trường khác vẫn được duy trì, đặc biệt là xuất khẩu sang các thị trường yêu cầu chất lượng cao.

Điển hình như xuất khẩu sang Mỹ đạt 39 triệu USD, tăng 68,5%, tỷ trọng tăng 3,5 điểm phần trăm so với 2 tháng đầu năm 2021; xuất khẩu sang thị trường Hàn Quốc đạt 24 triệu USD, tăng 42%; Nhật Bản đạt 18,5 triệu USD, tăng 10%; Australia đạt 15 triệu USD, tăng 25%...  

Ngoài ra, Cục Xuất nhập khẩu cho biết hiện Nga đang thuộc top 10 thị trường xuất khẩu hàng rau quả lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch 9,5 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2021.

Căng thẳng chính trị giữa Nga và Ukraine đã ảnh hưởng tới hoạt động xuất khẩu hàng rau quả sang thị trường này. Các đơn hàng với thị trường này đã phải ngừng do không có chuyến bay để vận chuyển.

Ngoài ra, việc dừng đơn hàng, không có chuyến bay cũng khiến doanh nghiệp không xây dựng được cước cho đơn hàng của các đối tác. Việc một số ngân hàng Nga bị cấm tham gia giao dịch quốc tế sẽ gây ảnh hưởng đến dòng tiền thanh toán cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Tuy nhiên, tác động tổng thể đến ngành không cao do hiện nay tỷ trọng xuất khẩu hàng rau quả sang thị trường Nga vẫn ở mức thấp, chỉ chiếm chưa đến 2% trong tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng trong 2 tháng đầu năm.